İnternet ortamındaki dijital varlıklara Non-Fungible Token yani NFT adı veriliyor. Söz konusu dijital varlıkların (örneğin, Jack Dorsey'in attığı ilk tweet ya da bir jpeg dosyası) açık artırma yöntemiyle satılması, sanal dünyada son dönemin trendleri arasında yer alıyor. İşte, NFT hakkında bilgiler...
Dijital sanat veya dijital koleksiyon olarak da bilinen NFT; bir tweeti, bir tabloyu, bir resmi, bir anı, bir gif'i, bir futbolcu kartını vb. nesneleri temsil edebilir. NFT'ler sanat, ses, video ve diğer yaratıcı çalışma biçimleri gibi dijital dosyaları temsil edebilir. Dijital dosyaların kendileri sonsuz bir şekilde yeniden üretilebilirken, onları temsil eden NFT'ler temel blok zincirlerinde izlenir ve alıcılara sahiplik kanıtı sağlar.
NFT NEDİR?
NFT'nin açılımı Non-Fungible Token, yani değişimi mümkün olmayan dijital para, sanal çip ya da dijital öğe anlamına gelir. Kopyalanamayan ve türünün tek örneği olan NFT, bir şeyin gerçekliğinin dijital sertifikası olarak tanımlanabilir.
NFT'ler sanat, ses, video, video oyunlarındaki öğeler ve diğer sanal çalışma biçimleri gibi dijital dosyaları temsil edebilir. Dijital dosyaların kendileri sonsuz bir şekilde yeniden üretilebilirken, onları temsil eden NFT'ler temel blok zincirlerinde izlenir ve alıcılara sahiplik kanıtı sağlar.
NFT'ler; dijital sanat, video oyunu öğeleri ve müzik dosyaları gibi dijital kreasyonları metalaştırmak için kullanılabilir. Fakat orijinal dosyanın herhangi bir kopyasına erişim, jetonun sahibiyle sınırlı değildir.
NFT NE ZAMAN VE NASIL ORTAYA ÇIKTI?
İlk NFT'ler Ethereum tabanlıydı ve 2015 yılı civarında ortaya çıktı. Daha önce kripto para birimleri üzerine spekülasyon yapan aynı yatırımcılar, büyük ölçüde artan hacimlerde NFT'leri alıp satmaya başladıkça, NFT'ler için pazara olan ilginin artması spekülasyonun artmasına neden oldu.
NFT'ler genellikle dijital sanat eserleri satın almak ve satmak için kullanılır ve GIF'ler, tweet'ler, sanal ticaret kartları, fiziksel nesnelerin görüntüleri, oyun skill veya skinleri, sanal emlak ve daha fazlası biçimini alabilir.
NFT SATIŞ NE DEMEK, NASIL KULLANILIR?
NFT, benzersiz bir imzayla çalışan tek bir NFT'yi yaparak, dijital bir yaratıcı çalışmanın yapay kıtlığına neden olmak için kullanılabilir. Sanat eserlerinin NFT'leri bu nedenle imzalı öğelere benzer.
Bu sistem sayesinde, sanatçı müzayede şirketlerini aradan çıkararak, doğrudan alıcılara ulaşabildiği gibi, satılan dijital eserin yeniden el değiştirmesi üzerinden de komisyon alabiliyor. NFT sayesinde ise dijital sanatçılar, devam eden satışlardan da değişen yüzdelerde pay alabiliyor. Müthiş rakamlara el değiştiren dijital varlıklar arasında, gif'ler, şarkılar ve videolar da bulunuyor.
NFT İLE SATILAN DİJİTAL ÜRÜNLER
NFT türleri çok çeşitlidir; bir dijital resim, bir müzik dosyası hatta bir tweet biçimini alabilir. Twitter'ın kurucu ortağı Jack Dorsey'in ilk tweet'i NFT olarak 2,5 milyon dolara alıcı buldu. Beeple'ın dijital sanat eserleri, 2021'de 69,3 milyon ABD dolarına satıldı. Christie, bu meblağ karşılığında Beeple's Everydays: The First 5000 Days'i satarak açık artırma endüstrisinde olay oldu.
NFT'ler, oyun geliştiricisi yerine kullanıcı tarafından kontrol edilen oyun içi varlıkları temsil etmek için de kullanılabilir. Oyunda NFT'lerin ilk kullanımı, merkezi bir yaklaşım kullanılarak Tokenzone tarafından gerçekleştirildi. NFT'ler, varlıkların oyun geliştiricisinin izni olmadan üçüncü taraf pazarlarda alınıp satılmasına izin verir.
Mesut Özil, Genies Wearable ile yaptığı iş birliği sonucunda Mesut Özil Next Chapter Boots ve The Kit ürününü ortaya koydu. Bu dijital ürünler, NiftyGateway'de düzenlenen bir açık artırma ile satıldı. Ayakkabılar, bin 886 dolara alıcı bulurken, The Kit 2 bin 525 dolara satıldı.
NFT NASIL YAPILIR?
NFT, bir sanat eseri gibi bir dosyanın KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi bir NFT açık artırma pazarına yüklenmesiyle oluşturulur. Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak kopyasını oluşturur.
Bir sanatçı, bir eseri temsil eden NFT'yi satabilse de, sanatçı eserin telif hakkını elinde tutabilir ve aynı çalışmanın daha fazla NFT'sini yaratabilir. NFT'nin alıcısı işe özel erişim elde etmez, aynı zamanda alıcı orijinal dijital dosyanın mülkiyetinide elde etmez. Herhangi bir eseri NFT olarak yükleyen bir kişinin, kendisinin orijinal sanatçı olduğunu kanıtlaması gerekmez bu yüzden asıl sanatçının izni olmadan o sanatçının eserini NFT için kullanan birçok insan olmuştur.
Günümüzde Rarible (Digital Collectibles), Opensea (Digital Marketplace), Nifty Gateway (Digital Art), superRare (Digital Art), Enjin (Gaming), Decentraland (Virtual Reality) gibi birçok NFT platformu üzerinden dakikalar içinde kendi NFT'nizi oluşturmanız mümkündür. Bunun için dijital cüzdanınızın olması yeterlidir.
