"Zeytinciliğin idam fermanı" hazırlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetlerine izin veren yönetmelik resmen yürürlüğe girdi. Muhalefet ve sivil toplum kuruluşları karara “Zeytinlikler ve doğa yok olacak” gerekçesiyle tepki gösterdi. Düzenlemenin daha önce 7 kez Meclis gündemine geldiği ve reddedildiği ortaya çıktı. CHP'li Ednan Aslan, Meclis engelinin yönetmelik değişikliğiyle aşıldığını öne sürdü.
Resmi Gazete'de yayımlanan "Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile, elektrik üretiminde kullanılan kömür sahası ve zeytin ağaçlarının aynı yere rastlaması durumunda, zeytinliklerin şirketler tarafından kesilebilmesinin önü açıldı. Böyle bir durumun oluşması halinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, zeytinliklerin yok edilmesi için "kamu yararı" adına şirketlere izin verebilecek.
Ortalama 300-400 yıl yaşayan bir zeytin ağacının verimli hale gelmesi 35 yılı bulduğu için bugün bir ağacı kesip daha sonra yerine tekrar dikmek büyük bir çevre tahribatı oluşturur.
Mevcut durum içler acısıyken Bakanlığın yayınladığı yönetmelikle birlikte zeytinliklerde, maden ocağı yapılaşmasının önünün açılmasına muhalefetten ve sivil toplum kuruluşlarından tepki yağdı.
'ZEYTİN KATLİAMI OLACAK'
Karara ilişkin sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclis Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan, yeni yönetmeliği paylarak "Zeytin katliamı olacak. Madencilik için zeytinlikler ya kesilecek ya taşınacak. TBMM’ye 7 kez getirilen yasa teklifi reddedilmişti. Yönetmelik değişikliği ile zeytin katliamının önü açıldı" ifadelerini kullandı.
Zeytin katliamı olacak
— Ednan Arslan (@ednanarslanchp) March 1, 2022
- Madencilik için zeytinlikler ya kesilecek ya taşınacak
- TBMM’ye 7 kez getirilen yasa teklifi reddedilmişti.
- Yönetmelik değişikliği ile zeytin katliamının önü açıldı. pic.twitter.com/OGw0nuSm8D
TUNÇ SOYER: YÜRÜTMEYİ DURDURMA DAVASI AÇACAĞIZ
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, zeytinlikleri maden faaliyetlerine açan yönetmelik değişikliğine tepki gösterirken, "Zeytin ağaçlarına maden ocağı hançeri saplamak, geleceğimize ihanettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yürütmeyi durdurma davası açacağız" dedi.
Bakanlığın bugün yayınladığı vicdanları yaralayan yönetmelik ile zeytinliklerimiz madenciliğe açıldı. Zeytin ağaçlarına maden ocağı hançeri saplamak, geleceğimize ihanettir.
— Tunç Soyer (@tuncsoyer) March 1, 2022
İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yürütmeyi durdurma davası açacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarım.
'YÖNETMELİĞİN İPTALİ İÇİN ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPACAĞIZ'
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün, zeytinlikleri maden faaliyetlerine açan yönetmelik değişikliğini eleştirdi ve hukuki mücadele başlatacaklarını açıkladı.
Türkiye’deki zeytin alanlarının yüzde 11,25’inin Muğla’da olduğunu belirten Gürün, bugüne kadar zeytinliklerin korunması ve geliştirilmesi için çalıştıklarını bundan sonra da bu alandaki mücadelelerine devam edeceklerini söyledi.
Bugün yayınlanan yönetmelikle zeytinlik alanlar da madenciliğe açıldı.
— Osman Gürün (@osmangurun) March 1, 2022
Kentimize ve ülkemize yarar getirmeyecek bu yönetmeliğin iptali için üzerimize düşeni yapıp, hukuki süreci başlatacağımızın bilinmesini istiyorum. Bu mirası koruyarak geleceğe taşımak en temel görevimiz.
Gürün’ün açıklaması şöyle:
“Türkiye’deki zeytinliklerin yüzde 11,25’i Muğla’da. Bugüne kadar bu alanların korunması ve geliştirilmesi için özellikle imar ve çevre planlarını bu yönde yaptık. Şimdi bu yönetmelikle zeytinliklerimiz büyük tehlike yaşıyor. Bu tehlikeyi önlemek için hukuki mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz. Şu an Bakanlıklar tarafından Muğla’mızın yüzde 65’inde maden arama ruhsatı verilmiş durumda. Bu kararla oran daha çok yükselecek. Şehrimizin her yerinin maden alanı olarak belirlenmesi kabul edilemez.”
"MUĞLA’MIZIN ÖNEMLİ BİR SEMBOLÜ OLAN ZEYTİNİ KORUYACAĞIZ"
Zeytinin, Muğla tarihi ve geçimi için büyük önem taşıdığını vurgulayan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Gürün, “Zeytin sadece bir meyve değil, tarihi anlamları ve kültürel özellikleriyle Muğla’mızın büyük bir sembolü” dedi.
Muğla’nın, zeytin üretiminde Türkiye’nin en çok ve en kaliteli üretimin yapıldığı şehirlerin başında geldiğinin altını çizen Osman Gürün, yönetmelik değişikliğine tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
“Zeytin şehrimiz için önemli bir geçim kaynağıdır. Ayrıca yöremize özgü çeşitler ve iklim koşulları nedeniyle en kaliteli zeytin ve zeytinyağı Muğla’da üretiliyor diyebilirim. Zeytin o kadar önem taşıyor ki şehrimizdeki tarım alanlarının yüzde 48,29'u zeytinliktir. Ayrıca bu ağaç sadece bir geçim kaynağı ve meyve değildir. Ege bölgesinin kültürel özelliklerini binlerce yıldır ayakta kalarak yansıtan kadim bir kültür öğesidir. İlgili bakanlıklar tarafından Muğla’mızın yüzde 65’lik bir kısmında maden arama izni verildi.
Zeytin alanlarında da maden aramaya izin verildiği takdirde neredeyse şehrimizin her yerinde maden arama izni olacak. Bu eşsiz doğası ve güzellikleriyle Dünyanın göz bebeklerinden biri olan Muğla’mıza yapılan büyük bir kötülük. Bunu asla kabul etmiyoruz. Biz şehrimizi koruyarak gelecek nesillere daha yeşil ve daha mavi bir Muğla bırakmak için çabalıyoruz. Bunu da tüm Muğlalılar olarak hep birlikte başaracağız. Çevrenin korunması için yaptığımız hukuki mücadeleler sürerken buna yenilerinin eklenmesi bizi de üzüyor. Ancak şunun bilinmesini isteriz ki Muğla’mızın korunması, yeşil ve mavinin iç içe geçtiği kentimizin bu güzelliklerinin geliştirilerek muhafaza edilmesi için çabalarımız sürecek. Buna karşı olanlara karşı da hukuki tüm mücadeleyi göstereceğiz.”
DÜZENLEME HAKKINDA
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, elektrik üretiminde kullanılan maden sahası zeytinlik alan içinde kalırsa, sahada madencilik faaliyeti yürütülebilecek.
Elektrik üretimi için yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilecek.
Yönetmeliğe göre zeytinliklerin maden sahanın ‘faaliyet bittiğinde rehabilite edilmesi’ şartı aranacak.