Suriye’deki ateşkesi denetleyen Türkiye, Rusya ve İran Astana’da buluştu. Tetikteki elleri gözetleyen üçlü mekanizmanın toplantısından ‘işbirliğine devam’ mesajı çıktı. Görüşmeler öncesi Ankara’da kurulan müzakere masasında ise Türk ve muhalif yetkililerin, Rusya’nın anayasa taslağını ele almayı reddettiği belirtildi.
Kazakistan’da 23-24 Ocak’taki Suriye görüşmelerinden çıkan ateşkesi izleme-denetleme mekanizması Astana’da bir araya geldi. Kazakistan Silahlı Kuvvetleri Askeri Müzesi’ndeki görüşmelere Türk, Rus, İranlı yetkililerin yanı sıra BM temsilcileri ve ilk kez Ürdün’den de yetkililer katıldı. BM toplantının başarılı geçtiğini duyurdu.
Zirveye katılan Rus heyetin başkanı Stanislav Gadcimogamedov, ateşkesin sağlanması, etkin bir şekilde izlenmesi ve kontrolünün sağlanması mekanizmalarının yanı sıra provokasyonların önüne geçilmesi konularının da tartışıldığını söyledi. Karşılıklı güvenin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması için tedbirlerin de ele alındığını kaydeden Gadcimogamedov “Heyetler işbirliğine devam etmeye hazır olduğunu yinelediler” diye konuştu.
Suriyeli muhalifler ise Astana’daki görüşme öncesi Ankara’da Türk ve Rus yetkililerle bir araya geldi. Al Jazeera’ye konuşan bir Türk yetkili, toplantılarda Türkiye ve muhaliflerin Rusya’nın önerdiği anayasa teklifini ele almayı reddettiğini söyledi. Türk kaynak “Geleceğin Suriye’sinde uygulanacak idari sistemi şimdiden masaya yatırmak, yeni anayasayı, öz yönetimi ya da federalizmi tartışmak, tek taraflı hareket etmek isteyenlerin amaçlarına hizmet edebilir” dedi. Ayrıca silahlı muhalif grupların temsilcileri, toplantıda Rusya’dan ateşkesin garantörü olarak rejimin ve milislerinin anlaşmaya bağlılığını sağlamasını istedi.
MUHALİFLERDEN CENEVRE İÇİN 3 ŞART
Suriye Askeri Muhalefet Heyeti Başkanı Muhammed Alluş, muhaliflerin başkanlığını yaptığı Astana görüşmelerindeki taleplerin yerine getirilmemesi durumunda 20 Şubat’ta Cenevre’de gerçekleşmesi beklenen toplantıya katılmayacaklarını söyledi. Barada Vadisi ve Guta’ya girilmemesi yönünde verilen sözlerin tutulmadığını belirten Alluş, geçen cuma Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nda Rus ve Türk yetkililerle bir araya geldiklerini belirtti. Önceliklerinin ateşkesin sağlanması, tutukluların serbest bırakılması ve rejimin ablukalarını kaldırması olduğunu kaydeden Alluş şöyle devam etti: “Daha önceki görüşmelerde varılan kararların yerine getirilmemesi durumunda başka bir toplantıya gitmemizin bir anlamı yok. Rejim aslında herkesi oyalıyor, imzaladığı anlaşmalara uymuyor. Hatta garantörüne (Rusya’ya) verdiği sözü yerine getirmiyor.”
RUSYA’DAN ŞAM VE TAHRAN’DA TEMASLAR
Dün yapılan Astana toplantısı öncesinde bir buluşma da İran’da gerçekleşti. İran Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani, Tahran’da Rusya’nın Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentyev ile bir araya geldi. Şamhani “IŞİD, Nusra Cephesi ve bağlantılı gruplar Suriye’de olduğu müddetçe siyasi bir çözümün gerçekleşmez” dedi. Ayrıca Rus parlamentosunun alt kanadı Duma milletvekilleri Dmitriy Sablin, Sergey Gavrilov, Aleksandr Yuşenko ile doktorların yer aldığı Rus heyetinin, Esad ve Şam rejiminden yetkilerle görüşeceği belirtildi. Gavrilov “Vekiller ziyaret sırasında Suriye’nin siyasi yapılanmasına ilişkin konuları masaya yatırmayı planlıyor” diye konuştu.
