ABD’nin yeni Başkanı ‘seviyesini’ diplomaside de gösterdi. Trump yönetimi, çeşitli anlaşmazlıklar yaşanan İran, Meksika ve Kuzey Kore’ye askeri müdahale yapılacağı yönünde gözdağı verdi. Bu ülkelerin tehditleri ciddiye almaması dikkat çekti.
Tartışmalı söylemleri ve uygulamalarıyla dünyanın gündeminden düşmeyen ABD Başkanı Donald Trump ve ekibi, bu haftaya da alışılmışın dışında diplomatik hamlelerle damga vurdu. Ülkesinin en yakın müttefiklerinden Avustralya’nın Başbakanı Malcolm Turnbull’un yüzüne telefon kapatarak dikkatleri üzerine çeken Trump, seçim kampanyası sürecinde sert mesajlar verdiği İran ve Meksika’ya da askeri müdahale seçeneğini öne sürerek gözdağı verdi. Savunma Bakanı James Mattis ise Kuzey Kore’yi nükleer savaşla tehdit etti. Ayrıca geçen günlerde Trump’ın baş stratejisti ve ırkçı Bretbart haber sitesinin kurucusu Steve Bannon’un, geçen aylarda ülkesinin Çin’le savaşa gireceğini öne sürdüğü ortaya çıkmıştı.
İran: Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, perşembe günü yaptığı açıklamada İran’ın yaptığı balistik füze testlerine sert tepki gösterdi, “Resmen uyarıyoruz” dedi. Bundan birkaç saat sonra, ABD hükümet yetkililerinin “Askeri müdahale masanın dışında değil” tarzındaki açıklamaları Amerikan medyasında yer aldı. Bu haberlerin kendisine sorulması üzerine Trump, “Hiçbir seçeneği dışlamadıklarını” söyleyerek İran’a askeri müdahale tehdidini doğrulamış oldu. ABD Başkanı, dün Twitter’dan yaptığı açıklamalarla gerilimin dozunu daha da artırdı: “İran ateşle oynuyor. Başkan Obama kendilerine karşı nazik olduğu için şükretmiyorlar. Ben onun gibi olmayacağım.” Trump’a yanıt, yine Twitter üzerinden geldi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “Tehditler umrumuzda değil” mesajını yazdı. Tahran yönetiminin, Washington’dan gelen sert mesajları küçümsemesi dikkat çekti. Bir önceki gün de İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in başdanışmanı Ali Ekber Velayeti, ‘boş tehdit’ olarak nitelediği açıklamalar için “İlk kez devlet yönetmekte acemi olan kişiler tarafından tehdit edilmiyoruz” diye konuşmuştu. İki ülke arasındaki gerilim, İran’ın yaptığı balistik füze denemelerinden kaynaklanıyor. ABD yönetimi, İran’ın söz konusu testleri üzerindeki yasağı kaldıran nükleer anlaşmanın da iptalini hedfliyor.
Meksika: Trump’ın, perşembe günü Meksika Devlet Başkanı Enrique Pena Nieto’yla yaptığı telefon görüşmesinde, sınıra asker gönderme tehdidinde bulunduğu öne sürüldü. Meksika üzerinden ABD’ye gelen göçmenler nedeniyle uzun süredir bu ülkenin sınırına bir duvar inşa etmeyi ve bunun parasını da Meksika hükümetine ödeteceğini söyleyen Trump, muhatabıyla bu konuda tartışma yaşadı. AP ajansı, Trump’ın yardımcılarının görüşme sırasında tuttuğu notlara ulaştı. Buna göre Trump, Nieto’ya “Sınırda bir sürü kötü adamınız var. onları durdurmak için yeterince çaba göstermiyorsunuz. Sanırım ordunuz korkak. Bizimki değil. Belki de durumu kontrol altına almak için orduyu oraya gönderirim” dedi. Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer, söz konusu haberin gerçek olmadığını öne sürdü.
Kuzey Kore: ABD Savunma Bakanı Jim Mattis, Kuzey Kore’nin ABD ya da müttefiklerine karşı nükleer silah kullanması durumunda gereken karşılığı göreceğini açıkladı. İlk yurt dışı ziyaretini Güney Kore’ye yapan Mattis, mevkidaşı Han Min Ku ile düzenlediği basın toplantısında “Kuzey Kore’nin ABD’ye ya da müttefiklerine yönelik herhangi bir nükleer silah kullanımı, etkili ve kuvvetli bir şekilde karşılık görecektir” ifadelerini kullandı. James Mattis, Kuzey Kore’nin nükleer silah programını geliştirmeye ve tehditkar söylemine devam
ettiğini belirtti.
‘NE YAPALIM DÜNYA BÖYLE’
ABD Başkanı Donald Trump, diğer devletlerin liderleriyle yaptığı telefon görüşmelerinde kullandığı tehditkar üslubu savundu. Dünyanın ‘başının belada olduğunu’ söyleyen Trump, bu nedenle ‘zorlu telefon görüşmelerinin’ gerekli olduğunu öne sürdü. Trump, “Problemleri düzelteceğiz, tamam mı? Benim yaptığım şey budur. Sorunları çözerim. Yaptığım bazı zorlu telefon görüşmelerini duyduğunuz zaman endişelenmeyin” diye konuştu. Bugüne kadar dünyadaki her ülkenin ABD’yi kullandığını iddia eden Trump, “Bundan sonra böyle olmayacak” dedi.
TAHRAN’DAN SONRA KÜBA HEDEFTE
Trump’ın aralarında askeri seçenekler de olmak üzere bir çok yaptırımın masada olduğunu belirtmesinden kısa bir süre sonra İran’a karşı yeni yaptırımlar açıklandı. Maliye Bakanlığı, 12 kurum ve 13 bireye ekonomik yaptırım uygulama kararı aldı. Bakanlığın internet sitesinden duyruduğu yaptırım kararı, İran’ın balistik füze denemelerine misilleme olarak devreye sokuldu. İran’ı askeri müdahaleyle tehdit eden Trump yönetimi, Obama döneminde Küba ile 50 yıl sonra başlatılan normalleşme adımlarını da tersine çevirebilecek bir adım attı. Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer, “Şu anda ABD’nin Küba’ya yönelik politikalarının tümünün gözden geçirilmesi işinin ortasındayız” dedi. ABD’nin Küba’ya 50 yılı aşkındır uyguladığı ekonomik ambargo tam olarak kaldırılmasa da seyahat ve ticaret konularında bir dizi kısıtlama kaldırılmış, iki ülke on yıllar sonra karşılıklı büyükelçi atamıştı.
