Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı çalışmada, cep telefonu kullanımı ile trafik kazaları arasındaki ‘ölümlü’ bağlantı ortaya koyuldu. Telefon kullanmak sürücülerde gözünü yoldan ayırmaya, dikkatini yola odaklayamamaya ve ellerini direksiyondan çekmeye neden oluyor.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün desteğiyle İngilizce’den Türkçe’ye çevrilen ‘Cep telefonu kullanımı: Sürücü dikkat dağınıklığında giderek büyüyen bir sorun’ adlı kitapta, cep telefonu ile trafik kazaları arasındaki bağlantı incelendi. Cep telefonu kullanımı ile ölümlü kaza riskini daha da arttırıldığını ortaya koyan çalışma, Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayımlandı. İşte kitaptan dikkat çeken başlıklar...
* ÖLENLERİN YAŞI 15 İLA 29 ARASINDA
Trafik kazalarında her yıl 1,3 milyon kişi hayatını kaybediyor, 50 milyon kişi de yaralanıyor. Bu kazalarda özellikle 15-29 yaş aralığındaki kişiler yaşamını yitiriyor. Ölüm nedenleri arasında trafik kazalarından kaynaklı yaralanmalar ise 9. sırada geliyor. Bu raka
mın 2030’da 5. sıraya yükseleceği ifade ediliyor.
* EN BÜYÜK NEDEN DİKKAT DAĞINIKLIĞI
Kazaların en büyük nedeni; dikkat dağınıklığı. Sürücülerin seyir esasında cep telefonu ve diğer teknolojik ürünleri kullanması dikkat dağınıklığını tetikliyor. Sürücülerin dikkat dağınıklığı türleri ise ‘görsel-yoldan gözü ayırmak’, ‘bilişsel-telefonda konuştuğu konu üzerinde derinlemesine düşünme’, ‘fiziksel-bir elle direksiyonu tutmak diğer elle teknolojik aleti kullanmak’, ‘işitsel-telefona cevap vermek ve dış sesleri duymayacak kadar cihazın sesini açmak’ şeklinde sıralanıyor.
* ARAÇ İÇİ VE DIŞI UNSURLAR
Araç içi dikkat dağınıklıkları arasında yemek yemek, sigara içmek, radyo frekansı ayarlamak, cep telefonuyla ilgilenmek yer alıyor. Araç dışı nedenler arasında ise sürücünün binalara, reklam panolarına ve dışarıda gelişen olaylara bakması var. Cep telefonu kullanımı, sürücülerin gözünü yoldan ayırma, aklını yola odaklamama ve ellerini direksiyondan çekmek gibi birçok kaza riskini artıran duruma neden oluyor.
* ALKOLDEN BİLE DAHA TEHLİKELİ
Cep telefonu kullanımının neden olduğu diğer faktörler ise şöyle sıralanıyor: Sürüş sırasında beklenmedik durumları daha uzun sürede fark etme ve tepki verme, doğru şerit içerisinde kalmakta zorluk çekme, daha sert frenleme ile daha yavaş frenleme reaksiyonları ve daha kısa takip
mesafeleri, uygun hızda seyir edememe, trafik işaretlerine daha yavaş reaksiyon gösterme, görüş alanının daralması, daha yüksek stres ve gerilmeler, etrafta neler olduğuna dair azalan sürücü farkındalığı. İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre ise araç kullanırken cep telefonuyla konuşmanın sürüş davranışlarını, kandaki alkol seviyesinin ülkedeki yasal sınırında (80 mg/100 ml) olmasından daha fazla bozuyor.
* BİLİŞSEL FAKTÖR DE DEVREDE
Dikkat dağınıklığı, karayolu güvenliği açısından ciddi bir tehdit. Sürücülerin, telefon ve aracı aynı anda kullanmaları sadece fiziksel dikkat dağınıklığına değil, aynı zamanda bilişsel dikkat dağınıklığına da neden olduğu vurgulanıyor.
TELEFON KULLANIRKEN ŞERİT SAPMASI OLUYOR
Yapılan çalışmalar, sürücülerin mesaj alırken ve okurken gözlerini yoldan ayırma sürelerinin yüzde 400 arttığını ortaya koyuyor. Bunun dışında sürücüler telefon kullanırken yüzde 28 daha fazla şerit sapıyor ve yüzde 140 daha fazla tehlikeli şerit değişikliği yapıyor. ABD’de yapılmış bir çalışma sonucunda, sürüş sırasında mesajlaşmayan sürücülere kıyasla mesajlaşan ticari araç sürücülerinin, hayati tehlike arz eden durum yaşama olasılıklarının 23 kat daha fazla olduğu tespit edildi.
