Dünyanın gözü önünde Ukrayna’yı işgal eden Putin, sivillerin tahliyesi üzerinden bile ‘hamle’ planlıyor. Daha önce tahliye anlaşmasını iki kez bozan Moskova, dört şehirde yeni geçici ateşkes duyurdu. Ancak bombalardan kaçanların yalnızca Rusya ve destekçisi Belarus’a gidebileceği duyuruldu. Plan ‘Putin’in derdi tahliye etmek değil teslim almak’ tepkilerine yol açtı.
Ukrayna’ya işgal operasyonu başlatan Rusya hem halkın direnişi hem de küresel kamuoyundaki tepki nedeniyle çıkmaza girince vahşeti artırdı. Şehirleri vuran Moskova, sivillerin ateş hattından tahliyesi için girişilen iki çabayı da bombalarıyla boşa çıkardı. Kremlin tepkiler sonrası Kiev, Harkov, Mariupol ve Sumi için geçici ateşkes ilan etti. Bu şehirlerde, sivillerin tahliyesi için insani koridorlar açılacağı duyuruldu.
‘MARIUPOL’DE SİVİLLER İÇİN BELİRLENEN TAHLİYE ROTASI MAYINLIYDI’
Ancak siviller için kullanılacak koridorların ucunun yalnızca Rusya ve Belarus’a açıldığı ortaya çıktı. Zelenskiy’nin sözcüsü de durumu ‘tamamen ahlak dışı’ olarak nitelendirdi. Başbakan Yardımcısı Irina Vereşçuk “Kabul edilebilir bir seçenek değil” dedi. Dört şehirdeki tahliyede yine sonuç alınamazken Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden Dominik Stillhart, daha önce Mariupol’de uzlaşılan rotanın mayınlı olduğunu öne sürdü.
SİVİLLERE ÖLÜM ROTASI
Günlerdir ilan edilen ateşkes kararlarını ihlal eden Rusya bu kez de Ukraynalı sivillerin tahliyesi için düşman topraklarını adres gösterdi. Kiev, Mariupol, Harkiv ve Sumi’den sivillerin çıkması için geçici ateşkes ilan edildi. Ancak Kiev’deki sivillerin Belarus’a, Harkiv ve Sumy’deki sivillerin ise yalnızca Rusya’ya geçişine izin verildi. Kiev’in “ahlaksız bir numara” olarak değerlendirdiği karar anlaşmazlık giderilemediği için askıya alındı.
Rusya dün Ukrayna’nın Kiev, Mariupol, Harkiv ve Sumi şehirlerinden sivillerin tahliyesi için geçici bir ateşkes daha ilan ederken, tahliye için saldırgan ülke topraklarının adres gösterilmesi büyük tepkiye yol açtı. Rusya Savunma Bakanlığı başkent Kiev, doğudaki Harkiv ve Sumy ile güneydeki Mariupol’de yeni insani koridorların dün açıldığını duyurdu. Ancak Kiev’deki siviller ‘güvenli’ geçiş için Belarus, Harkov ve Sumy’dekilere ise sadece Rus topraklarınıa ulaşan bir rota çizildi. Ukrayna Başbakan Yardımcısı, Geçici İşgal Altındaki Toprakların Yeniden Entegrasyonundan Sorumlu Bakan İrina Vereşuk, Rusya’nın yeni insani koridor açıklamasını “tamamen ahlaksızca” şeklinde değerlendirdi ve Rusya’nın acı çeken insanları televizyon malzemesi yaratmak için kullanmaya çalıştığını belirtti. Rusya’nın iki kez tahliye yollarını bombalayarak insani koridorların açılmasını engellediğine işaret eden Vereşuk, “Şimdi Ruslar koridorları açmaya hazır olduklarını söylüyorlar ama Rusya Federasyonu yönünde. Yani vatandaşlarımızın Rusya topraklarına gitmesini istiyorlar. Bu saçma, alaycı ve kabul edilemez.” ifadelerini kullandı. Vereşuk, önceki gece Ukrayna tarafının, Rusya’dan 7 Mart saat 10.00’dan itibaren ateşkes rejiminin uygulanmasına ilişkin ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un özel ricasının dikkate alındığı belirtilen bir mektup aldığına dikkati çekerek, “Halkımız, İvankov, Dimer, Vışhorod ve Kiev yakınlarından Belarus’a ardından da uçaklarla Rusya’ya gitmeyecek. Umarım Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ukrayna’nın sivil halkına ve ayrıca Çin, Pakistan, Hindistan ve diğer devletlerin vatandaşlarına da yardım etme konusundaki samimi arzusunun Rusya tarafından gerçekten kullanıldığını ve manipüle edildiğini anlar” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da, Ukraynalıları Rusya’ya getirmek için insani koridor oluşturulmasını öneren Putin’i “siyasi ve ahlaki olarak alay etmekle” suçladı. İnsani koridorların oluşturulması konusunda taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle halen askıda. