Şirket ortağımızın eşini sigortalı olarak bildirdiğimizde 27103 teşvikinden yararlanabilir miyiz? Ali İhsan F.
İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Geçici 19. maddede öngörülen (17103/27103) prim teşvikinden yararlanabilmek için yeni işe alınan sigortalının işverenin ya da şirket ortağının kan veya sıhri hısımlığına bakılmamaktadır. Haliyle, şirket ortağının eşinin hizmet akdine tabi çalışması ve anılan maddede öngörülen diğer şartların sağlanmış olması halinde 17103/27103 teşvikinden yararlanılmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, SGK tarafından sunulan sağlık hizmetlerinden yararlanmak, analık veya hastalık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneği almak, eksik prim günlerini tamamlayarak emekli olmak ya da Bağkur kapsamında sigortalı iken SSK statüsünden daha kısa süre içinde emekli olmak gibi amaçlarla bazı vatandaşların gerçekte çalışmadıkları işyerlerinden SSK (5510/4-a) kapsamında sigortalı olarak bildirildiklerine sıklıkla şahit oluyoruz.
Bu bildirimler paravan şirketlere ait sahte işyerlerinden yapılabildiği gibi gerçekte var olan ve ticari faaliyetine devam eden işyerlerinden de yapılabilmektedir.
Gerçekte var olan işyerlerinden yapılan sahte sigortalı bildirimleri kimi zaman hatır gönül ilişkisine dayanarak, kimi zaman bina inşaatlarında asgari işçilik doldurmak için, kimi zaman da işletme sahibinin veya şirket ortağının bir yakınını prim teşviklerinden yararlandırarak sigortalı göstermek maksadıyla ya da Bağkur’lu bir esnafın SSK’lı olmak adına diğer esnaf arkadaşına ait işyerinden SSK’lı bildirilmesi şeklinde gerçekleşebiliyor.
Vatandaşlar arasında hizmet akdine tabi çalışmasa bile SSK kapsamında bildirilen prim günleri, ticari faaliyeti devam eden gerçek bir işyerinden bildirilmiş ise bu bildirimlerin iptal edilemeyeceği yönünde bir algı olsa da gerçek işyerlerinden yapılan sahte sigortalı bildirimleri de, muhteviyatı sigorta primleri ödenmiş olsa bile, çalışmaların fiili olmadığının tespiti halinde iptal edilmektedir.
Kimi zaman eski bir çalışan tarafından, kimi zaman rakip firma tarafından yapılan ihbarlar üzerine ya da SGK tarafından yapılan rutin denetimler sonrasında veya vergi mükellefiyeti devam ederken başka bir işyerinde SSK’lı olarak bildirilen kişilerin çalışmaların fiili olup olmadığına yönelik yapılan denetimlere istinaden, geçek dışı bu bildirimler ortaya çıkmaktadır.
Haliyle sahte sigortalı olarak bildirildiği tespit edilen kişilerin, bu şekilde yapılan sahte sigorta bildirimleri iptal edilerek, iptal işlemi sonrası kalan prim gün sayısı emekli olabilmek için yeterli gelmiyorsa emekli aylığı da iptal edilmekte ve ödenen aylıklar sigortalıdan faiziyle birlikte geri alınmaktadır.
Ayrıca, sahte sigortalı bildiriminde bulunan işverenlerin, mevcut tüm çalışanlar adına ilgili yıllarda yararlandığı asgari ücret destekleri gecikme zammıyla birlikte geri alınmakta, prim teşviklerinden bir ay süreyle (üç yıl içinde tekrarı halinde bir yıl süreyle) yararlanmalarına izin verilmemekte, ödenen primler iade edilmeyerek irat kaydedilmekte ve Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulmaktadır.
O açıdan sonradan telafisi çok güç sonuçlarla karşılaşılmaması adına gerçek bir işyeri bile olsa, sahte sigortalı olmak veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmak gibi gerçek dışı yöntemlere başvurulmamasını hatırlatmak isterim.
İŞYERİ BİLDİRGESİ GÖNDERİLDİKTEN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER
Yeni bir şube açılışı yapacağız, işyeri bildirgesiyle birlikte hangi belgeleri SGK’yı vermemiz gerekiyor? Bu belgeleri SGK’ya gitmeden elektronik ortamda gönderebilir miyiz? Ayrıca işe giriş bildirgelerini ne zamana kadar gönderebiliriz? Kağan Y.
Sosyal Güvenlik Kurumu 2021/36 sayılı Genelgesinde işyeri tescil işlemleri için gerekli olan belgelerin elektronik ortamda taranarak sisteme kaydedilmesi halinde, söz konusu belgelerin ayrıca Kuruma gönderilmesine gerek bulunmadığını açıklamıştır.
Bu bağlamda, İşyeri bildirgesini e-Devlet uygulamalarında yer alan “İşyeri Bildirgesi (4-a lı Sigortalı Çalıştırılanlar Yönünden)” menüsü vasıtasıyla elektronik ortamda gönderdikten sonra aynı ekranda yer alan “Tescillerim” seçeneğinden “onaylanmamış” sekmesini işaretleyerek;
-Ticaret sicil gazetesini
-İmza sirkülerini
-Vergi levhasını
Tarayıp sisteme yüklemeniz gerekiyor.
İşyeri bildirgesi ve eki belgeleri sosyal güvenlik merkezine gönderip, sosyal güvenlik merkezi tarafından tescil işlemi yapıldıktan sonra e-Sigorta şifresini e-Devlet uygulaması üzerinden temin ederek sigortalıların işe giriş bildirgelerini elektronik ortamda göndermeniz mümkün olacaktır.
Diğer taraftan, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayacağınız şubenizde, ilk defa sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihten (dosyanın tescil tarihinden) itibaren bir aylık süre içinde işe alacağınız sigortalıların işe giriş bildirgelerini, tescil tarihinden itibaren bir aylık süre içinde vermeniz halinde süresi içinde verilmiş sayılırsınız.
