Adana’da babasının av tüfeğiyle intihar eden 13 yaşındaki Emine Karadağ'ın 'Mavi Balina' kurbanı olduğunun ortaya çıkması gözleri bu oyuna çevirdi. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, "Mavi Balina" ve benzeri oyunlarla ilgili aileleri uyardı. BTK ve uzmanlar da çocukların Mavi Balina oynadığının nasıl anlaşılacağı ve önlemler konusunda açıklamalar yaptı
Mavi Balina oyunu yine gündemde. Uzmanlar, BTK ve siyasilerden üst üste ailelere uyarılar geliyor. Peki Mavi Balina oyunu nedir? Çocuğun bu oyunu oynadığı nasıl anlaşılır? Aileler hangi önlemleri almalı?
Bakan Sayan, sosyal medya hesabı Twitter'dan, Mavi Balina oyununa karşı aileleri uyardı. Çocukları, Mavi Balina ve benzeri oyunların tehlikelerine karşı korumak için var güçleriyle çalıştıklarını aktaran Sayan, ailelere de görevler düştüğünü söyledi.
Sayan, ailelerin bu noktada Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) internet kullanıcıları için bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarının bulunduğu "guvenliweb.org.tr" adresinden de dijital dünyanın tehlikelerine karşı bilgi edinebileceklerine dikkati çekerek, ailelerin, öncelikle çocukların internet ve sosyal paylaşım ağlarında neler yaptığından haberdar olup, onlarla güçlü bir iletişim kanalı geliştirmeleri gerektiğini vurguladı.
MAVİ BALİNA HAKKINDA BİLGİ EDİNİN
Ailelerin, Mavi Balina gibi sözde oyunlara karşı neler yapılması gerektiğine değinen Sayan, şunları kaydetti:
"Çocuğunuzun internet yaşına uygun sitelere girdiğinden ve etik olmayan davranışları ya da şiddeti özendiren sitelere erişmediğinden emin olun. Çocuğunuzun internete erişiminin, aileyle ortaklaşa kullanılan bir bilgisayar üzerinden olmasını sağlayın. Çocuğunuzun kullandığı bütün elektronik aletlerde ebeveyn koruma sisteminin açık olduğundan emin olun. Ekrana bakarak geçirdiği zamanı ve faaliyetlerini gözlemleyin. Çocuğunuzla internet dünyasını birlikte keşfederek, ona rol model ve rehber olun. Mahremiyet bilinci oluşturun, çocuklarınıza gerçek hayatta olduğu gibi internette de tanımadığı kişilerle iletişim kurmaması gerektiği bilincini verin.İnternette yayılan yeni akımları takip ederek, http://www.guvenliweb.org.tr/ ve http://guvenlioyna.org.tr/ internet sitelerinden dijital oyunlardaki ve sanal ortamdaki tehlikelerine karşı bilgi edinin. Çocuğunuzun davranışlarını yakından gözlemleyin. Ruh halinde değişiklik, iletişimde azalma, çalışma isteksizliği ve ders notlarında düşüş gibi beklenmedik değişimler konusunda tetikte olun. Eğer çocuğunuzun Mavi Balina oyununu oynadığını fark ederseniz, elektronik aletlerden uzak kalmasını sağlayarak uzmanlardan destek alın."
MAVİ BALİNA NEDİR?
Dünya çapında çok sayıda kişinin intiharına neden olmuş olabileceği belirtilen ve bu nedenle birçok ülkede erişimi yasaklanan oyuna katılan kişilerden, çoğu şiddet içeren 50 talimatı yerine getirmesi isteniyor.
Bu komutlar arasında derin olmayacak şekliyle kol ve bacakların kesilmesi, belirli bir süre boyunca kimse ile görüşülmemesi, yüksek sesli olarak müzik dinlenilmesi gibi aşamalar yer alıyor. Oyun, oyuncuların oyun içi görevlere uymaları durumunda ilerliyor. Oyunu oynamak isteyen oyuncular bu görevlere uymadıklarında bir sonraki aşamaya geçemiyorlar.
