Mehmet Ocaktan
Allah adına ‘hakimiyet’ oluşturma
İslam-demokrasi tartışmalarında demokrasiye yapılan itirazların ana eksenini “hakimiyet” kavramı oluşturmaktadır. Geleneksel İslam siyaset...
Demokrasi liginde olmak kalite göstergesidir
Genel tanım itibariyle demokratik ülkelerin bilimsel ve teknolojik alanda gelişmelerini tamamlamış refah toplumları olduklarını biliyoruz. Zaman...
Cehaletin ne Dede Efendisi ne de Mozart’ı olur
Lise yıllarımdan bu yana sanat-edebiyat ve müziği günlük hayati ihtiyaçlarımdan biri olarak gördüğüme inanıyorum. Bir insanın fizyolojik...
Genç beyinler için iki tehlike ideoloji ve müritlik
Türkiye’nin uzun yıllara dayanan tecrübelerini yakından okuduğumuzda, özellikle genç kuşaklar için ‘ideoloji’ ve ‘müritlik’ gibi iki...
Mutlakiyetçi yönetimlerin sihirli kelimesi: İtaat
Gerek Batı, gerekse İslam toplumlarında “itaat” kavramı kanlı bir geçmişe sahiptir. Nerede “İtaat” yüksek sesle dillendirilmeye başlanmışsa...
Cennete bonus biriktirirken biraz da bu tabloya bakalım
Konda araştırma şirketi geçtiğimiz günlerde 10 yıllık toplumsal değişim raporu açıkladı. Raporda 2008 ile 2018 arasında çeşitli alanlarda...
Viyana Filarmoni’yi yerinde izlemeyi çok isterdim
Keşke bir gün hepimiz gecenin dibinde kırmızının, mavinin, yeşilin önünde durup birden “40. Senfoni”nin dalgalı deniziyle hayallerimize yelken...
Özgürlüğü değerli kılan aykırı fikirlerdir
İnsanoğlunun özgürlük fikrini tartışmaya başlandığı ilk günden bu yana bireyler ya da topluluklar siyasal görüşlerini, kendileriyle aynı...
Şöyle bir 2019 hayali kurmak sakıncalı mıdır?
Bazıları tarafından biraz abartılı, hatta fantezi olarak değerlendirileceğini bile bile 2019 yılının bu ilk günlerinde, içinde özgürlük...
Popülistlerin hayal dükkanı müşteri kaybeder mi?
Gerek Batı dünyasında, gerekse dünyanın başka coğrafyalarında “Liberal demokrasi öldü, yaşasın popülizm” rüzgarlarının estiği bir...
Siyasi otoriteyi kim sınırlandıracak?
Bütün İslam tarihi boyunca gelişen siyaset teorisi özü itibariyle ahlaklı ve erdemli yöneticilerin önderliğinde bir toplum modelini önermiş,...
Neden belediye başkanı seçmek zorundayız ki...
31 Mart yerel seçimleri yaklaşırken, başkalarını bilmem ama ben acayip bir kafa karışıklığı yaşıyorum. Günlerdir zihnimde sorular adeta...
‘Hakimiyet’ üzerinden totaliterizm inşası
Müslüman dünyanın zihinsel kodları hep bir ‘kutsallık’ kavramına endeksli olduğu için, demokrasiyi de, dinin yaşanabilir dünya tasavvurunu...
Dayatmacı zihniyet galiba genlerimizde var
Geleneksel İslam kültüründen tevarüs eden anlayış, İslam toplumlarında daha çok tepeden inmeci, buyurgan ve herkesi ‘iyi insan’ yapma üzerine...
‘İdeolojik İslam’ algısı ile çağı anlamak mümkün değil
Bugün Müslüman dünyada yaşanan problemlerin önemli bir bölümünün, Müslümanların tarihsel tecrübesiyle İslam’ın aynileşmesinden kaynaklandığı...
Ben de o ‘Musalla Örgütü’nün içindeydim!
