28 Eylül Çarşamba günü Ankara Etlik Şehir Hastanesinin (EŞH) açılışı yapıldı. 2010’ların başlarında yap-kirala-devret modeliyle yaptırılmak üzere 20 şehir hastanesinin ihalesi yapıldı. Ancak Sağlık Bakanlığının internet sitesin de yer alan bilgilere göre bu sayı 18’e düştü.

18 hastanenin 13’ünün açılışı yapılmıştı. (EŞH) açılınca inşaatı süren 4 hastane kaldı.

Sayın Cumhurbaşkanı EŞH’nin açılış töreninde tesisin “natamam” olduğunu ifade etti ve çevre düzenlemesinin eksik ve hatalı olduğunu belirtti. Yüklenici de peyzajı en kısa sürede iyileştireceğini söyledi.

Değerli okur EŞH bence de natamam. Ancak, Sayın Cumhurbaşkanıyla gerekçelerimiz birbirinden çok farklı.

Nasıl mı?

Gelin bir bakalım.

İNŞAAT SÜRESİ

Şehir hastanelerinin sözleşmelerinde inşaat ve işletme süreleri belirlenmektedir. Bu sürelere uyulmadığı takdirde belirli yaptırımlar uygulanmaktadır.

EŞH’nin inşaat süresi 3,5 yıldır. 25 yıllık işletme süresi de dikkate alındığında toplam sözleşme süresi 28,5 yıl oluyor.

28,5 yıllık sözleşme süresi sadece mücbir sebepler ve şirket kusuru dışındaki nedenlerle uzatılmaktadır.

EŞH’nin inşaatının 2019 yılı başında tamamlanması ve hastanenin işletmeye alınması gerekiyordu. Yaklaşık 3 yıl 9 aylık bir gecikme söz konusu.

Bu gecikme şirket kusurundan kaynaklanıyorsa işletme süresinin bu kadar eksilmesi ve 21 yıl 3 aya düşmesi gerekiyor.

Ayrıca inşaat aşamasındaki gecikmeler nedeniyle işletmeciye para cezası verilmesi gerekiyor.

İnşaat süreci aşamalara ayrılmaktadır. Aşama tamamlama tarihinden sonra 30 günü geçen gecikmeler olması halinde; Aşama’nın toplam değerinin % 10’una kadar para cezaları verilecekti.

EŞH’nin inşaatının gecikmesi şirket kusurundan kaynaklanıyorsa bu yaptırımların uygulanması gerekiyor.

Bunları söyledikten sonra şu meşru soruları buraya bırakalım.

Gecikme nedeniyle şirkete sözleşme süresinin kısaltılması ve para cezası yaptırımları uygulandı mı?

Bu yaptırımlar uygulanırsa proje kârlı olmaktan çıkacaktır. Bu durumda işletme sürecinde aksaklıklar ortaya çıkacaktır. Bu aksaklıklara yönelik önlem alındı mı? Yoksa genellikle olduğu gibi göç yolda mı düzelecek?

Aynı yüklenicinin içinde bulunduğu İzmir Bayraklı ve Kocaeli şehir hastanelerinin inşaatları gecikti ve bunların da açılışı henüz yapılmadı. Aynı yaptırımlar bu projelere de uygulanacak mı?

Sadece bu hastanelere değil, yapımı yıllardır yılan hikâyesine dönen Gaziantep Şehir Hastanesine de yaptırım uygulanıyor mu?

Yoksa kusur Sağlık Bakanlığı kaynaklı mı? Öyleyse ilgili personele yaptırım uygulandı mı? Uygulandıysa nasıl?

Devam edelim.

NATAMAM İŞLER

Sayıştay raporlarından öğreniyoruz ki işletmeye alınan şehir hastanelerinde yükleniciler bazı imalatları yapmamış ve bazı ekipmanları da eksik teslim etmiş.

Sayıştay diyor ki “sözleşme hükümleri doğrultusunda toplam sabit yatırım tutarı ile hizmet bedellerinde bu eksikliklere göre revizyon yapılması gerekmektedir.”

