Fitre kimlere verilir? Son gün ne zaman? İşte Diyanet'e göre 2021 fitre miktarı

12/05/2021 12:30 KAYNAK: KARAR

Diyanet 2021 fitre miktarını 28 TL olarak belirledi. 2021 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için geçerli olacak fitre, günümüz şartlarında bir kişinin günlük iki öğün gıda ihtiyacının ortalaması esas alınarak belirleniyor. İşte fitre vermenin önemi ve faziletleri...

Sadaka-i fıtır yani fıtır sadakası olarak da bilinen fitre, Allah'ın kişiye canını bağışlamış olmasına karşılık bir şükran davranışı olmak üzere konmuş bir hükümdür. Bu nedenle fitre Türkçe'de 'can, baş sadakası' diye de adlandırılır. Ayrıca bu ibadet, o yılın oruç farizasını yerine getirebilen Müslüman'ın bunu nasip etmesinden ötürü Allah'a şükürde bulunma anlamı da taşır.

FİTRE NE KADAR BU YIL NE KADAR?

Diyanet İşleri Başkanlığı, 2021 yılı fitre miktarını 28 TL olarak belirledi.

Din İşleri Yüksek Kurulu, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı başkanlığında yaptığı toplantı sonrası yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Din İşleri Yüksek Kurulumuzca, 2021 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarı 28 TL olarak belirlenmiştir.

Fitre miktarının belirlenmesinde, İslam dininin temel kaynaklarında zikredilen deliller ve günümüz şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının ortalaması esas alınmıştır. Belirtilen meblağ, nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden ayni olarak da verilebilir.

Belirlenen bu miktar aynı zamanda, günlük fidye miktarıdır. Bununla birlikte her bir mükellef (fitre veren kişi) bir günlük kendi gıda harcamasına denk düşecek meblağı ya da daha fazlasını fitre/fidye olarak da verebilir."

FİTRE NE ZAMAN VERİLİR?

Oruç fidyeleri Ramazan ayının sonunda toptan verilebileceği gibi, Ramazan ayı içinde günlük olarak veya Ramazan ayı başında da verilebilir.

Ramazan Bayramı'ndan bir gün önce veya 30 günlük süreç içerisinde verilebilecek olan sadakanın tüm Müslümanlar tarafından en geç bayramın birinci günü verilmesi gerekiyor.

FİTRE NE DEMEK?

'Fıtr' kelimesi sözlükte 'orucu açmak', aynı kökten 'fıtrat' kelimesi ise 'yaratılış' anlamına gelir.

'Fıtır sadakası', Ramazan orucunu tutup bayrama kavuşmanın bir şükran ifadesi olarak fakirlere yapılan bir yardımdır.

Fıtır sadakası halk arasında 'fitre' ve 'fidye' olarak da adlandırılıyor.

Fidye, bazı ibadetlerin eda edilmemesi ya da edası sırasında bir takım kusurların işlenmesi halinde ödenen dini yükümlülüktür. İbadetlerle ilgili fidye, oruç ve hacda söz konusudur.

FİTRE NEDEN VERİLİR?

İhtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan ve daha sonra da kaza etmesi mümkün olmayan kimse, oruç tutamadığı her güne karşılık bir fidye öder. Kur'an-ı Kerim'de, "Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir fakir doyumu kadar fidye öder." (Bakara, 2/184) buyurulmaktadır. Bir fidye miktarı, bir sadaka-i fıtır miktarıdır.

Sadaka-i fıtır ise bir kişiyi bir gün için (iki öğün) doyuracak yiyecek veya bunun para olarak karşılığıdır. Fidye vermek durumunda olan fakat buna maddi imkanı el vermeyen kimse Allah'tan af diler.

Günler uzun olduğu için oruç tutamayan hasta ya da yaşlılar, kısa günlerde oruç tutabilirlerse tutamadıkları orucu kısa günlerde kaza etmeleri gerekir. Bu durumda olan kimselerin vermiş oldukları fidyeler sadaka sayılır.

FİTRE KİMLERE VERİLİR?

Fitre, verileceği yerler bakımından her durumda zekatın benzeridir. Fitre, niyet edilerek fakirlere temlik suretiyle verilir, mübah kılma tarzında fitre olmaz. Niyet, fitreyi ayırırken veya verirken yapılabilir. Ancak fakire verirken bunun fitre olduğunu söylemek gerekmez. Bir kimse fitresini eşine, usul ve füruuna yani anne veya babasına, çocuk ve torunlarına veremez.

Ebu Yusuf ile İmam Şafii'ye göre gayrimüslime fitre verilemez. Çünkü fitrenin amacı, bayram gününde yoksul Müslümanların ihtiyaçlarını karşılamak, onların bayram sevincine katılmalarını sağlamak ve rahat ibadet yapmalarına imkan hazırlamaktır.

Bir kimse fitresini bir veya birkaç yoksula verebilir. Birden çok kimseler de fitrelerini birkaç yoksula veya tek yoksula verebilir. Fakat bir görüşe göre bir fitre, birden çok yoksula dağıtılamaz.

Çeşitli kimselere ait fitreler karıştırılarak da yoksullara dağıtılabilir. Bununla birlikte fitrelerin ayrı ayrı verilmesi daha uygundur. Fitre yükümlünün bulunduğu yerdeki yoksullara verilmelidir. Başka yerlere gönderilmesi mekruhtur.

KİMLERE FİTRE VERİLMEZ?

* Ana, baba, büyük ana ve büyük babalarına
* Oğul, oğlan çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklarına
* Müslüman olmayanlara
* Karı-koca birbirlerine fitre, zekat veremez

KİMLER FİTRE VEREBİLİR?

Firenin yerine getirilmesi için birincisi, kişinin Müslüman olması gerekir.

İkincisi; kişinin kendisi, eşi, çocukları, bakmakla yükümlü olduğu annesi, babası ve hizmetçilerinin bir günlük temel ihtiyaçlarını karşılayacak güçte olması gerekir. Eğer fitre verildiği takdirde aile üyeleri o gün aç kalacaksa kendilerine fıtır sadakası vacip olmaz. Aynı şekilde fitre vermek için kişi, asli ihtiyaçlardan sayılan ev ve bineği satmak zorunda değildir.

Aklı yerinde olmayan mecnun veya aşırı yaşlılıktan dolayı aklını yitiren kimse adına fitresini velisi verir. Yine, oruç tutmayan kimsenin de bu sadakayı vermesi gereklidir.

FİTRE NASIL VERİLİR?

Fitre bir ibadet olduğundan, bu vecibenin geçerli olarak yerine getirilmiş olması için niyet şarttır. Fitre ayrılırken niyet edilebileceği gibi, onu verirken de niyet edilebilir.

Niyet, bu ödemeyi Allah rızası için fitre olarak yaptığını gönülden geçirmek veya dil ile söylemekten ibarettir. Bunu fakire verirken "Bu fitredir" demeye gerek yoktur.

Fakirlerin çoğunluğuna göre fitre kıymet (para) olarak ödenemez. Hangi gıda maddesinden ödenecekse o maddeden verilmelidir.