Geçen cuma günü, daha önce AK Parti iktidarında Başbakanlık Müsteşarlığı, Milli Eğitim ve Çalışma Bakanlığı yapmış değerli bilim...
Liyakat ve hukuk yoksa trenler hep çarpar...
Son olarak Ankara’da yaşanan hızlı tren faciası, doğal olarak konuyla ilgili ciddi eleştirileri de gündeme taşıdı. Bu tür elim kazalar elbette...
Siyaset varken cazla sanatla ilgilenmek abesle iştigaldir!
Siyasetin, ideolojik bakış açılarının baskın olduğu toplumlarda yaratıcı düşüncenin, sanatın-edebiyatın, müziğin gelişmesi ve evrensel...
İslam’ı doğru anlama gayreti neden fitne olsun ki?
Bir Müslümanın, Kur’an’ın ve Hz. Peygamberin evrensel mesajlarının rehberliğinde yaşadığımız dünyayı anlaması, yorumlaması ve yaşanabilir...
Küresel şebeke hep fazla mesai mi yapıyor?
Geçen günlerde bir gazetede şöyle bir haber cümlesi okudum: “Klasik fay hatlarının Türkiye’de tedavülden kalkmasıyla, devleti ve milleti...
‘Akademik özgürlük’ ya da uygun adım marş...
Üniversite ve akademik özgürlük meselesini tartışırken, öncelikle üniversite kavramının Ortaçağ’daki medrese ve manastırdan sonra 18. ve...
Caz denen tuhaf özgürlük meyvesi...
Eğer hayatımızda müzik ve şiir olmasaydı, herhalde bu dünya anlamsız ve çekilmez bir yer olurdu. Çünkü insan yalnızlığın en dayanılmaz...
Çare, ‘din boyası’ ile boyanmış yönetim modeli mi?
Öncelikle İslam toplumlarının geri kalmışlığının temelinde İslam değil, Müslümanların evrensel mesajı doğru anlayarak siyasi bir model...
Refah toplumu ancak demokrasi ile mümkün
Popülist-otoriter liderlerin ülkeleri tek tek teslim aldığı günümüzün otokratlar çağında demokrasinin erdemlerini konuşmak hiç kolay değil....
İlahiyatçıların otoriter diliyle nasıl bir İslam tasavvuru
İslam dünyasının yaşadığı problemler dikkate alındığında, günümüzde dini söylemin sivilleşmesinin adeta bir zorunluluk haline geldiği...
AK Parti’nin dereleri MHP’ye akıyor
Herkesin bildiği gibi Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, Türkiye’deki siyasetin genetiğini de kökten değiştirmiş bulunuyor. Her ne kadar...
Evrensel olmanın en önemli ölçütü ‘estetik iman...’
Yaşadığımız toplumda karşılaştığımız temel sorunların neden çözümlenemediğini, özellikle de İslam toplumlarını gelişmiş dünya ile...
Müslümanları dış güçler mi geri bıraktı?
Günümüz İslam dünyasının gerek ekonomik, gerekse özgürlükler bağlamında geri kalmasının sebepleri tartışılırken yaşanan problemlerin...
Demokrasi yorgunu kitlelerin yeni efendisi otoriter liderler
Heinrich Geiselberger’in hazırladığı ‘Büyük Gerileme’ kitabındaki İvan Krastev’in makalesinde Jose Saramago’nun ‘Ölüm Bir varmış...
Adalet konusunda Müslümanca duruş sınavı
Günümüz İslam dünyasında hemen herkes, söylem düzeyinde dinin en temel ilkesinin adalet olduğunu kabul eder ve hatta bu konuda övünçle uzun...
Akademisyenlerin gözaltına alınması kimin işine yarar
Bana saf diyebilirsiniz, hatta “Senin dünyadan ve Türkiye’den haberin yok, memlekette olup bitenleri görmüyor musun?” diye sitemde de bulunabilirsiniz....
İlme hayat veren hür düşünceyi keşfedemedik
Batılaşma maceramızın başladığı ilk günden bu yana attığımız adımları dikkatle izlediğimizde, bir yerlerde bir yanlış yaptığımızı...
