Caz-iman ilişkisi ya da çağı sorgulamak...

İnsan öğrenme tecessüsü yüksek olan bir varlıktır, önce öğrenir, sonra da bu öğrendikleriyle hayatı ve kendisini sorgular. Ben bir müzisyen değilim, üstelik de köyde doğduğum için kalifiye anlamda müzikle tanışmam biraz geç oldu. Dolayısıyla rock, caz, klasik Batı müziği ve klasik Türk musikisi eksenindeki ilgilerimin özellikle üniversite yıllarımda daha rafine hale geldiğini söylemem gerekiyor.

O yıllardan bu yana hayatımın her döneminde dünyayı cazın penceresinden görmeye özen gösteriyorum. Bazıları için bu durum çok makbul bir tercih olmayabilir, hatta müzikle ilgilenmenin bir ‘iman meselesi” olduğunu kafasına takıp bu konuda fetva arayanlar da olabilir. Ama ben bu dünyaya da, öbür dünyaya da daha farklı bir pencereden bakıyorum. Zihin dünyamı her zaman farklı düşüncelere, farklı müziklere açık tutmaya çalışıyorum. Kuşkusuz bu hayatı kolaylaştırmıyor, ama yaptığım her şeye yüreğimi katmamı ve hayata daha huzurlu bir pencereden bakmamı sağlıyor.

Müthiş bir değişim çağında yaşıyoruz, öyle zamanlar oluyor ki değişimin hızı kendisinden daha önemli hale geliyor. Kanaatim o dur ki, yaşadığımız bu bilgi çağında toplumsal ya da bireysel olarak yeniden kendimizi ve yaşadığımız çağı sorgulamak durumundayız.

Yaşadığımız bunca sorun varken “Nedir bu caz muhabbeti?” diyenlerin sorunlarının çözümü için hazır reçete sunamam elbette. Ama cazın, çağımızda yaşanan problemleri sorgulamanın en önemli araçlardan biri olduğuna inanıyorum. Zira caz bir taraftan eskiye dönüyor, eskiden hareket ederek yeni şeyler yaratıyor, soruyor ve sorguluyor.

İşte bu yüzden caz müziği yerinde duramıyor ve bir bakıma yaşadıklarımızı sesle ifade ediyor, yani caz bize müzikle cevap veriyor...

İnanıyorum ki caz, zaman zaman kendimize sorduğumuz “Ne olacak bu dünyanın hali?” sorusuna daha içten bir bakış geliştirmemize önemli katkılar sağlayacaktır.

Zira öyle bir dünyada yaşıyoruz ki; yüzyıllara dayanan bir tecrübenin sonunda elde ettiğimiz demokrasi derin bir kriz yaşıyor, iklim değişikliği her an bir felakete dönüşebilir, Pazar ekonomisi çöküyor, ekonomik bunalımların hızı artıyor, en önemlisi de felsefi ve fikri birikimlerimiz bilimsel devrimlerin yarattığı teknolojik imkanların hızına yetişemez durumda.

Cazı seversiniz ya da sevmezsiniz, bu tamamen kişisel bir tercihtir. Ancak bilmek gerekiyor ki kölelik döneminin acılı ikliminde çıkan bu orijinal müzik büyüyüp geliştikçe, içinden çıktığı tüm kökleri kapsayan evrensel bir dile ve sese kavuşmuştur.

Bu evrensel ses, bugün eğlenme ve eğlendirmenin ötesinde çok daha önemli bir boyut kazanmış bulunmaktadır. Joachim E. Berendt “Caz” kitabında bu konuda ufuk açıcı bir tespitte bulunuyor: “Caz, doğuşundan yüzyıl sonra hâlâ doğduğu zamanki şeydir; bir protestonun müziğidir. Bu yanı da diriliğini oluşturan unsurların bir parçasıdır. Toplumsal, ırksal ve manevi ayrımcılığı, değersiz burjuva ahlâkının klişelerini, modern toplumun işlevsel örgütlülüğünü, bu dünyanın bireyselliği yok edişini, kendine uymayanları yargılayan standartların kategorize edilmesini protesto eder.

