SSK ve Bağkur kapsamında yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıların aylıkları tahsis talep tarihini izleyen ay başından itibaren başlatılmaktadır.

Genel kural bu şekilde belirlenmiş olmakla birlikte, aylığa ayın son günündeki resmî tatil gününde veya hafta tatilinde hak kazanılması ve tatil gününü takip eden ilk iş gününde tahsis talebinde bulunulması halinde, bu talepler önceki ayın son günü yapılmış gibi kabul edilmektedir.

Örneğin, 2024 yılında 30 Mart Cumartesi gününe, 31 Mart Pazar gününe rastlamaktadır. İlk defa 30/3/1999 veya 31/3/1999 tarihi itibariyle işe başlamış erkek sigortalılar, SSK statüsünden emekli aylığına hak kazanabilmeleri için aranılan şartlardan biri olan 25 yıl sigortalılık süresini 30/3/2024 ve 31/3/2024 tarihinde yerine getirmiş olacaklardır. Bu durumda 31/3/2024 tarihinin Pazar gününe rastlaması nedeniyle e-Devlet uygulamaları üzerinden 31/3/2024 tarihinde tahsis talebinde bulunulması mümkün olduğu gibi, 1/4/2024 Pazartesi günü SGK Müdürlüğüne tahsis talep formuyla başvuruda bulunulması halinde de 31/3/2024 tarihinde başvuruda bulunulduğu kabul edilerek aylık 1/4/2024 tarihinden itibaren başlatılacaktır.

Buna karşın aylığa ayın son günündeki resmî tatil gününden veya hafta tatilinden önce hak kazanan sigortalılar tahsis başvurularını her halükârda aylığa hak kazandıkları ayın sonuna kadar yapmaları gerekiyor. Aksi halde tahsis talebi, tatil gününü izleyen gün (bir sonraki ayın ilk iş günü) yapıldığı durumda emekli aylığı tahsis talep tarihini takip eden ay başından başlatılacağından, emekli aylığının bir ay sonra ödenmesi durumuyla karşılaşılacaktır.

Bu bakımdan, ilk defa 29/3/1999 tarihinde işe başlayan erkek sigortalının 25 yıllık sigortalılık süresini 29/3/2024 Cuma günü doldurmuş olması ve Cuma gününün de tatil günü olmaması nedeniyle;

• 29/3/2024 ila 31/3/2024 tarihleri arasında tahsis talebinde bulunduğu takdirde aylığı 1/4/2024 tarihinden itibaren,
• 1/4/2024 tarihinde talepte bulunduğu takdirde aylığı 1/5/2024 tarihinden itibaren

Başlatılacaktır.

İşten ayrılış bildirgesi verilmeden tahsis talebinde bulunulabilir mi?

Hizmet akdine tabi çalışmakta iken aylığa hak kazanan sigortalıların öncelikle işverenlerince işten ayrılış bildirgesinin SGK’ya verilmesi, ardından sigortalı tarafından tahsis talebinde bulunulması gerekiyor.

Hal böyle olmakla birlikte, tahsis talebinde bulunduğu tarih itibariyle aylığa hak kazanmış olması kaydıyla, tahsis talebinde bulunmasının ardından aynı ay içinde işten ayrılan sigortalıların tahsis talepleri de geçerli sayılmaktadır.

Diğer taraftan, e-Devlet uygulamaları üzerinden yapılacak başvurularda işten ayrılış bildirgesi verilmeden tahsis talebinde bulunulmasına sistem tarafından izin verilmemektedir. Haliyle tahsis talebinde bulunuldukları tarih itibariyle henüz işten ayrılış bildirgesi verilmemiş sigortalıların tahsis talep formuyla birlikte SGK Müdürlüğüne elden veya iadeli taahhütlü olarak başvuruda bulunmaları, sonrasında aynı ayda işten ayrıldıklarına yönelik işverenlerince düzenlenecek işten ayrılış bildirgesinin e-SGK uygulamaları üzerinden gönderilmesi icap etmektedir.

İşten ayrılış bildirgesine dikkat!

İK personelince kullanılan bazı programlarda aynı ay içinde 08- Emeklilik koduyla işten ayrılıp bir sonraki gün itibariyle SGDP sigortalı kolundan bildirim yapılmasına izin verilmediği gibi bazı işletmelerin belirledikleri prensipler gereği emeklilik nedeniyle işten ayrılıp SGDP’ye tabi çalışmaya başlayacak olan sigortalıların ayın son günü işten ayrılışları yapılıp, bir sonraki ayın ilk günü itibariyle SGDP sigorta kolundan işe giriş bildirgeleri verilmektedir.

Mevcut SGK uygulamalarında işe giriş bildirgelerinin yasa gereği işe giriş tarihinden önce gönderilmesine izin verilirken, işten ayrılış bildirgelerinin en erken işten ayrılış tarihi itibariyle gönderilmesine izin verilmektedir. Haliyle ayın son gününün Pazar gününe rastladığı durumlarda İK personelinin de hafta tatilini genel anlamda Pazar günü kullanıyor olması nedeniyle, her ne kadar işten ayrılış bildirgelerinin 10 günlük süre içinde verilmesi mümkün olsa da yukarıda açıklamaya çalıştığım özellikle durumlarda tahsis işlemleri için gerekli olan işten ayrılış bildirgesinin 10 günlük süre beklenilmeksizin ayın son günü olan Pazar günü SGK’ya gönderilme şartından dolayı sahada sorunlar yaşanabilmektedir. Aynı sorun, ayın son gününün bayram tatiline rastladığı durumlarda da gündeme gelebilmektedir.

İş kanunu uyarınca işçi tatil günü çalışmaya zorlanamayacağı gibi iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde bir hüküm varsa işçiye hafta tatil gününde bir saat bile çalışsa ilave 1,5 günlük, bayram tatilinde ilave 1 günlük ücretinin ödenmesi gerekiyor.

Sonuç olarak, sosyal güvenlik mevzuatının iş hukuku ve çalışma hayatının dışında sürdürülmesi mümkün bulunmadığından, sosyal güvenlik mevzuatının çalışma hayatında yaşanan sorunlar göz önünde bulundurularak güncellenmesine ihtiyaç var. Yukarıda açıklamaya çalıştığım durum karşısında işten ayrılış bildirgelerinin işten ayrılış tarihinden önce gönderilmesine izin verilmesiyle veya ayın son gününün resmî tatile rastladığı durumlarda tahsis başvurusunun tatil gününü izleyen ilk iş günü verilmesine ilişkin uygulamanın yalnızca istisnai durumlarda değil, her durumda izin verilmesiyle bu sorunlar aşılabilir mesela,

Ez cümle, kolaylaştırmak lazım hayatı…