50. günün sonunda ise kişiye son aşama olan intihar etme komutu veriliyor. Oyunun tasarımcısı 21 yaşındaki Rus vatandaşı Philipp Budeikin, 2016 yılında gençleri intihara teşvik etme suçundan tutuklanmıştı.
ÇOCUKLAR NEDEN MAVİ BALİNA'YA İLGİ GÖSTERİYOR?
Çocukların bu tür oyunları oynamasının sebebinin merak olduğuna değinen Kocaeli Üniversitesi Uygulama ve Araştırma hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Doç. Dr. Nursu Çakın Memik ise, “Mavi Balina, bu tarz bilgisayar oyunları ve bu riskli davranışlar buz dağının görünen kısmı sadece. Altta yatan bir sürü faktör var aslında. ‘Çocuk buna neden ihtiyaç duyuyor, yapabileceği daha sağlıklı neler var?’ sorularını cevaplamak gerekir. Ailenin bunu fark etmesi gerekiyor. O nedenle bu Mavi Balina oyunu merak konusu tabi ki. İnsanlar ismini bile telaffuz etmek istemiyor bazen. Çünkü insanlar bunun üzerinde konuştukça daha çok merak ediyorlar, araştırıyorlar ve kendilerini bu oyunun içinde buluyorlar” şeklide konuştu.
Oyunu çok tehlikeli olduğunu vurgulayan Memik, çocukların bu tür oyunlara yönetiminin nasıl giderileceğine değinerek, “Eğer aile çocuğunun Mavi Balina gibi riskli oyunlar oynadığını fark ediyorsak, mutlaka o ailenin bir uzmandan yardım alması gerektiğini biz öneriyoruz. Çünkü çözümü için sistemli bir şekilde ilerlemek gerekiyor. ‘Bu çocuk neden böyle bir oyunu oynama sebebi duyuyor?’ gibi soruları saptamak lazım ve yavaş yavaş ilerlemek gerekiyor” şeklinde konuştu.
Ebeveynlerin çocuğunun bu tür oyunları nasıl fark edebileceği hakkında bilgi veren Memik, “Eğer çocuk aileden birazda kopuyorsa, biraz daha uzaklaşıyorsa, endişeliyse, gece uykuları bölünüyorsa, özellikle gece bilgisayarda vakit geçiriyorsa anne ve babanın şüphelenmesi lazım. Sürekli anne ve babanın çocuğunun başında olması gerekmiyor ama arada onu takip etmesi, bazı şeylerin farkında olması gerekir. Anne ve baba çocuğu tanıyorsa çocuğundaki değişiklikleri gözlemler” ifadelerine yer verdi.
BTK AİLELERİ UYARDI
BTK tarafından yapılan açıklama ise şu şekilde “Modern hayatın ve dijitalleşmenin de etkisiyle günümüzde çocukların ve gençlerin internette yalnız bir şekilde geçirdikleri süre artıyor. Günümüzde çocukların evde bilgisayar başında olmaları onların güvende oldukları anlamına gelmiyor.”
Ebeveynlerin öldüren oyun için aşağıdaki maddelere özellikle dikkat etmesi gerekiyor;
– Çocukların sosyal medya ve internet ortamında bu tarz tuzaklara düşüp, üzücü olayların yaşanmaması için aileler, çocuklarının internet kullanma alışkanlıklarını mutlaka takip etmeliler.
– Oynadıkları oyunları mutlaka birlikte belirlemeliler.
– Oyun başında ve internette geçirilen sürenin sınırlandırılması ve oyunun çocukların yaşına uygun olması gerekir.
– İnternet ortamında bilinmeyen yabancılara karşı şüphe ile yaklaşılması ve bu kişilerin hayatımız açısından tehlikeli sonuçlar doğurabileceği çocuklara mutlaka anlatılmalıdır.
– Aileler bu konuda sorumlu ebeveyn yaklaşımları sergilemeli, gerekirse bir uzmandan destek almalı, çocuklarını sosyal aktivitelere yönlendirmeli ve sosyal paylaşım ağlarında arkadaşı olup, çocuklarının internet adımlarından haberdar olmalılar.