Bugün caz, tahakkümü sadece kendine ve yaratıcı üretkenliğine karşı değil, aynı zamanda insani ve insana yaraşır varoluşa karşı her yerde bir tehdit olarak gören-bütün ülkelerde ve sosyal sistemlerde, bilimcilerin, felsefecilerin, yazarların, müzisyenlerin, sanatçıların ve bütün alanların duygulu insanlarının, kısaca çağımızın resmini sonraki nesillerde iz bırakacak bir şekilde belirleyen herkesin katıldığı-dünya çapında bir protesto biçimine büründü.”

YORUMLAR (47)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
47 Yorum
  • fahri fergan / 10.02.2020 00:20

    Muhafazakar adamlar anlayamaz sizi beyhude,boşverin!

    Yanıtla (0) (0)
  • Halil / 09.02.2020 23:51

    Sayın yazar, ruhunuza huzur verecek başka bir sanata meyletseniz keşke..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 23:40

    14.48, Sen cazı mastika sanıyorsun.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 22:46

    14.57, Cahil bilmediğine yok der. Normaldir. 600 harfle seni eğitemeyiz.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 21:41

    Sayın yazar cazlı yrumlara girerken nasıl tepki alacağını bal gibi biliyordun istediğin oldu şimdi yeni yirumlar eklediniz böyle devam ederse başınız göğe değmezsede yaklaşır siz AKP liler komplesli iflah olmaz tayyip muhalifleri kendinize bir yer bulamadığınız anlşılıyor imanla caz aynı cümlede yer alabiliyorsa iş iyice zıvanadan cıkmıştır.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 20:25

    İmanınızı bir daha sorgulayın ltfn. Kime iman ettiniz, kime güvendiniz, kimi ihmal ettiniz; kim ihmal edilenlere ne yaptı, kim ne söyledi, siz ne yaptınız? Caz müziği kimin müziği diye merak edip baktınız, araştırdınız mı? Sırf muhalefet etmek için “laf olsun torba dolsun” cihetinden bir cümle mi yazdınız? Hiç babanızı öbür dünyaya gönderip babasız kaldınız mı? Bir hafta sonra, başkalarının da var olduğunun farkına varsınlar diye bilmediğiniz, tanımadığınız insanlara yazdınız mı? Sizde vicdan var mı? Varsa nerede? Vicdanınız bir cüzdanda mı, banka hesabında mı, bir tarikatta kirada mı? .... A

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 18:49

    14.57, Ukalalık yapma. Oku öğren.

    Yanıtla (0) (0)
  • hamza akyol / 09.02.2020 18:27

    bizde, "eşek hoşaftan ne anlar; suyunu içer, denesini kor" diye bir deyim var. müzikten anlamak için insan olmak lazım. müzik, insanın en insani yönlerinden, en insani üretimlerinden biri. ister caz, ister halk müziği, isterse klasik olsun. müziğe düşman olan, insana düşmandır.

    Yanıtla (0) (0)
  • Dünyada herkes caz dinlese... / 09.02.2020 17:53

    Kapitalizmin sömürü aracı olarak kullanabildiği her şeyden uzak durmak lazım. Dünyada herkes caz dinlese emperyalizmin kılana zarar gelmez. Zaman caz zamanı değildir. Hatta caz ve benzerleri hiç bir zaman bir işe yaramadı... Zaman içinde zencileri "emperyal beyaz adama" evirdi... Emperyalizm Batılı değerlerin arkasına sığınıp dünyayı vahşice sömürmektedir. Gerçek Batı bundan muzdariptir. Emperyalizmin var gücüyle düşman ilan ettiği, top yekun savaş açtığı her ne ise ona sahip çıkmak lazım.

    Yanıtla (0) (0)
  • Süheyl CALISKANOGLU / 09.02.2020 17:35

    RTE deseydi ki,ben Jazz Müzigini cok severim dinlerim .Yandaslar hepsi bir anda Jazz'ci olurlardi,inanin!..

