Emekli olduğumda engelli çocuğum için ödenen aylıklar kesilir mi?
Engelli çocuğumdan dolayı hem evde bakım maaşı, hem de 2022 engelli aylığı alıyorum. Mevcutta çalışmıyorum, emeklilik yaşımın dolmasını bekliyorum. Emeklilik için yaşımı doldurup emekli aylığı bağlandığında engelli çocuğum için ödenen aylıklar kesilir mi? Fatma D.
Evde bakım maaşı alabilmek için engelli bireyin yaşadığı hanede kişi başına düşen aylık gelir miktarının asgari ücretin net tutarının üçte ikisinden az olması gerekiyor. Dolayısıyla emekli aylığı bağlandıktan sonra 2021 yılına münhasıran hane içinde kişi başına düşen aylık gelir miktarınız 1.705,06 TL’nin altında kalırsa engelli çocuğunuzdan dolayı aldığınız evde bakım maaşınız devam eder, aksi halde yani hane içindeki kişi başına düşen gelir miktarınız 1.705,06 TL’nin üzerine çıkarsa kesilir.
2022 engelli aylığına geldiğimizde, engelli çocuğunuzun 18 yaşından küçük veya büyük olduğunu belirtmemişsiniz. 2022 engelli aylığında;
-Çocuğunuz 18 yaşından büyük ise muhtaçlık durumuna bakılır. Bu durumda emeklilik sonrası hane içinde kişi başına düşen gelir miktarınız asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa (2021 yılı itibariyle aylık 852,53 TL’nin altında kalırsa) 2022 engelli aylığı devam eder, aksi halde kesilir.
-Çocuğunuz 18 yaşından küçük ise bakmakla yükümlü olunan kişilerin nafaka bağlanmamış veya SGK’dan gelir veya aylık almıyor ya da sigortalı olarak çalışmıyor yahut tüm bu şartlar sağlanmış olsa bile hane içinde kişi başına düşen gelir miktarının 2021 yılı itibariyle aylık 852,53 TL’nin altında kalması gerekiyor. Bu şartlar dâhilinde emekli olmanız halinde emekli olduğunuz tarihi izleyen ödeme dönemi başından itibaren 2022 engelli aylığı kesilecektir.
Erkek çalışanlar adına ödenen kreş parası, gelir vergisine ve SGK primine tabi tutulur mu?
Muhammed Fatih Y.
2021 yılı itibariyle işverenlerce kadın çalışanlar adına kreş ve gündüz bakımevlerine yapılan ödemelerin 3.577,50 X 50 / 100 = 1.788,75 TL tutarındaki kısmı gelir vergisinden istisnadır. Yasada, gelir vergisi istisnası yalnızca kadın çalışanlar adına yapılan ödemelere ilişkin düzenlendiğinden erkek çalışanlar adına kreş ve gündüz bakımevlerine yapılan ödemelerin tamamının vergilendirilmesi gerekecektir.
Sosyal güvenlik mevzuatında ise 2020/20 sayılı Genelgede, çalışanın erkek veya kadın olduğu üzerinde durulmayarak işverenlerce sigortalıları adına üçüncü kişilere yapılan kreş ödemelerinin sigortalıya doğrudan yapılan bir ödeme olmadığı, bu nedenle 5510 sayılı Kanunun 80. maddesi kapsamında prime tabi tutulmayacağı açıklanmıştır.
Haliyle, erkek çalışanlar adına işverenlerce kreş ve gündüz bakımevlerine yapılan ödemelerden dolayı her ne kadar gelir vergisi istisnasından yararlanılması mümkün olmasa da, sosyal güvenlik uygulamalarında bu ödemeler istisna kapsamında değerlendirildiğinden kadın çalışanlar da olduğu gibi erkek çalışanların da prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.
Diğer taraftan gerek gelir vergisi, gerekse SGK prim istisnadan yararlanılabilmesi için kreş ödemelerinin çalışanlar adına işverenlerce gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine ödenmesi gerektiğinden, kreş yardımının çalışanlara nakit olarak ödenmesi halinde hem ücret olarak vergilendirilmesi, hem de SGK primine dahil edilmesi gerekecektir.
Asıl işveren, sorun yaşadığı alt işverenin SGK bildirimlerine engel olabilir mi?
Kemal F.
Alt işverenler, asıl işverene ait işyerinde çalıştırdıkları sigortalılarının işe giriş ve işten ayrılış bildirimlerini kendilerine veya vekâlet verdiği kişilere ait e-Sigorta şifreleri vasıtasıyla, prim günü ve kazançlarını içeren MUHSGK bildirimlerini ise sözleşme yaptıkları meslek mensupları vasıtasıyla bildirirler.
Uygulamada kimi zaman asıl işverenlerle alt işverenler arasında yaşanan sorunlar üzerine sözleşmenin fesh edilmesine veya alt işverenin işini bitirmiş olmasına rağmen SGK bildirimlerine devam edilebildiği durumlar yaşanabilmektedir.
Bu gibi durumlar karşısında asıl işveren tarafından ilgili SGK Müdürlüğüne alt işverenin işini bitirdiği/bitireceği tarihin bir dilekçe ile bildirilmesi ve işin bitiş tarihinin sisteme kaydedilmesi talep edildiği takdirde, işin bitirildiği dönem sonrası MUHSGK gönderilmek istenildiğinde “Aracı Bitiş Tarihi Geçmiş” şeklinde bir uyarı mesajı verilerek MUHSGK gönderilmesi sistem tarafından engellenmektedir. Dolayısıyla alt işverene ait işin bitiş tarihi kaldırılmadığı veya değiştirilmediği sürece MUHSGK gönderilmesi sistem tarafından engellenecektir.