Yani işletmecilere yapılacak ödemelerde indirim yapılması gerekiyormuş. Yapılmamış.

Öğreniyoruz ki EŞH’de de önemli eksiklikler bulunuyormuş. Ameliyathaneler henüz faaliyete geçmemiş. Önemli medikal cihazlar henüz tedarik edilmemiş. Sağlık personelinin kullanımına yeteri kadar büro eşyası (masa, sandalye ve dolap) sağlanmamış.

Duyumlarıma göre bu eksik cihazların mevcut hastanelerden sağlanması planlanıyormuş.

Şehir hastaneleri anahtar teslimi projelerdir. Yükleniciler her türlü tıbbi cihazı ve otelcilik için gerekli tefrişatı sağlamak zorundadır.

Ayrıca Sağlık Bakanlığı şehir hastanelerine taşınacak sağlık tesislerinin cihaz ve demirbaşlarının; bulunulan ilde atıl kapasite oluşturmaması, kamu kaynaklarının etkin, verimli ve hakkaniyetli kullanılması adına çevre illerde yer alan sağlık tesislerine gönderilmesini kararlaştırmıştı (08.01.2018 tarih ve 68524253-020-E.20 sayılı Makam Onayı).

Bu bilgiler çerçevesinde şimdi de şu meşru soruları soralım.

EHŞ’deki eksik ekipman mevcut hastanelerden mi karşılanacak? Karşılanacaksa bu işlem sözleşmeye aykırılık teşkil etmiyor mu?

Ya da EŞH’nın yüklenicisi bu ekipmanın bedelini ödeyecek mi? Ödeyecekse nasıl?

EŞH’daki ameliyathaneler faaliyete geçti mi? Geçmediyse doktorlar ameliyatlı hastaların kabulünü nasıl yapacaklar? Bu hastaların akıbeti ne olacak?

Devam edelim.

YOL SORUNU

Sayın Cumhurbaşkanı açılış konuşmasında “bu hastane bu noktaya geldi ama şu anda natamam, peki buranın eksiği ne?” sözlerine, açılış törenini izlemeye gelen bir kişi “yol” diye cevapladı.

Yol cevabı karşısında Erdoğan, “Bir dur bir dur. Onu da Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı’na söylersiniz o yapar. Merak etme onu da Ulaştırma Bakanı’mız yapacak” diye konuştu.

Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı cevaben sosyal medya hesabından “Günlerdir planlı sürdürdüğümüz çalışma tamamlanınca her zaman olduğu gibi maliyetini de pankartla hemşerilerimize duyuracağız” dedi. Ayrıca ABB EŞH’ye ulaşımı kolaylaştırmak için yeni iki güzergâhta 103 otobüsü hizmete soktuğunu açıkladı.

Değerli okur hep söylerim şehir hastaneleri projelerini hazırlayanlar genellikle şehrin öte yakasına ve bazen de dışına yapılan bu hastanelere gitmek için yol gerektiğinin farkında değiller.

Çoğunda hastaneler açıldıktan sonra yol ihtiyacının farkına varılıyor.

İzin verirseniz yol konusunda EŞH özelinde ne yapıldığını da bir anlatayım.

2014 yılında hazırlanan EŞH’nin ÇED raporunda trafik sorunu açıklanmış aslında. ÇED Raporundan öğreniyoruz ki “trafik sıkışıklığı proje paydaşlarının özel kaygıları arasında yer alıyor. EŞH projesi nedeniyle bölgede araç trafiğinin önemli ölçüde artması bekleniyor. İnşaat aşamasında da özellikle kamyon trafiğinde önemli bir artışın meydana geleceği düşünülüyor.”

Özetle 2014 yılında ÇED Raporu diyor ki: “trafik sıkışıklığını çözmek için yol yapın, metro yapın.”

2017 yılında istifa ettirilen sabık başkanın yerine atanan Başkan 16 Şubat 2018’de “Şehir Hastanesi’ne ulaşımı rahatlatmak için Etlik Şehir Hastanesi için de tünel projesi üzerinde çalıştıklarını” açıkladı.

