Beş gün sonra göreve başlayacak Biden yönetimine Ankara’dan ‘normalleşme’ çağrısı... Milli Savunma Bakanı Akar, S-400 yaptırımı konusunda “Biz şimdi hasım mıyız?” diye sorarak Washington’a seslendi: F-35 programına dönmek istiyoruz. Patriot görüşmeleri yeniden başlamalı. Biden döneminde normalleşme bekliyoruz.
“Gelinen noktadan geri dönmek çok sorunlu” diyen Akar, Türkiye’nin ortağı olduğu F-35 programına dönmek istediğini belirtti. “Patriot sistemi de almak istiyoruz, kesilen görüşmeler yeniden başlamalı” ifadelerini kullandı.
‘ANLAŞMAZLIKLARIN ÜSTESİNDEN GELMELİYİZ’
S-400 yaptırımının ‘yanlış’ olduğunu dile getiren Akar “Biz şimdi hasım mıyız? Biden döneminde ABD’nin bu kararını gözden geçirmesini ve normalleşmeye geçmeyi bekliyoruz. Tehdit diliyle bir yere varmak mümkün değil. Ancak diyalogla çözüm bulabiliriz” dedi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da diyalog ve diplomasi mesajı verdi: Anlaşmazlıklarımızın üstesinden gelmemiz gerektiğine inanıyoruz.
F-35'E DÖNMEK İSTİYORUZ
ABD’nin hasımlarına uyguladığı CAATSA yaptırım kararını yeni Başkan Biden’in gözden geçirmesi gerektiğini söyleyen Savunma Bakanı Akar, Türkiye’nin F-35 programına geri dönmek istediğini belirtti. Washington’a sorunların aşılması için ‘diyalog masasını’ işaret eden Akar, gelinen noktada S-400 sisteminin geri gönderilmesinin sıkıntı vereceğini belirtti. Rus sistemlerinin kontrol sürecinin devam ettiğini, ikinci paket alımı için görüşmelerin de sürdüğünü vurguladı.
Donald Trump döneminde özellikle Rahip Andrev Brunsen ve Rus S-400’leri konusunda başlayan krizden dolayı ABD Türkiye ilişkileri gergin bir dönem geçirdi. 20 Ocak’ta koltuğa oturacak olan yeni Başkan Joe Biden döneminde ise bu krizi başlıklarından olan S-400 sistemlerinin gündemdeki yerini koruyacağa benziyor.
Washington’daki yeni dönem öncesi Ankara’da durumu bir grup gazeteciye değerlendiren Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye’nin artan riskler karşısında hava savunma ihtiyacının ortaya çıktığını ABD’den Patriot’u ve Fransa-İtalya yapımı SAMP-T’yi almak istediğini ancak bunun mümkün olmaması nedeniyle S-400’ün temini yoluna gidildiğini hatırlattı.
Akar “ABD ve Avrupalılarla görüştük. Maliyet, teknoloji transferi, ödeme şartları, teslimat, üretim gibi konularda maalesef uygun cevaplar alamadık. Buna olumlu cevap veren Rusya’dan bunu ülkemiz için temin etmemiz gerekti” dedi.
Şu anda Türkiye’nin S-400’ün tedarik süreci içinde olduğunu, ikinci paket için görüşmelerin devam ettiğini belirten Akar “Halen (birinci paket için) kontrol ve muayeneler, kabul testleri var, bunlar sürüyor... Faaliyetlerimizi planladığımız şekilde götürmeye çalışıyoruz” dedi.
Akar, S-400’ün bir yerde sabit olmayacağını ve risk tehdit değerlendirmesi çerçevesinde nerede ihtiyaç varsa oraya konuşlandırılacağını belirtti.
GERİ VERİLMESİ SIKINTI YARATIR
ABD’nin S-400’lerin F-35’in çalışmasına soruna teşkil edeceği görüşüne katılmadığını belirten Akar, diyalog ile bu sorunların giderilebileceğini, S-400’lerin geri gönderilmesi gibi bir talebin ise sıkıntı vereceğini belirtti.
Akar şunları söyledi: “Ortada S-400 ile F-35’in çalışmasından çıkacak problemler olduğu iddiası var. ‘Beraber çalışalım’ dedik, ABD’li müttefiklerimiz S-400 olduğu sürece ortak çalışma olmayacağı görüşündeler. ABD tarafı çözüm isterse teknik düzeyde çalışmalarla buna çözüm bulunabilir. Başka ülkelerde bu ikisi aynı anda var.”
