Türk otomobil sektörü dış pazarda rekorlara imza atarken iç pazarda daralmaya devam ediyor. Toplam satışlar yüzde 9 düşerken, lüks segmentte ise küçülme yüzde 29’u buldu. Fiat ve Honda gibi yerli üreticiler ise daralmadan nasibini almadı.
ALİ YILDIRIM
Türkiye’nin otomotiv sektörü iç pazarda daralmaya devam ediyor. Yeni yılla gelen kur farkı ve özel tüketim vergisindeki düzenlenme iç pazarı ilk 6 ayda olumsuz etkiledi. Sektör temsilcileri yıl sonuna kadar yaklaşık yüzde 10 küçülme beklediklerini daha önce belirtmişti fakat, daha yılın ilk yarısında Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarında satışlar, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 8,58 azalarak 401 bin 158’e geriledi. İlk 6 aylık dönemde lüks segmetteki düşüş dikkat çekti. Özellikle orta segment lüksler satış adetlerinde büyük bir kayıp yaşadı.
Fiat, Honda ve Lexus ise otomobil satışlarında neredeyse hiç kayıp yaşamayarak geçen yıla göre pazar payını arttıran markalardan oldular. Daha öncelerde ortalama aylık 10 bin lira geliri olan bir birey lüks segmentten araç alabirken, artık daha çok tercihini orta segmentten yana kullanıyor. Daha az gelir dengesine sahip olan bireyler ise tercihini alt sınıftan yana kullanıyor. Geçen yılın ilk yarısında 438 bin 817 araç satıldı. Otomobil satışları da 2017 yılı altı aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,62 azalarak 305 bin 924 adet oldu. Geçen yıl aynı dönemde 338 bin 482 adet satış görüldü.
Hafif ticari araç pazarı ise 2017 yılı ocak-haziran döneminde, 2016 yılı ocak-haziran dönemine göre yüzde 5,08 azalarak 95 bin 234 adetten kapattı. 2016 yılı aynı dönemde 100 bin 335 adet satış gerçekleşti. Sadece haziran ayını otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 83 bin 658 seviyesinden kapattı. Böylece, 91 bin 540 araç satışı yapılan Haziran 2016 otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 8,61 azaldı. Otomobil satışları da haziran ayında 2016’nın aynı ayına göre yüzde 6,96 azalarak 66 bin 164’e geriledi.
Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 71 bin 111 idi. Aynı dönemde hafif ticari araç pazarı ise yüzde 14,37 küçülerek 17 bin 494 olurken, geçen yılki 20 bin 429 adeti yakalayamadı. Otomotiv Distribütörleri Derneği Genel Koordinatörü Hayri Erce, 2017 yılının ikinci yarısında; ABD’deki gelişmeler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasındaki normalleşme süreci, ekonomideki iyileşmeye paralel olarak politika faiz artırma beklentisi, AB ekonomisindeki gelişim ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) uygulayacağı para politikası, jeopolitik gelişmeler, TCMB’nin para politikası ve enflasyonla mücadele kararlığı, cari işlemler açığındaki gelişim, yapısal reformlara ait atılacak adımlar, ekonomik aktivitenin gelişimi ve büyüme hızının etkili olacağını belirtti.
PREMIUMDA KAYIP BÜYÜK
Lüks araçları etkileyen özel tüketim vergisindeki değişiklik, yeni yıl zamları ve kur farkları adeta premium modellere ateş bastırdı. Toplam otomobil pazarı yüzde 9,62 azalırken lüks segment neredeyse yüzde 29 daraldı. Yılın ilk yarısında Aston Martin yüzde -25 ile 12, Audi yüzde -14 ile 8 bin 573, BMW yüzde -45 ile 6 bin 916, Jaguar yüzde -23 ile 147, Jeep yüzde -11 ile 928, Land Rover yüzde -28 ile 772, Mercedes-Benz yüzde -27 ile 10 bin 517, Porsche yüzde -6 ile 316, Subaru yüzde -12 ile 677 ve Volvo yüzde -14 ile 1714 adetlik satış rakamına geriledi. Bentley aynı dönemde satışları yüzde 200 arttırarak 6 adete, bu yıl iyi bir çıkış yakalayan Lexus yüzde 161 artışla 47 adete, Maserati yüzde 4 artışla 23 ve Infiniti yüzde 63 ile 54 adetlik satış rakamına ulaşarak yükseliş kaydetti.
