Pasaport başvurusu 2022 nasıl yapılır, gerekli belgeler, neler, harç bedeli ne kadar?

10/01/2022 10:00 KAYNAK: KARAR

Uluslararası geçerliliği olan, yurt dışı ülkelerine seyahat ederken kullanılan kimlik belgesine pasaport adı verilir. Pasaport türleri ve başvuru şartları araştırılırken, pasaport harç bedeli de sorgulanıyor.

Pasaport, 'pass' (geçmek) ve 'port' (liman) kelimelerinin birleşimlerinden meydana geliyor. Dünya üzerinde pasaport belgesinin kullanımına gösterilen ilk örnek; Antik İran Kralı Artaxerxes'in yardımcılarından Nehemya'ya verdiği belge olarak kaynaklarda yer alıyor. Günümüzde de vatandaşı olunan ülke dışında bir yere yapılacak seyahatlerde bulundurulması zorunlu belge olarak kullanıyor.

PASAPORT TÜRLERİ NELER?

Yurt dışına seyahat etmek isteyen vatandaşların başvurabileceği çeşitli pasaport türleri bulunuyor:

* Umumi pasaport (Bordo Pasaport)

* Hususi pasaport (Yeşil Pasaport)

* Diplomatik pasaport (Siyah Pasaport)

* Hizmet pasaportu (Gri Pasaport)

İlgili şartları yerine getiren her Türk vatandaşı umuma mahsus pasaport (bordo pasaport) başvurusu yapabilir.

Yeşil, siyah ve gri pasaport çeşitlerine sahip olmak için belirli kriterlerin karşılanıyor olması gerekir.

UMUMA MAHSUS BORDO PASAPORT KİMLERE VERİLİR?

Devlete hizmet eden farklı seviyelerdeki kişilere makamlarına göre yeşil, gri ya da siyah pasaport veriliyor.

Bordo pasaport, bu özelliklerin dışında kalan, vatandaşlara verilen pasaporttur.

Eğer yeşil, gri ya da siyah pasaport alma hakkınız bulunmuyorsa bordo pasaporta başvurmanız gerekir.

Pasaport çeşitleri arasında dolaşım gücü en sınırlı olan, bordo pasaport. Yine de dünyaki ülkelerin yarısından fazlasına vize almadan ya da kapıda vize ya da online vize alarak girilmesini mümkün kılıyor.

HUSUSİ YEŞİL PASAPORT KİMLERE VERİLİR?

Yeşil pasaport, kadro derecesi 1, 2 ya da 3 olan devlet memurlarına ve eski bürokratlara veriliyor.

Hususi pasaport çıkarma hakkı olan kamu personeli arasında, devlette çalışan doktor ve öğretmenler de bulunuyor; fakat kadro derecelerinin 1, 2 ya da 3 olması şartı gözetiliyor.

İlgili memurlar, emekliliğe ayrıldıkları ya da görevden ayrılmış olmaları halinde de yeşil pasaport haklarını koruyabiliyorlar.

Yeşil pasaport sahibi kişinin bazı aile bireylerinin de yeşil pasaport sahibi olma hakkı bulunuyor.

Hususi pasaport sahipleri, neredeyse tüm Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere, 130 ülkeye vizesiz ya da sınır kapısında online vize alarak girebiliyor.

GRİ HİZMET PASAPORTU KİMLERE VERİLİYOR?

Yeşil ya da siyah pasaportu olmayan, resmi kurumlar tarafından bir görev için yurt dışına gönderilen kişilere gri pasaport verilir.

Örneğin normalde bordo pasaporta sahip olan bir kimse, belediye ya da özel idare tarafından görev için yurt dışına seyahat ederse, kişiye gri pasaport verilir.

* Hükümet tarafından ya da belediye tarafından resmi vazife için yurt dışına gönderilen kişilere,

* Türkiye Cumhuriyeti'nin üyesi olduğu milletler arası kuruluşlarda çalışanlara

* Türk Hava Kurumu ve Türkiye Kızılay Cemiyeti tarafından görevlendirilen kişilere

* Gri pasaport sahibi kişilerin eşine, reşit olmayan çocuklarına, reşit olup ebeveynleriyle beraber yaşayan çocuklarına, evli olmayan, öğrenimine devam eden çocuklarına 25 yaşından küçük olması şartı ile verilir.