ABD İLE ORTAK İŞ YAPABİLİRİZ
Akar ABD ile Türkiye’nin içinde bulundukları askeri ittifak ve bölge yararına işbirliğine gidebileceğini dikkat çekerek “ABD ile ortak yapabileceğimiz işler var, hem iki ülkenin hem NATO hem bölge ve dünya yararına... ABD’li müttefiklerimizin durumu anlamasını bekliyoruz. Öbür türlü ısrar, inat olduğu sürece olay sürüncemede kalıyor. Müttefikliğe uygun olmayan tehdit dili, yaptırımların kabulu mümkün değil” dedi.
Akar, ABD ile sorunun diyalog yoluyla çözülebileceğini, yeni göreve başlayacak olan Biden yönetiminin yaptırım kararını gözden geçirip normalleşmeye geçilmesinin önemli olduğunu belirtti.
F-35’E DÖNMEK İSTİYORUZ
Türkiye’nin ortağı olduğu F-35 programına dönmek istediğini vurgulayan Akar “F-35 için ciddi zaman ve enerji harcandı. Bunun durdurulması ciddi sorun. Güven bunalımı çok daha tahripkar olabiliyor. Bu nesilden nesile gidebiliyor, buna engel olmak lazım. Bu kadar riskin olduğu ortamda birlikteliğin tahrip edilmemesi, zarar görmemesi lazım” dedi.
Akar, Türkiye ile ABD arasında birçok alanda işbirliği olduğunu, bunlardan birinin de halen görüşmeleri devam eden F-16’ların modernizasyonu konusu olduğunun altını çizdi. İki ülkenin askeri alanda işbirliği ve müttefikliği varken CAATSA yaptırımlarını yanlış bulduğunu kaydeden Akar “Biz şimdi hasım mıyız? Biden döneminde ABD’nin bu kararını gözden geçirmesini ve normalleşmeye geçmeyi bekliyoruz” dedi.
Akar, SAMP-T alımına yönelik görüşmelerin koronavirüs salgını dolayısıyla yavaşladığını ama devam ettiğini kaydederek, bu sistemi de almak istediklerini söyledi. Türkiye’nin ABD’nin Patriot sistemini de almak istediğini, kesilen görüşmelerin yeniden başlamasını istediklerini kaydeden Akar “Bu toplantının yeniden başlatılmasını bekliyoruz. Ama konuşma, cevap olmadan yaptırımlarla, tehdit diliyle bir yere varmak mümkün değil. Diyalogla ancak çözüm bulabiliriz” dedi.
TÜRKİYE CAATSA YAPTIRIMLARINA MİSİLLEME YAPACAK
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Küresel Gazeteciler Konseyinin yayın organı Küresel Medya dergisine 2020 dış politikasını değerlendirdi.
“Önümüzdeki dönemde AB’den beklediğimiz şey, bazı üye devletlerin dar çıkarlarına değil, daha büyük stratejik çıkarlarına öncelik vererek vizyoner bir duruş benimsemektir” diyen Çavuşoğlu, ABD’nin geleneksel tarafsız duruşuna bağlı kalması durumunda Doğu Akdeniz gibi diğer bölgesel meselelerde yapıcı rol oynayabileceğine de işaret etti.
ABD’nin FETÖ ve YPG gibi terör örgütleriyle eylemsizliği veya iş birliğinin Türkiye’nin ulusal güvenliği üzerinde doğrudan sonuçları olduğunu belirten Çavuşoğlu, yeni ABD yönetimini bu konularda acil harekete geçmeye çağırdı.
Çavuşoğlu “Her halükarda, diyalog ve diplomasi yoluyla anlaşmazlıklarımızın üstesinden gelmemiz gerektiğine inanıyoruz. Tehditlerin ve yaptırımların dilinin bu kadar önemli bir ilişkide yeri yoktur” ifadelerini kullandı.
ABD’nin CAATSA yaptırımları için “Türkiye elbette bu karara karşı gerekli adımları atacak ve uygun gördüğü bir şekilde ve zamanlamada misilleme yapacaktır. ABD’yi bu ciddi hatayı derhal düzeltmesini bekliyoruz ve teşvik ediyoruz” dedi.