HİBRİT MODELLER SESSİZCE GAZA BASTI
İç pazarda gün geçtikçe büyüyen hibrit modeller geçen yıla göre oldukça hızlı bir ivmelenme kaydetti. İlk yarıda yaklaşık 250 adet satılan hibrit otomobiller 2017’de sessizce gaza bastı. Geçen yılın ekim ayında alınan kararla birlikte motor hacmi 1.8 litreyi geçmeyen ve elektrikli motor gücü 50 kW üzeri olan otomobillerde ÖTV oranı yüzde 45’e indirildi. Teşvikle birlikte satışlar yılın ilk 6 ayında 1429 adet hibrit otomobilin yollara çıkmasına neden oldu. Hibrit otomobillerin neredeyse Türkiye’deki ilk örneklerini veren Toyota, Pirus, Yaris, CH-R ve Rav4 modellerinden sonra Auris’in de hibrrit versiyonunu sundu. Yine orta sınıfta Kia Niro ile Hyundai’de çiçeği burnunda olan modeli Ioniq ile bu pazara giriş yaptı. Lüks segmentteki markalarda hibrit otomobil konusunda her geçen gün daha fazla ürün ortaya koyuyor.
11 MARKAYI DARALMA TEĞET GEÇTİ
Daralan pazarda kimi markalar satışlarda kayıp yaşarken bazıları da tam tersi artış gösterdi. Yılın ilk yarısında Bentley Citroen Fiat Honda Infiniti Lamborghini Lexus Maserati Peugeot Smart Suzuki satış rakamlarını arttıran markalar oldu. Toplam pazarda kasa tiplerine göre ise en çok tercih edilen gövde tipi, yüzde 49,48 pay ve 151 bin 372 satışla yine Sedan otomobiller oldu. Dizel otomobil satışlarının payı yüzde 61,45’e geriledi ve otomatik şanzımanlı otomobillerin payı ise yüzde 58,08’e yükseldi.
TOPLAM PAZAR LİDERİ RENAULT
Daralan pazarda markalarda kıyasıya rekabete devam ediyor. Özellikle yerli üretim yapan markaların en yüksek satış rakamları içinde ilk 5 sırada yer alması sektör için gurur verici. Yılın ilk yarısında en fazla satış rakamına 54 bin 947 adetle Renault ulaştı. Onu 48 bin 786 adetle Volkswagen, 48 bin 713 ile Fiat, 47 bin 60 ile Ford, 23 bin 990 adetle Hyundai, 18 bin 790 ile Opel ve 17 bin 662 ile Toyota takip etti. Renault’un en çok sattığı model yerli üretim olan Megane Sedan, Volkswagen’in Passat, Fiat’ın ise yeni yerli üretim olan Egea oldu. Ford’un yüzü Focus ve yerli üretim Courier ile gülerken, Hyundai i20, Opel Astra’yla, Toyota’da Corolla modelini en çok satanlar listesine yazdırdı.
YERLİ SEDAN MÜCADELESİ KIRAN KIRANA
Yılın ilk yarısında en çok satan model Fiat Egea Sedan oldu. Onu pazara yeniden dahil olarak Fluence’nin yerini alan Renault Megane Sedan takip etti. Egea Sedan satışlarını yüzde 10 arttırarak ilk yarıyı 17 bin 709 adetten kapattı. Bursa’dan yollara çıkan Megane Sedan ise 16 bin 750 adetlik satış rakamına ulaştı. Toyota, Corolla ile geçen yıla göre yüzde 34 kayıp yaşayarak 9 bin 597 adete geriledi. Bu yılın en iyi çıkışlarından biri yakalayan Honda ise Civic Sedan satışlarını yüzde 141 arttırdı ve ilk yarıda 9 bin 706 adeti gördü.
YERDEN YÜKSEK SEVENLER VAZGEÇMİYOR
Türkiye’de son zamanlarda tercih edilmeye başlanan yerden yüksek yani SUV otomobiller yükselişe geçti. Yerden yüksek, küçük hacimli motorlarıyla dikkat çeken modeller, otomatik vites seçenekleriyle de kullanıcıların tercihi oldu. 2017 Ocak-Haziran aralığında Türkiye’de 27 bin 514 C-SUV araç satılırken, bu yarıda bu rakam 30 bin 243’ü buldu. Yüzde 9 artan C-SUV segmentinin ilk 6 aydaki lideri ise 6 bin 926 adetle Dacia Duster oldu. Onu 6 bin 863 adetle Nissan Qashqai ve Hyundai Tucson 3 bin 711 adetle takip etti. Yerli SUV Toyota CH-R 2 bin 797 adet sattı.