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) ise Mariupol kentinde Rusya tarafından açılan insani koridorları kullanmak isteyenlerin mayınlı araziyle karşılaştığını savundu. ICRC’nin Ukrayna temsilcilerinden Dominik Stillhart, “Ne yazık ki prensipte anlaşmalar gördük şimdiye dek. Mariupol’da saha ekibimiz insani koridor çalışmalarının ilk kontrol noktasına ulaştıklarında, kendilerine gösterilen yolun aslında mayınlı olduğunu anladı” açıklaması yaptı. Yaklaşık 200 bin nüfusu bulunan Azak Denizi’ne kıyı Mariupol altı gündür Rus kuşatması altında. Yemek, su, elektrik ve ısınma ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çeken halk ağır bombardıman altında yaşıyor. Rusya iki kez kent sakinlerinin şehri terkedebilmeleri için ateşkes ilan etti ancak ikisinde de çatışma ve bombardıman kesilmedi. Ateşkesin ihlalinden hem Rusya hem de Ukrayna tarafı birbirini suçluyor. Öte yandan Rus güçleri dün sabahtan itibaren Karadeniz kıyısındaki Mykolayiv’i bombalamaya başladı. Cumhurbaşkanı Zelenskiy Rusya’nın bir sonraki hedefinin ülkenin en büyük limanı olan Odesa olacağı konusunda uyardı.Ukrayna, Rusya’nın Vinnıtsya askeri havaalanına düzenlediği saldırıda da 5’i sivil 9 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu.
TECRÜBELİ SURİYELİ SAVAŞÇI TOPLUYORLAR
Rusya’nın, daha önce şehir savaşlarını tecrübe etmiş bazı Suriyeli yabancı savaşçıları Ukrayna’ya savaşmaya götürmek üzere topladığı iddia edildi. Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, adı açıklanmayan üst düzey bazı Amerikalı yetkililere dayandırdığı haberinde, Moskova yönetiminin Ukrayna’daki savaşın gidişatı doğrultusunda yeni yöntemler için arayışta olduğunu yazdı. Gazeteye konuyu değerlendiren 4 ABD’li yetkili, başta Kiev olmak üzere Ukrayna’da şehir savaşlarının yaşanması ihtimalinin artması üzerine Rusya’nın Suriye’den yabancı savaşçı götürmek üzere bu kişileri topladığını iddia etti. Haberde, Rusya’nın Suriye’de şehir savaşlarında tecrübeli olan yabancı savaşçıları özellikle Kiev odaklı olarak topladığı ve bu kişilere belirli bir maaş karşılığında ve sınırlı süreyle sözleşme önerdiği ifade edildi. ABD’li yetkililer, şu ana kadar bu süreçte kaç Suriyeli yabancı savaşçının toplandığı ya da bu kişilerin ne zaman Ukrayna’ya gönderileceği gibi detayların ise henüz net olmadığını belirtti. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de farklı ülkelerden 16 binin üzerinde yabancı savaşçının Ukrayna lehine savaşmak üzere başvuruda bulunduğunu açıklamıştı. Yabancı savaşçılar zaten Ukrayna savaşına her iki taraftan da dahil oldu. Kremlin müttefiki olan Çeçenistan diktatörü Ramzan Kadirov, Çeçen savaşçıların Ukrayna’ya düzenlenen saldırıya katıldığını gösteren videolar paylaştı ve bazılarının çatışmalarda öldürüldüğünü söyledi. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba da, yaklaşık 20 bin yabancı gönüllünün Kiev güçlerine katılmak için ülkeye geldiğini söyledi.
