Yerel seçimlerle başlayan piyasalardaki belirsizlik hâlâ sürüyor. 31 Mart tarihinden sonra dolar yüzde 15 değer kazandı. YSK’nın İstanbul için yeniden seçim kararı vermesiyle birlikte dolar, TL karşısında hızlı bir yükselişe geçti. Dolar dün gün içinde 6.1985 seviyesine kadar çıkarken, BIST-100 endeksi de satış baskısı altında kaldı.
Ekonomi ve piyasalar açısından 31 Mart ile birlikte belirsizlikler sona erdi derken, YSK’ya yapılan itirazlarla süreç devam etti. TL karşısında sürekli değer kazanan kur 6 lira seviyelerini aştı. En son enflasyon verilerinden sonra oldukça hareketli bir hal alan piyasalar YSK’nın yeniden seçim kararıyla deyim yerindeyse patladı. İstanbul seçimini iptal etmesinin ardından önceki akşam en yüksek 6.1496 seviyesini gören dolar/TL, düne yükselişle başladı. Gün içinde 6.1985 seviyesine kadar çıkan dolar kuru saat 10:35’de yüzde 1.40 primle 6.1665 seviyesinde. 6.9530’u gören euro/TL aynı saatte yüzde 1,50 artışla 6.9190’dan işlem gördü. Sterlin/TL de 8.1420’yi test ettikten sonra yüzde 1.60 artışla ve 8.0940’da. Dolar/TL’de kısa vadede 6.00 seviyesinin destek halini geldiğini belirten bankacılar, ilk planda 6.15 seviyesinin izlendiğini, bu seviye üzerinde 6.22’lerin direnç olarak izlendiğini kaydettiler. AK Parti’nin itirazı üzerine oy çokluğuyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi iptal edilirken, ilçeler için bu yönde bir karar alınmadı. AK Parti ve MHP’nin iptalini istediği Büyükçekmece ve Maltepe seçimleri de yenilenmeyecek. İptal kararı seçim kurullarının oluşumunun kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle alındı ve YSK kanuna aykırı görevlendirme yapan ilçe seçim kurulları için suç duyurusunda bulundu. Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası da geri alınacak. İmamoğlu’nun yerine seçimlere kadar resmi bir görevlinin kayyum olarak atanması bekleniyor. Tekrar seçim ise 23 Haziran’da yapılacak. Söz konusu kararın ardından analistler, ekonomi ve piyasalar açısından iki ay daha kayıp dönem olacağını, 31 Mart sonrası söz verilen reform uygulamalarının gecikeceğine dikkati çekiyorlar. S-400 ve F35 nedeniyle ABD ile ilişkiler ve TCMB’nin rezervleri gibi diğer risk unsurları da göz önünde bulundurulduğunda TL’deki baskının ve kurdaki yükselişin sürmesi bekleniyor.
Bir aydan fazla süre önce yapılan seçimlerin hala sonuçlanmaması ve belirsizliğin devam etmesi nedeniyle baskı altında kalan TL benzer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışıyordu. TL’nin dün sabah itibarıyla yılbaşından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 14’e yaklaştı. Bluebay Asset Management’tan Timothy Ash “Karar, Türkiye piyasalarını ve ekonomiyi seçimlerin yeniden yapılacağı dönemde korunmasız bırakıyor. AK Parti ekonomi yönetiminin 31 Mart’ta yapılan seçimin ardından çok ihtiyaç duyulan politika normalleşmesi sözünü verdiğini hatırlayın. Şimdi iki ay daha belirsizlik ve makro istikrar için potansiyel riskler olacak” dedi.
ÇİN VERGİSİ MASADA
Dolar, ABD’de üst düzey ticaret temsilcilerinin Çin’in ticaret görüşmelerde verdiği taahhütlerden geri adım attığını belirtmesine karşın dar bir bant içerisinde kaldı. Doların önemli piyasa paraları karşısındaki değerini ölçen dolar Endeksi (DXY) önceki seansı neredeyse yatay tamamlamasının ardından salı günü TSİ 09:50’de yüzde 0.11 düşüşle 97.418 puan oldu. ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, pazartesi günü Washington’da basın mensuplarına yaptığı açıklamada Çin’in bazı taahhütlerinden geri adım attığını ve ABD yönetiminin cuma günü Çin malların yönelik vergi artırımı planladığını belirtti. Daiwa Securities kıdemli döviz stratejisti Yukio Ishizuki “Çin’in açısından müzakerelerde bir kırılma olması yurt içi ekonomi için pek iyi değil. Bence o veya bu şekilde bir anlaşmaya varmak istiyorlar” dedi. Dolar, salı günü euro ve sterlin karşısında da bir miktar geriledi. Euro/dolar paritesi 1.1210’dan işlem görürken sterlin/dolar 1.3122’den alıcı buldu.