    Yanıtla (0) (0)
  • Alperen / 09.02.2020 17:03

    Fazlurrahmah sizi kıskanırmıydı bilmem...Hatta Sokrat,Eflatun bu felsefi, içsel evinim ve evrime hayran kalırlardı..İmandan caza doğru,ilahi hükümlerden demokrasiye doğru giden bu müthiş içsel ve dışsal yükseliş,felsefe tarihinde yerini alır artık..Fakat ilk adımı A A olmayan değildir diyen mantık ilmini kökten iptal etmek gerekecek herhalde..Yazı insanı tenakuzların dahi ne kadar güzel olabileceği yepyeni hayal dünyasına taşıyor ve kendi cennetinizi kurmaya yönlendiriyor.Bu dünyada Tanrı'ya yer yok.Onu da kendinin tasarlayabilirsiniz..Ne diyorum ben yahu..Eee abi mantık dumura uğradı..

    Yanıtla (0) (0)
  • bir okur / 09.02.2020 16:55

    'Caz imandan bir cüz değildir.' M.Ocaktan

    Yanıtla (0) (0)
  • "Ne istediniz de,vermedim Hocam (!?!).. / 09.02.2020 15:06

    Egitimsiz,cahil,saygisiz insanlarin genel özelligi,bunlarin Müzigi (Jazzi) tanimalarini,sevmelerini beklemeyin ,bosuna ,anlamazlar,anlayamazlar..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 14:57

    "Ne olup olmadığı Tanrı tarafından tarif edilmiştir." Yok öyle bir tarif. Uydurma. Hadi anlat desen, 3. cümlede o öyle değil böyle diye 77 ayrı yerden itiraz gelir. Kendini tanrının sözcüsü yerine koyma. Senin tanrın bile buna izin vermez. Bu dünyadan öbür dünyaya herkes kafasına göre bir pencereden bakar. Bu zaten böyledir. Hiç kimsenin de bunu engellemeye ne yetkisi ne de gücü vardır.

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar Okuru / 09.02.2020 14:48

    Kötü yönetilen ülkeler hep yasta olur. Oralarda caz da dinlenmez!

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 14:40

    Derdinizi yazın derman bulan olur belki... Bulamasa da acınızı paylaşır...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 14:39

    Kim veya ne kurtaracak sayın ismiyle müsemma?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 14:37

    Okumayan, yaşamayan, başkalarının yaşadıklarına hissetliklerine ilgi göstermeyen nerden bilsin ki...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 14:34

    Başkasını gerçekçi olmaya çağıranın kendi gerçeğinden ne kadar haberi var?

    Yanıtla (0) (0)
  • Nutfeydin / 09.02.2020 14:22

    Adam müzik ruhun gıdasıdir diyor..!oysa ki ruh tan haberi yok..ruh u tanımıyor ki..müzik olsa olsa nefsin gıdası olur...nefse hoş gelir...bi tanımlama da var kulağa hoş gelen seslere müzik denir diye o da sorunlu...! Ruh manevî olan,islâm a uyan şeylerle tatmin olur..yükselir...! Kişi ruh nedir nefis nedir iyi tanımalı bilmeli...tasavvuf alimleri iyi tanımlamişlar..Sanki nefis eksi ruh artı uçları insanın...! Müzikle manen ve ruhen yukselinmez!

    Yanıtla (0) (0)
  • Muhtefi.. / 09.02.2020 14:15

    Hafiz ...Sevinclerin,Mutluluğun izhari Insanlarda,Hayvanatta,Bitkilerde aynidir.lisan i halleri ile anlaşılır. Aynı sekilde üzüntülerde öyle..yine her toplum Coğrafyası,Iklimi,Adet ve gorenekleri ile ifade eder ( sesiz, sesli gibi) hâlini. Onemli.olan ayni GONULDE.OLUP ayni keder ve mutlulukta olmaktır. :))..acizane..ister Caz de.ister Ağıt vb farketmez..ayirmak IKIYUZLULUKTUR..!..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 11:51

