BM Güvenlik Konseyi, ABD'nin Kudüs'ü 'İsrail'in başkenti' olarak tanıma ve büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıma kararına karşı Filistin'in hazırladığı karar tasarısını görüşmek üzere toplandı. 14 ülkenin 'evet' dediği tasarıyı ABD veto etti. Daimi üye olan ABD'nin bu tavrı kararın veto edilmesine yetti. Kararın ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley'e teşekkür etti. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ise kararın 14'e karşı 1 ile alındığını vurgulayarak "Şimdi BM Genel Kurulu süreci başlayacak" ifadesini kullandı.
Türkiye'nin öncülüğünde Mısır tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunulan ve "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarı, ABD tarafından veto edildi.
ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul etmesinin ardından BM nezdinde şu ana kadarki en önemli girişim olan BMGK'daki Kudüs tasarısı oylaması yapıldı.
Türkiye'nin öncülüğünde hazırlanan ve BMGK üyesi Mısır tarafından gündeme getirilen Kudüs tasarısı, konseyin toplam 15 üyesinin 14'ünün lehte oy kullanmasına karşın ABD tarafından veto edildi.
KALIN: BMGK SÜRECİ BAŞLAYACAK
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD'nin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki (BMGK) Kudüs tasarısını veto etmesine ilişkin, "Trump yönetimi dışında bütün ülkeler bu oylamada birlik içinde hareket etti. Şimdi BM Genel Kurulu süreci başlayacak." ifadesini kullandı.
Kalın, Twitter hesabından, Türkiye'nin öncülüğünde hazırlanan, BMGK üyesi Mısır tarafından gündeme getirilen, "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın, Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarıya ilişkin yapılan oylamayı değerlendirdi.
İbrahim Kalın, "BM Güvenlik Konseyi'ndeki ABD'nin Kudüs kararını geçersiz sayacak olan karar, ABD'nin vetosuyla 14'e 1 reddedildi. Trump yönetimi dışında bütün ülkeler bu oylamada birlik içinde hareket etti. Şimdi BM Genel Kurulu süreci başlayacak." ifadesini kullandı.
14 ÜYE LEHTE OY KULLANDI
ABD'nin vetosuna karşın konseyin kalan üyeleri İngiltere, Fransa, Çin, Rusya, Uruguay, Bolivya, Etiyopya, İtalya, Japonya, Kazakistan, Senegal, İsveç ve Ukrayna, Mısır'ın tasarı lehinde oy kullandı.
Oylama öncesinde yaptığı konuşmada Mısır'ın BM Daimi Temsilcisi Amr Abdüllatif Abdulatta, neden tasarıyı gündeme getirdiklerini açıkladı ve ABD'nin Kudüs'ün nihai statüsüne etki edecek bu adımının kabul edilemez olduğunu dile getirdi.
Uruguay'ın BM Daimi Temsilcisi Elbio Rosselli da yaptığı kısa konuşmada Mısır'ın tasarısına destek vereceklerini ve Kudüs'le ilgili BM kararlarının açık olduğunu vurguladı. İki devletli çözümün önünü tıkayan ABD'nin Kudüs kararının gözden geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
İNGİLTERE'NİN BÜYÜKELÇİLİĞİ TEL AVİV'DE KALACAK
Benzer şekilde İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft da yaptığı açıklamada İngiltere Büyükelçiliğinin Tel Aviv'de kalmaya devam edeceğini dile getirdi.
Oylamanın ardından söz alan ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise ABD'nin Kudüs konusundaki pozisyonunu bir kez daha dile getirdi ve mevcut yaklaşımlarını koruyacaklarını belirtti.
BM GENEL KURULU'NA GETİRİLEBİLİR
ABD'nin söz konusu tasarıyı BMGK'da veto etmesi üzerine konunun BM Genel Kurulu'na taşınacağı ve bu platformda üçte iki çoğunlukla kabul edilmesi için çaba gösterileceği belirtildi.
Dün Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre tasarının, şu anda BMGK üyesi olan Mısır tarafından sunulacağı, teklifin sahibinin ise Filistin olduğu kaydedilmişti. Ancak ABD'nin Kudüs kararının ardından yoğun bir diplomasi süreci yürüten Türkiye'nin bu süreçte önemli rol oynadığına dikkat çekilmişti.
"KUDÜS'ÜN NİHAİ STATÜSÜ GÖRÜŞMELER SONUCUNDA BELİRLENİR"
Söz konusu tasarının taslağında Kudüs'le ilgili bugüne kadarki BM kararlarına atıf yapılarak, Kudüs'ün nihai statüsünün tek taraflı adımlarla değil, "Filistin ile İsrail arasındaki barış görüşmeleri sonucunda" belirleneceğine işaret edilmişti.
Tasarıda, Kudüs'ün statüsünü veya demografik yapısını değiştirmeye yönelik tüm tek taraflı adımların "hukuki bağlayıcılığı olmayan, geçersiz ve ilgili anlaşmalar gereği iptal edilmesi gereken" adımlar olduğuna vurgu yapılmıştı.
Tasarıda ayrıca, herhangi bir ülkenin büyükelçiliğini Kudüs'e taşımaması gerektiği yönünde de çağrıya yer verilmişti.
Geçen hafta İstanbul'da İslam İşbirliği Teşkilatını (İİT) toplayan ve Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olarak sayılması yönünde bir kararın çıkarılmasına öncülük eden Türkiye'nin BM sürecinde de aktif rol oynayacağı ve üçte iki imzanın toplanması hususunda çaba göstereceğine işaret edilmişti.
ABD Başkanı Donald Trump, 6 Aralık'ta yaptığı açıklamada Kudüs'ü tek taraflı olarak İsrail'in başkenti olarak kabul ettiğini ilan etmiş, bölgede ve dünya genelinde bu karara ilişkin çok protestolar düzenlenmeye başlamıştı.
NEW YORK / AA