İslamcı aydınların bize anlattığı hikaye böyle değildi
Günümüzde genel olarak İslam toplumlarında, özelde ise Türkiye bağlamında İslamcı aydınların ahlaki hassasiyetler temelinde konuşmadıklarını...
Şark toplumlarının hep bir Asrı saadeti dönemi olur
Rasyonel aklın pek makbul sayılmadığı Şark toplumlarının önemli bir bölümünün geçmişe dönük büyük özlemleri ve hayallerinde yaşattıkları...
Siyaseti cemaatçi zihniyetle meşrulaştırmak
Günümüz İslam dünyasında ve özellikle de Türkiye’de din-siyaset ilişkisi konusunda insanlar farklı uçlara savrulmuş durumdalar. İkinci Dünya...
Her akşam üzeri kim ölür Gırnata’da...
Geçmişte büyük eserler ortaya koymuş bir medeniyetin izlerini sürmek, insanda çoğu zaman derin hüzünler bırakır, bazen de belki küçük umut...
Bu Türkiye algısını değiştirmek çok mu zor?
Son beş yıldır Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu ekonomik ve demokratik görüntünün dünyada iyi bir algı oluşturmadığını artık hepimiz...
Dindarların hukuka ihtiyacı yok mudur?
Modern zamanlarda dindar kesimlerin ‘hukukun üstünlüğü’, ‘kuvvetler ayrılığı’ ve insan haklarının vazgeçilmezliği gibi konularda duyarlı...
Hukukun üstünlüğü maneviyatı kontrol mekanizması değildir
Modern demokrasilerin insan haklarını esas alan bir hukuk devleti olduğunun altını özellikle çizmek gerekiyor. Bu çerçevede demokrasiye yapılan...
Rektörün ‘Ulu’l emr’e dayalı İslam devleti ideali
Tarih boyunca İslam toplumlarında halifelikten, sultanlığa ve padişahlığa kadar pek çok yönetim modeli ortaya çıkmış ve hemen hepsi din ekseninde...
Bahçeli ittifakın tadını çıkarıyor
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, Türkiye’deki geleneksel siyasetin kodlarını da doğal olarak değiştirmiş bulunuyor. Siyasi muarızlar arasındaki...
İslam fıkhının bugün de söyleyecek bir sözü olmalı
Bütün toplumsal değişim ve gelişmeler ilahi iradenin bir sonucudur, kısacası hayatımızda yaşadığımız her durum Allah’ın bilgisi dahilindedir....
Hatıralar denizindeki Lorca’nın çobanları...
Öyle zamanlar olur ki, özellikle de gençlik yıllarınızın hatıralarına bir şey olacak diye yüreğiniz titrer, kimseler dokunmasın diye kalbinizin...
İnançların da özgürlüğün de teminatı hukuk
AİHM, 47 yaşındaki bir Avusturyalının 2009’da Hz. peygamber’e yönelik kullandığı hakaret içerikli ifadelerin İnsan Hakları Sözleşmesi’nin...
İşte insan hakları fukaralığı böyle bir şey
Epey bir süredir ısrarla ve inatla İslam dünyasının şu anda özellikle insan hakları alanında yaşadığı perişanlığın ve asla Müslümanlara...
Dini referans alan bir demokrasi mümkün mü?
Gerek İslam siyaset tarihindeki örneklere, gerekse modern zamanlardaki İslam dünyasındaki siyasi hareketlere baktığımızda demokrasi deneyimlerinin...
Hafızlar da caz dinler...
Hemen herkesin hayatında müziğin az ya da çok bir yeri vardır. Çok özel bir ilgisi olmayan ortalama bir insan bile hayatının belli zamanlarında...
İslam düşüncesinde muhalefet pek makbul değildir
İslam tarihinin hemen bütün dönemlerinde devlet otoritesine karşı muhalif duruş makbul bir davranış olarak kabul edilmemiştir. Ancak bu değerlendirmenin,...