    “Benim oğlum bina okur, döner döner yine okur.” Hem sözün anlamı hem de kelimelerin bugünkü anlamı nasıl da uymuş birbirlerine. Gördüğü, bina yapandan, yapılanın da ya hileli ya çürük olanından başka bir şey görmeyene, görmek istemeyene insanlığın nasıl bina edildiğini göstermek kolay değil. Sadece tuğla ile örüldüğünü sanır. İnsan unsurunu, onun duygularını, dilini, müziğini, edebiyatını, sanatını ... görmez.Hatta kendinden, kendi gibi olanlardan başka insanoğlu dahi görmek istemez.Bir çeşit at gözlüğüyle verilen hedefe bakar, talimatlara uyar, hep kendisini tekrarlar. Milim oynamaz yerinden.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 11:34

    mehmet bey siyasi hırsınız nedeniyle ne kadar yavru mankurt, hendekçi, gezi zekalı varsa doldurdunuz buraya bunlar ne anlar cazdan... madem caz yazacaksınız reis yüzünden caz dinlemiyor gibi şeyler yazın beğensinler sizi.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 11:14

    çok ilginç bir konuya değinmişsiniz sayın ocaktan. cazla iman arasında bir ilişki olabileceğini hiç düşünmemiştim. son yıllarda hatip okulu öğrencilerinde deizme doğru bir eğilim olduğu iddia ediliyor. bir önlem olarak bu okulların müfredatına caz dersleri konsa faydası olabilir belki de. milletvekili olduğunuz dönemde keşke bu konuyu meclis gündemine getirseydiniz.

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar Okuru / 09.02.2020 10:59

    Sen kafana göre bakma ama bakana da karışma Tanrı’nın kimsenin ne aklına ne de yardımına ihtiyacı olmaz. Müzik ruhun gıdasıdır, dualar, kuran, ezan hepsi musiki nameleri ile okunur.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 09:48

    Buradan bütün Türkiyeye sesleniyorum lütfen Mehmet beyin Cazıyla uğraşmayın.Kimse fetvada vermesin. Kendi aydınlanmasıyla başbaşa bırakalım

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 09:43

    Bir elimde ayna, umrumda mı dünya Dünya kırılıyor, Türkiye yasta kimileri derdi entellere yaranmak

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURUMEHMET akif / 09.02.2020 09:19

    Opera varken, rep varken! Caz ile ise sadece bir dakika

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 09:04

    Yahu her koyun kendi bacağından asılır. Size ne? Var mı bir ayet caz günahtır diyen? Yok. Geçiniz.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 09:01

    IQ ile ilgili bir şey, herkes anlamaz...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 09:01

    Ama sizi maalesef hayır...

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar okuru / 09.02.2020 07:49

    Caz ve demokrasi. İnsanlığı kurtaracaktır.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.02.2020 07:47

    Biraz ironi ama gerçekçi olmaya çağıran bir yorum. Tebrikler.

    Yanıtla (0) (0)
  • Caz uçmaz, müritleri uçurur... / 09.02.2020 01:11

    Sen neymişsin be Caz...

    Yanıtla (0) (0)
  • Dingo'nun ahırına mı bakıyorsunuz... / 09.02.2020 00:33

    Son devrin mühim alimlerinden biri derdi ki: "Kötü huylarınızı değiştirin demiyorum. Çünkü o iş çok zordur. Kötü huylar teneşirde değişir. Yeni kötü huylar edinmeyin." Şimdi size de riv, riv dinlemeyin demenin manası yok. Ama son yazılarınızda riv, riv dinlemeyi övmeye başladınız. Bir riv, riv yüzünden yeni kötü huylar edinmeyin. Not: Öbür dünya, Pera tramvaylarını çeken Dingon'un ahırı değildir. Ne olup olmadığı Tanrı tarafından tarif edilmiştir. Bu dünyadan öbür dünyaya herkes kafasına göre bir pencereden bakamaz.

    Yanıtla (0) (0)