* 18 yaşını doldurmuş Gri pasaport sahibi ebeveyni ile beraber yaşayan iş sahibi olmayan, bedensel, zihinsel engelinden ötürü bakıma muhtaç olduğu resmi kurumlarca onaylanmış olan çocuğuna yaş sınırı olmaksızın Gri pasaport verilebilir.

DİPLOMATİK SİYAH PASAPORT KİMLERE VERİLİYOR?

Diplomatik pasaport, TBMM üyeleri, bakanlar, orgeneraller, valiler ve büyükşehir belediye başkanları gibi devletin üst seviyesinde görev yapan kişilere, sadece görevde bulundukları süre boyunca verilen pasaporttur. Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcısı gibi devlet üyelerinin yanı sıra büyük elçi ve konsolosluk görevlileri de diplomatik pasaport sahibi olabilir.

* Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri ile Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi, Sayıştay, Genel Kurmay birinci ve ikinci başkanlarına

* Cumhuriyet Başsavcısına, orgenerallere, oramirallere, eski Cumhurbaşkanlarına, yasama meclisleri eski başkanlarına, eski başbakanlar ve dışişleri eski bakanlarına

* Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Genel Sekreterine, Başbakanlık ve bakanlık müsteşarları ile Diyanet İşleri Başkanına

* Valilere, Büyükşehir Belediye başkanlarına, Büyükelçi unvanını almış olanlar ile Dışişleri Bakanlığı meslek mensuplarına

* Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanına, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanına ve bu Başkanlığın yurtdışındaki Program Koordinasyon Ofisi sorumlusuna

* Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği üst düzey görevlilerinden resmi bir görevle gönderilenlere

* Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri nezdinde memur edilen müşavirlere, ataşelere ve muavinlerine, din hizmetleri koordinatörlerine

* Hükümet adına milletlerarası resmi müzakereler yapılması, mukavelenameler akdi için veya milletlerarası toplantılarla kongre ve konferanslara katılmak üzere gönderilenlere ve yabancı devletler nezdinde daimi veya geçici görev yapmak üzere gönderilenlere

* Siyasi kuryelere verilir.

PASAPORT RENKLERİ DÜNYADA HANGİ ANLAMLARA GELİYOR?

Kırmızı Renk Pasaport

Dünyada en yaygın kullanılan pasaport çeşidi budur. Tarihsel ya da güncel komünist sisteme sahip ülkeler tarafından uygulanır. Slovenya, Çin, Sırbistan, Rusya, Letonya, Romanya, Polonya, ve Gürcistan vatandaşlarına Kırmızı renkli pasaport vermektedir.

Mavi Renk Pasaport

Mavi kapak pasaportta 'yeni dünya'yı simgeliyor. 15 Karayip ülkesinde kullanılıyor. Güney Amerika ülkeleri bloğu içinde mavi kapak pasaport Güney Amerika ortak pazarına dahil olan ülkeleri simgeliyor.

Yeşil Pasaport

Müslüman ülkelerin çoğu yeşil pasaport rengini kullanıyor. Fas, Suudi Arabistan ve Pakistan bu ülkelerden birkaçı. Doğayı ve yaşamı simgelediği için ayrıca peygamber efendimizin de en sevdiği renk olduğunu düşündükleri için pasaport rengini böyle seçiyorlar.

Siyah Pasaport

Dünya üzerinde en nadir kullanılan pasaport kapak rengidir. Botsvana, Zambiya, Burundi, Gabon, Angola, Çad, Kongo, Malavi, gibi bazı Afrika ülkelerinin vatandaşları bu pasaportu kullanıyor. Yeni Zelanda vatandaşları ise ülkenin rengi kabul edilmesi sebebi ile Siyah pasaport kapağı kullanıyorlar.