Artan kira sorununa karşılık getirilen yüzde 25 sınırlamanın uzatılması ev sahiplerini sevindirmedi. Tüm Emlakçılar Meslek Odası alınan karar için 'kademeli artış yapılabilirdi' derken "Yüzde 39.6 enflasyon olan bir ülkede yüzde 25 mal sahibi tarafında çok geride kalan bir rakam. Asgari ücretin 11 bin 400 liraya çıkması yüzde 34 oranında artışa denk geldi. Bu oranda bir artış yapılabilirdi" ifadelerini kaydetti. Öte yandan kurum konut sorununun da birkaç yıl sonra hat safhaya çıkacağın açıkladı.
Türkiye genelinde konut kiralarındaki artış içinden çıkılmaz bir hal alırken, yetkililer soruna 'dur' demek için geçtiğimiz yıl 'yüzde 25 sınırlama' getirmişti. Bu yıl aynı oranda uzatılan sınırlama ise ev sahiplerini sevindirmedi.
Bayram sonrası yasalaşacak ve kiralarda yüzde 25'in üzerindeki artışa sınır getiren uygulama, 2 Temmuz 2024 tarihine kadar geçerli olacak. Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Hakan Akçam, yüzde 25 üst kira sınırını değerlendirdi.
'MAL SAHİPLERİ RAHATSIZ'
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Hakan Akçam, şunları kaydetti:
Adalet Bakanımız bir açıklama yaptı, yüzde 25'in 2 Temmuz 2024'e kadar uzatıldığını beyan etti. Bu açıklamadan sonra mal sahipleri tarafında bir rahatsızlık söz konusu. Vatandaşın kiraya vereceği evi bir yıl sonra yüzde 25 artışı düşünerek daha yüksekten kirayı başlatmaya çalışıyorlar. Yüzde 25'in 1 Temmuz 2022'den 1 Temmuz 2023'e kadar olan süreçte ilk birkaç ay uygulama oldu. Birkaç aydan sonra vatandaş anladı ki, kira artışları ani çıkışlarda... Dolayısıyla kiranın bir yıl sonra enflasyon altında kalacağını düşünerek, yüksek kiraya vermeye başladılar.
'ARTIŞ KADEMELİ OLMALIYDI'
Vatandaşın buradaki beklentisi; kademeli bir artış olabilirdi. İlk yıl yüzde 24, ikinci, üçüncü yıl yüzde 40, dördüncü yıl yüzde 50 TÜİK'in artışlarına göre bir artış yapılabilirdi. Eski uygulamaya geçilebilirdi. Keşke rakamlar yüzde 25 ile sabit kalmasaydı biraz daha yukarı çıksaydı mal sahipleri tarafları da adaletli bir şekilde bu sistemin içine girmiş olurdu.
MAL SAHİPLERİ RESMİYETİN DIŞINA ÇIKIYOR
Şu an mal sahipleri mevcuttaki kiracılarını yüzde 25 artışı az bulduğu için çıkartma yoluna gidiyor, tahliye yoluna gidiyor, resmiyetin dışında fazla kira istiyor. Haksız da değiller. Yüzde 39,6 enflasyon olan bir ülkede yüzde 25 mal sahibi tarafında çok geride kalan bir rakam. Fırsatçılar da çok gündemde. 10 bin liralık konutu bu süreçte 15-20 bin liraya kadar çıkarttı. Rahiç bedeli lokasyona göre bir fiyat belirleme komisyonu kurulup o kuruldan rapor alıp bu şekilde kiraya verilir veya satın alınır diye zorunlu bir hal getirilmeli. İlan sitelerine kısıtlama getirilebilir. TOKİ ve Emlak Konut eliyle vatandaşın sosyal konuta daha hızlı bir şekilde erişmesi için ciddi bir çalışma içine girilmeli.
KONUT SORUNU BÜYÜYECEK
Birkaç yıl sonra konut sorunun daha had safhaya çıkacağı belli. Bunun için önlemler alınmalı. Asgari ücret 8 bin 500 lirayken, 11 bin 400 liraya çıkması yüzde 34 oranında artışa denk geldi. Bu oranda da bir artış yapılabilirdi. Uygulamada yıllara göre kademeli artış yapılabilir. Emlak danışmanları olarak bu dengesizliğin içerisinde olmadık.
ARABULUCULUK SİSTEMİ DEVREYE GİRECEK
1 Temmuz 2022'den sonra birkaç ay bu uygulandı. Sonraki aylarda kiracı mal sahibi ihtilafına düşüldü. Birkaç aydan sonra vatandaş bir yıl sonraki kira artışını çok geride gördü. Bir yıl sonra o konut elinde olsa 15 bin lira edeceğini düşünerek 13 bin liradan başlattı. Hükümetimiz bu konuda arabuluculuk sistemini getirdi. 1 Eylül 2023'te bu sistem devreye girecek. Gayrimenkul sahibiyle ev sahibi anlaşamadıkları vakit mahkemeden önce arabulucuya gidecek. Orada da anlaşamadıkları zaman mahkemeye gidecek. Arabulucuyla daha rahat anlaşabileceğini düşünüyoruz.
KİRA ARTIŞLARI MAHKEME SALONLARINI DOLDURDU
Pandemiden sonra kira artışları yukarı doğru çıkarken itilaflar çoğaldı. Mahkemelerde sayılar oldukça arttı. Önümüzdeki dönemde de bunlar yine yoğunlaşacak gibi görünüyor. İnşallah önümüzdeki dönemlerde dövize endeksli kiralar gelmez. Mal sahipleri bir yıllık peşin ve döviz bazında kira talebinde bulunuyor. İnşallah bu da yaygınlaşmaz.
DEPREM BÖLGESİ
Sayın Bakanımız depreme yönelik bir açıklama yapmadı. Deprem bölgesinde 11 ilde nasıl bir uygulama yapılacak, orayla ilgili özel bir muafiyet getirilir diye düşünüyorum. Belki de artış olmaz diye düşünüyoruz. Kira yardımı yaparken orada da yüzde 25'lik sınır uygulansın demez diye düşünüyorum.
