İş dünyasının görüşüne sunulan vergi taslağının ayrıntıları belli oldu. Görüşlerin değerlendirilmesinin ardından son şekli verilecek olan teklif, ilk Bakanlar Toplantısı'nda ele alınacak ve ardından Meclis'e sevk edilecek. Teklifte en dikkat çeken detaylar ise Asgari Kurumlar Vergisi ve Asgari Gelir Vergisi oldu.
Vergi düzenlemelerine ilişkin hazırlanan torba yasa teklifi, iş dünyası temsilcileri ile paylaşılarak görüşlerine başvuruldu. Ekonomim.com'da yer alan habere göre, teklif özellikle asgari vergi düzenlemeleri ile dikkat çekiyor. Türkiye’deki şirketlere Asgari Kurumlar Vergisi geliyor.
Bahşişe ve motokuryelere yeni vergi getirilecek mi?
ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ
Yeni yasa teklifiyle birlikte, Türkiye'deki şirketler için Asgari Kurumlar Vergisi uygulaması başlatılıyor. Bu vergilendirme modeli, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının yüzde 10’u olarak hesaplanan asgari vergi veya beyan edilen hasılatın yüzde 2’si matrah kabul edilerek yüzde 10 olarak hesaplanan asgari verginin yüksek olanından az olamayacak.
ASGARİ GELİR VERGİSİ
Bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefleri ile serbest meslek kazançlarına yönelik olarak da Asgari Gelir Vergisi düzenlemesi getiriliyor. Ticari ve serbest meslek mükelleflerinin yıllık beyannamelerinde beyan ettikleri vergiye tabi kazançlarının hasılatlarının yüzde 5’inden az olması halinde, aradaki fark üzerinden tarifeye göre vergi hesaplanacak.
SERBEST MESLEK SAHİPLERİNE DENETİM
Doktor, avukat, diş hekimi gibi serbest meslek kazancı elde edenlerden hasılat kontrolü ve beyanları ile hasılat kontrolleri sırasında elde edilen verilere göre tespit edilen kazançları arasında yüzde 20'den fazla fark bulunması halinde izah istenecek. İzahı yeterli görülmeyenlere, hasılat tespitlerine göre belirlenen kazanç üzerinden tarhiyat yapılacak.
KÜRESEL ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ
Çok uluslu şirketlere yönelik olarak Küresel Asgari Kurumlar Vergisi uygulanacak. Bu verginin oranı yüzde 15 olarak belirlendi.
GAYRİMENKULLERLE İLGİLİ DÜZENLEMELER
Gayrimenkullerle ilgili birçok öneri teklifte yer bulamadı. Gayrimenkullerde 5 yıl elde bulundurma ile ilgili düzenleme ve konut kira istisnasının kaldırılmasına ilişkin düzenleme teklife dahil edilmedi. Ayrıca, tapuda gerçek bedele geçiş önerisi de tekliften çıkarıldı.
BORSA KAZANÇ VERGİSİ
Borsa kazançlarının vergilendirilmesi ve borsa işlem vergisi teklife dahil edilmedi, bu düzenlemelerin sonbaharda gündeme gelecek Torba Yasa’da yer alması bekleniyor. Ancak Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO) ve Gayrimenkul Yatırım Fonları (GYF) için kurumlar vergisi istisnasının devamı için yüzde 50 temettü dağıtma zorunluluğu getiriliyor. Hisse senetlerinde elde tutma süresi 2 yıldan 5 yıla çıkarılıyor ve ortaklık paylarının satışı da bu kapsama alınıyor. İştirak hissesi satış kazancı istisnası ve KDV istisnası kaldırılıyor. KDV istisna oranı yüzde 75’ten yüzde 25’e indirilecek.
SERBEST BÖLGELERDE İSTİSNA DARALTILIYOR
Serbest bölge kazanç istisnasının kapsamı daraltılıyor. İstisna, serbest bölgelerde faaliyet gösteren şirketlerin münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarla sınırlanacak. YİD ve KÖİ proje kazançlarının kurumlar vergisi oranı yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılıyor. Yurt dışı çıkış harcı tutarı artırılıyor ve her yıl yeniden değerleme oranında artırılması için düzenleme yapılıyor. Malûl ve engellilerin araç alımlarındaki ÖTV istisnasının süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarılıyor.
UZLAŞMA SADECE CEZALARLA SINIRLI
Uzlaşmada vergi aslı uzlaşma kapsamından çıkarılıyor, sadece cezalarda uzlaşma sağlanacak. Kurumlar Vergisinde tevkifat yoluyla vergilemenin kapsamı genişletiliyor. E-ticaret platformları aracılığıyla gerçekleşen satışlardan yüzde 15 tevkifat yapılması, KDV’de kısmi tevkifat uygulanan işlemlerden kurumlar vergisi tevkifatı yapılması planlanıyor. Kamuoyunda “nerden buldun” olarak bilinen “özel gider harcama bildirimi” tekliften çıkarıldı.
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI
- Kayıt dışı faaliyet gösterene artırımlı ceza geliyor. Verginin 1 katı olarak kesilecek cezalarda 1,5 kat; verginin 3 katı olarak kesilen cezalarda 4,5 kat olarak uygulanacak.
- Başkasına ait pos cihazını kullanana her bir tespit için bilanço esasına göre defter tutanlara 90 bin TL, işletme hesabında defter tutanlara 45 bin TL ceza kesilecek.
- Başkalarının IBAN’ını kullanan ve kullandırana asgari 30 bin TL, azami 20 milyon TL olmak üzere işleme konu tutarın yüzde 10’u nispetinde, ayrı ayrı özel usulsüzlük cezası kesilecek.
- Fatura düzenlemeyenlere 1. tespitte asgari 30 bin TL olmak üzere faturaya yazılması gereken meblağın yüzde 30’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu şekilde kesilen cezaların toplamı 1 yılda 10 milyon TL’yi aşamayacak.
- Vergi Usul Kanunu'ndaki belgeler yerine başka belge düzenleyenlere asgari 20 bin TL olmak üzere fatura tutarının yüzde 20’si oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. 1 yılda kesilecek cezaların toplamı 10 milyon TL’yi aşamayacak.
- Ödemelerde banka ve finans kurumu zorunluluğuna uymayanlara 25 bin TL’den az olmamak üzere ödeme tutarının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek.
- Kira ödemelerinin elden yapıldığının tespit edilmesi halinde, 6 bin 500 TL’den az olmamak üzere kira bedelinin yüzde 10’u oranında ceza kesilecek. 1 yılda kesilecek cezaların toplamı 20 milyon TL’yi aşamayacak.
