Kanserle mücadelede çığır açıcı bir adım atıldı! Dünyanın ilk mRNA kanser aşısı, Türk bilim insanları Özlem Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin tarafından kurulan BioNTech tarafından geliştirildi ve klinik denemelerine geçtiğimiz gün 7 ülkede başlandı. Bu yeni aşı, özellikle dünyanın en ölümcül hastalığı olarak bilinen, akciğer kanseri hastalarının hayatlarını kurtarma potansiyeline sahip.
Dünyada bir ilk olarak, doktorlar mRNA tabanlı akciğer kanseri aşısını hastalar üzerinde denemeye başladı. Uzmanlar, bu aşının binlerce hayat kurtarma potansiyeline sahip olduğunu ve devrim niteliğinde olduğunu vurguluyor.
Akciğer kanseri, her yıl yaklaşık 1,8 milyon ölümle dünyanın en büyük kanser kaynaklı ölüm sebebi olarak biliniyor. Özellikle ileri evrelerde, tümörlerin vücuda yayıldığı durumlarda, hayatta kalma oranları oldukça düşük seyrediyor.
Şimdi ise uzmanlar, vücuda kanser hücrelerini tespit edip öldürmesi ve sonrasında bu hücrelerin bir daha geri gelmemesini sağlaması talimatını veren yeni bir aşıyı test ediyor. BNT116 olarak adlandırılan ve BioNTech tarafından üretilen bu aşı, en yaygın akciğer kanseri türü olan küçük hücreli dışı akciğer kanseri (NSCLC) için geliştirildi.
İnsanlarda BNT116’nın denendiği ilk klinik araştırma, İngiltere, ABD, Almanya, Macaristan, Polonya, İspanya ve Türkiye dahil olmak üzere yedi ülkede 34 araştırma merkezinde başlatıldı.
İLK DOZ SALI GÜNÜ VERİLDİ
İngiltere'de altı merkezde yürütülen çalışmada, ülkedeki ilk hasta aşıyı geçtiğimiz Salı günü aldı. Toplamda yaklaşık 130 hasta - cerrahi ya da radyoterapi öncesi erken evreden, ileri evredeki ya da tekrarlayan hastalara kadar - bu aşıyı immünoterapi ile birlikte alacak. Bu hastalardan yaklaşık 20'si İngiltere'den olacak.
Aşı, Kovid-19 aşılarına benzer şekilde haberci RNA (mRNA) kullanıyor ve bağışıklık sistemine NSCLC'deki tümör belirteçlerini sunarak bu belirteçleri taşıyan kanser hücrelerine karşı vücudu hazırlıyor.
Bu yöntem, kemoterapiden farklı olarak sağlıklı hücrelere zarar vermeden, kanser hücrelerine karşı bir bağışıklık tepkisi geliştirmeyi amaçlıyor. UCLH’nin (University College London hastaneleri NHS vakıf tröstü) deneyi İngiltere’de yöneten danışman tıbbi onkolog Prof. Siow Ming Lee, "Bu teknoloji kanser tedavisinde bir sonraki büyük aşama olarak karşımıza çıkıyor" dedi.
TÜRK BİLİM İNSANLARI DÜNYAYA UMUT OLDU
Ayrıca bu heyecan verici gelişme, Türkiye için bir başka önemli noktayı daha içeriyor. BioNTech şirketi, Almanya'da yaşayan Türk bilim insanları Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci tarafından kuruldu. Bu çift, Kovid-19 pandemisi sırasında geliştirdikleri mRNA aşılarıyla dünya çapında büyük başarılar elde etmişlerdi. Şimdi ise bu devrim niteliğindeki akciğer kanseri aşısıyla kanser tedavisine yeni bir çığır açmayı hedefliyorlar.
İngiltere'de ilk aşıyı alan kişi, Londra'dan 67 yaşındaki Janusz Racz oldu. Yapay zeka alanında uzman olan Racz, bu bilimsel ilerlemeye katkıda bulunma arzusuyla deneye katılmaya karar verdi. “Ben de bir bilim insanıyım ve bilimde ilerlemenin, özellikle tıpta, insanların bu tür araştırmalara katılmasıyla mümkün olduğunu anlıyorum” dedi. Racz, “Bu yeni metodolojinin kanserden kurtulmama yardımcı olabileceğini umuyorum. Ayrıca, bu yeni yöntemin kanıtlanmasına katkıda bulunarak, dünya çapında daha fazla insanın hayatını kurtarabiliriz” diye ekledi.
Racz, Salı günü Ulusal Sağlık Araştırmaları Enstitüsü’nün UCLH Klinik Araştırma Tesisinde yarım saatlik bir süre içinde beşer dakika arayla altı enjeksiyon aldı. Her bir enjeksiyon farklı RNA dizileri içeriyordu. Racz, altı hafta boyunca haftada bir kez, ardından 54 hafta boyunca her üç haftada bir aşı almaya devam edecek.
Prof. Lee, "Bu ek tedavinin, kanserin geri dönmesini engelleyeceğini umuyoruz" diyerek, "Akciğer kanseri hastalarında çoğu zaman cerrahi ve radyasyon sonrasında bile kanser geri dönüyor" diye ekledi.
BioNTech’in kurucuları Şahin ve Türeci'nin liderliğindeki bu çalışma, tıpkı Kovid-19 aşılarında olduğu gibi kanser tedavisinde de yeni bir dönemi başlatma potansiyeli taşıyor. Faz 1 denemelerinin ardından Faz 2 ve Faz 3'e geçilmesi ve bu tedavinin dünya genelinde standart bakım haline gelerek birçok akciğer kanseri hastasının hayatını kurtarması umuluyor.
Bilim Bakanı Lord Vallance da akciğer kanseri aşısının denemelerinin başlamasını memnuniyetle karşıladı. “Bu yaklaşım, her yıl akciğer kanseri teşhisi konan binlerce insanın hayatını kurtarma potansiyeline sahip" dedi. "Araştırmacılarımızı, bu tür çığır açan tedaviler üretmeye devam etmeleri için destekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Janusz Racz, tedavisinin tamamlanmasının ardından koşuya geri dönmeyi ve hayat boyu hayalini kurduğu Londra Maratonu’nu tamamlamayı umut ediyor.