PİYASALAR REZERV KONUSUNDA ENDİŞELİ
Fitch Türkiye analisti Edward Parker, İstanbul büyükşehir belediye başkanlığı seçiminin yenilenmesi kararının ekonomiyi yeniden dengeleme ve istikrara kavuşturma planında yaklaşık iki ay daha belirsizlik anlamına geldiğini belirtti. Parker Reuters’a yaptığı açıklamada “Seçimlerin yenilenecek olmasıyla yaklaşık iki ay daha ekstra belirsizlik olacak” dedi. Fitch geçen hafta yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin BB olan kredi notunu teyit ederken, negatif olan not görünümü değiştirmemişti. Ancak Parker “Türkiye ekonomisi ve para birimindeki oynaklık dikkate alındığında mevcut zayıflıkların artması” durumunda kredi notunun düşürülebileceğini söyledi. Fitch Ratings Direktörü Paul Gamble da Bloomberg HT’ye yaptığı açıklamada ekonomideki temel risklere dikkati çekti ve şunları kaydetti: “Türkiye’nin mal ihracatında iyileşme görmedik. Piyasalar hala rezervler konusunda endişeli diyebiliriz. Türkiye’nin net rezervleri düşük.”
‘BORSA 2019 KAZANÇLARINI GERİ ALDI’
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi Yüksek Seçim Kurulu’nun İstanbul seçimlerinin iptali ve tekrarlanması kararının TL varlıklar üzerinde belirsizlikleri artıracağı endişesiyle sert düşüşle açıldı. BIST 100 endeksi yüzde 2.35 düşüşle açılmasının ardından saat 10:23’te yüzde 1.9 düşüşle 91,213 puandan hareket ediyor. Yüzde 3.43 ekside açılan bankacılık endeksi ise aynı saatte yüzde 2.71 düşüşte. Açılışın ardından 90,698 puana kadar gerileyen endeks böylece 8 Ocak’ta kapanıştaki seviye olan 90,696 seviyesine kadar inmiş oldu. TEB Yatırım’ın notunda “YSK’nın İstanbul Büyükşehir Belediye seçimlerini 23 Haziran’da yenileme kararının TL varlıklar üzerinde kısa vade belirsizlikleri artıracağını ve fiyatlamaları baskı altına alacağını düşünüyoruz” denildi.
‘DEĞER KAYBI DEVAM EDEBİLİR’
HSBC Portföy Yönetimi Stratejisti İbrahim Aksoy TL’deki değer kaybının devam edebileceğini ifade ederek “seçim belirsizliğinin nasıl sonuçlanacağı yabancı yatırımcının da uzun zamandır gündemindeydi. Kur karara ilk tepki olarak 6.15’e kadar yükseldi. 26 Nisan’la biten son 8 haftada 10 milyar dolar Carry Trade’den çıkış olduğunu hesaplıyoruz. Yani yabancı yatırımcı son gelişmelerle 10 milyar dolar dövize dönüp Türkiye dışına çıkmış. Seçim sonuçları TL açısından negatif algılanacak gibi görünüyor, zaten ilk hareket de onu gösteriyor” değerlendirmesini yaptı. Aksoy “Önümüzde TL’de temkinli olunması gereken bir dönem var” dedi. Yeni kur seviyeleriyle yeni fiyat artışları olacağını da söyleyen Aksoy tüketici güveni ile TL arasındaki negatif korelasyona dikkat çekerek şunları söyledi: “TL yüzde 10 değer kaybedince tüketici güveni ortalama yüzde 5.5 düşüyor. İlk çeyrekte ekonomik aktivite artacak ama 2 ve 3’üncü çeyrekte daha zayıf bir ekonomik aktivite olabilir” dedi.
‘ENDEKS 90 BİNE KADAR ÇEKİLEBİLİR’
Ata Yatırım Direktörü Cem Tözge piyasada uzun zamandır zaten böyle bir sonucun çıkabileceği fiyatlamasının yapıldığını, önemli boyutta fiyatlamanın yapıldığını söyledi. Tözge “Endekste büyük ihtimalle 90 bin 500 seviyesine doğru çekilme olabilir. Kurda psikolojik 6 seviyesinin geçilmesiyle kırılganlık arttı. 6.25 seviyesinin üzerine hareket olursa borsada bir miktar daha negatifliğe neden olabilir” diye konuştu. Tözge, kurda yüksek volatiliteli bir döneme hazırlıklı olmak gerektiğini dile getirdi. Standar Chartered ise bir raporunda bu endişeler dolayısıyla TL’de kısa pozisyona yöneldiklerini ifade etti.
S-400 KRİZİ HÂLÂ DEVAM EDİYOR
Siyasi parti liderlerinin YSK kararına ilişkin olası açıklamaları izlenecek. Uzmanlar, seçim sürecine yönelik değerlendirmelere bağlı olarak kurda dalgalı görünümün süreceği görüşünde. Ayrıca ABD-Çin hattında yeni gelişmeler takip edilecek. Trump’ın açıklaması sonrası ilk tepkide 69 doların altına gerileyen Brent petrolün varil fiyatı bir miktar toparlandı 71 doların üzerine geldi. Diğer taraftan ABD ile ilişkiler TL’yi zorlayan ana başlık olarak gündemdeki yerini koruyor. S-400 krizinin üzerine Kıbrıs açıklarındaki sondaj faaliyetleri de ikili ilişkileri geren yeni bir unsur olarak belirdi.