PUTİN'DEN GOEBBELS TAKTİĞİ
Ukrayna’daki işgali Neo-Nazilere yönelik bir askeri operasyon olarak gösteren Rusya, Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndaki ünlü Propaganda Bakanı Joseph Goebbels’in “Yeterince büyük bir yalan söyler ve onu tekrar etmeye devam ederseniz, insanlar sonunda ona inanmaya başlayacaklardır” taktiğini uyguluyor. Öyle ki Rusya'nın Ukrayna'ya saldırıları her geçen gün devam ederken Ukrayna'da yaşayıp Rusya'da akrabaları olanlar, onları ülkelerinde bir savaş olduğuna inandıramıyor. The New York Times'da (NYT) yer alan haberde, çoğu Rus vatandaşının Ukrayna işgali hakkındaki fikirlerini bu kısıtlı medyayla şekillendirdiği ve Rus devletinden yayılan bir dezenformasyon dalgasının olduğu belirtildi. Putin, ana dili Rusça olan ve Yahudi kökenli bir Ukraynalı olan Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'in "uyuşturucu bağımlısı bir Nazi" olduğunu söylemişti. Kiev'e top mermileri düşmeye başladıktan dört gün sonra Ukraynalı lokanta sahibi Misha Katsurin, Rusya'nın Ninji Novgorod şehrindeki bir kilisede görevli olan babasını telefonla arayarak "Çocuklarımı ve eşimi tahliye etmeye çalışıyorum, burada her şey fazlasıyla korkutucu" dedi. Ama 33 yaşındaki Katsurin'in babası Andrei, oğluna inanmamıştı. Katsurin, babasının ona ülkesindeki 'gerçek' gelişmeleri ve Rusya'nın Ukrayna'daki savaştıkları insanların Nazi olduğunu anlattığını söyledi. Bir başka röportajda, Kiev Oblastı'ndaki Bucha şehrinde yoğun çatışmalar nedeniyle günlerce sığınakta kaldığını haber vermek için Rusya'daki kardeşlerini arayan Valentina V. Kremyr, onların Kiev'de her şeyin sakin olduğuna, kimsenin Kiev'i bombalamadığına inandıklarını söyledi. Habere göre Rus televizyon kanalları, Ukrayna'nın başkenti Kiev ve banliyölerinin bombardımanını ya da Harkiv, Mariupol, Çernihiv ve diğer Ukrayna şehirlerine yönelik yıkıcı saldırıları göstermiyor. Bunun yerine Rus askerleri arasındaki kayıpları tartışmadan Rus ordusunun başarılarına odaklanıyorlar.
PETROL BOYKOTU VE UÇAK İSTEDİ
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, uluslararası topluma Ukrayna’ya askeri uçak yardımında bulunma ve Rusya’nın petrol ürünlerini boykot etme çağrısında bulundu. Pazar akşamaı yayınladığı video mesajda halka seslenen Zelenskiy, “İşgal devam ediyorsa ve Rusya Ukrayna’ya karşı planlarından vazgeçmiyorsa o halde yeni yaptırımlar uygulanması gerekiyor” şeklinde konuştu. Avrupa’nın geleceğini Ukrayna’daki direnişin belirleyeceğini ifade eden Zelenskiy, şu anda vergi ödemelerini karşılayamayacak olan şirketlerden vergi alınmayacağını açıkladı. Dünya liderleri ile temaslarını sürdürdüklerini dile getiren Zelenskiy, “Ortaklarımızla temaslarımızdaki tezlerimiz mantıklı, adil ve dürüst. İşgal devam ediyorsa ve Rusya, Ukrayna’ya karşı planlarından vazgeçmiyorsa yeni yaptırımların uygulanması gerekiyor” dedi. Rusya ile ekonomi ve ticaret alanındaki iş birliğinin durdurulması gerektiğini kaydeden Zelenskiy, “Rusya ile ihracat ve ithalatın boykot edilmesi gerekiyor” ifadesini kullandı. Zelenskiy, Rus ordusunun Ukrayna kentlerine yönelik saldırılarını sürdürdüğüne dikkati çekerek “Hava savunmamızın bugün Ohmatdet (hastanesi) üzerinde düşürdüğü füzeyi, silahsız insanların bombalanmasını affetmeyeceğiz. Altyapımızın yıkımını affetmeyeceğiz. Ve Tanrı da affetmeyecek. Bugün değil. Yarın değil. Asla.” diye konuştu. Zelenskiy, uluslararası toplumun karar alması ve Ukrayna’ya gerekli desteği sağlaması gerektiğinin altını çizerek “Ukrayna üzerindeki gökyüzünün güvenliğinin sağlanması için daha kaç kişinin ölmesi ve kayıpların yaşanması gerekiyor?” şeklinde konuştu. Ukrayna askeri güçlerinin, Rus ordusuna karşı koyduğunu belirten Zelenskiy, Rus askeri güçlerinin “moralinin düşük olduğunu” söyledi.