Bu tünelin akıbetini öğrenemedim. Ama başka bir şey öğrendim.

10 Mart, 2018’de EGO Genel Müdürlüğü Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bir yazı gönderiyor.

Yazıda “Ana Ulaşım Planları ve Genel Müdürlüğümüzce yapılan incelemeler sonucunda, yeni metro hatlarının yapımına ihtiyaç bulunmaktadır. Özellikle EŞH bölgesinde çok büyük yolcu yoğunluğu bulunması, Hastanelerin önümüzdeki birkaç yıl içerisinde faaliyete geçecek olması, yolcu yoğunluğunda aşırı derecede artış olmasına neden olacaktır.”

Bakın burası çok önemli.

EGO’ya göre “bu bölgelerde hizmet veren mevcut otobüs ve minibüs hatlarının ulaşım ihtiyacını karşılaması mümkün değilmiş. Bu nedenle yeni alternatif ulaşım yatırımlarına ihtiyaç bulunuyormuş.”

Yani trafik sıkışıklığını çözmek için yol yeterli değilmiş.

EGO çözüm olarak “Etlik Hastaneler Bölgesi, Etlik Caddesi, Yozgat Bulvarı, Ovacık Bölgesini kapsayan yeni bir metro hattı ve Depolama alanı yapılmasını” öneriyor.

Bu açıklamaları yaptıktan sonra dönemin EGO yönetimi metro hattının da Ulaştırma Bakanlığınca yapılmasını talep ediyor.

Sonuçta iktidar partisinin yönetimindeki Belediye o tarihte “trafik sorununu biz çözemeyiz, Ulaştırma Bakanlığı çözsün” diyor.

Tabii ki Bakanlık talebi karşılıksız bırakmıyor.

Hemen önerilen projeyi yatırım programına alıyor ve “YHT Gar-Şehir Hastanesi-Depo projesinin ÇED ve Fizibilite Etüdü” için ödenek tahsis ediyor.

Yapılması öngörülen metro hattının ve depo alanının Etüd-Proje işinin 2018-2023 yılları arasında yılında tamamlanması öngörülüyor. (2023’e kaldı 3 ay.4 yıldır yapılamayan 3 ayda yapılır mı sizce? Bir de bunun inşaatı var.)

Ulaştırma Bakanlığının hazırladığı ve 2022 Şubatı’nda yayımladığı “2021 yılı Faaliyet Raporundan” öğreniyoruz ki Yatırım Programında yer olan Etüd-Proje işi hala tamamlanmamış.

NE ÖĞRENDİK?

Günün sonunda öğreniyoruz ki mevcut ABB Başkanı durumdan vazife çıkarmış ve EŞH’nin trafik sorunun çözmek için yol yapım işine girişmiş.

Ancak Ulaştırma Bakanlığı yapacağım dediği “YHT Gar-Şehir Hastanesi-Depo Projesinde” yıllardır “Ağustos Böceği” gibi çalışmış.

Ulaştırmanın partili memurları, sağa sola laf yetiştireceğinize oturun işinizi yapın.

İyi pazarlar.

Not: Değerli okur yazıyı tamamladıktan sonra bir bilgi edindim ve sizinle de paylaşmak istedim. Bu partili memurlar planlama yapmayı gerçekten bilmiyor!

Sağlık Bakanlığı 21 Eylül, 2022 tarihinde EŞH açılınca, Ankara’da Ulucanlar Göz Hastanesinin kapatıldığını ve üç hastanenin de eğitim ve araştırma işlevlerinin kaldırıldığını duyurdu.

Aradan çok ama çok uzun bir hafta geçti.

Bakanlık bu planlamasını revize etti.

27 Eylül, 2022’de Ankara Ulucanlar Göz Hastanesini kapatmaktan vazgeçti. Ulucanlar ile diğer üç hastaneye de eğitim ve araştırma görevini yeniden iade etti.

Ayrıca bu 4 hastanenin de kısmen EŞH’ye taşınmasına karar verdi.

Artık “kısmen” ne demekse? (Sakın EŞH’deki eksik ekipmanı tamamlamak için olmasın?)

Şaka gibi.