Öncelikle rahatlayın… Çocuklar etraflarındaki yetişkinlerin davranışlarından etkilenirler. Büyük çocuğunuzun kardeşine nasıl tepki göstereceği ya da kardeşler arasında yaşanabileceklerle ilgili olarak endişeliyseniz çocuğunuz da duygusal olarak bundan etkilenecektir.

Eve kardeş gelmesinin hiçbir zaman çocuğun kararı olmadığı, buna ancak anne babanın karar verebileceği mesajı çocuğa iletilmelidir. Bu tür ciddi durumların anne baba kararı kapsamında değerlendirilmesi çocuğa bir sınır hatırlatması olacaktır. Yanı sıra, bebek doğduktan sonraki süreçte, büyük çocuğun kardeşin doğması ile ilgili kendini sorumlu hissetmesini de engelleyecektir.

Anneler zaman zaman gebelikte ve doğum sonrasında ikinci çocuğu dünyaya getirmekle, ilk çocuklarına haksızlık yaptıkları kaygısı yaşar. Bu tür yoğun kaygılar da, annenin duygularını hisseden büyük çocuğa olumsuz olarak yansıyabilir.

Büyümek, olgunlaşmak ve yeni kardeşi kabullenmek zaman ister. Ebeveynlerin hedefi, kıskançlık duygusunu yok etmek yerine, olumlu davranışlara kanalize etmeye çalışmak olmalıdır. Büyük çocuğun temel gereksinimi, çevresindeki kişilerin onu dinlemesi ve yaşadığı kaygıların anlaşılmasıdır.

Aşağıda belirtilen konulara dikkat etmek büyük çocuğa bu süreçte yardımcı olacaktır:

• Büyük çocuğa kardeş haberini vermek için annenin vücudundaki değişikliklerin belirgin olması beklenmesi uygun olur. Öncesinde verilen haber, çocukların somut dönemde olması nedeniyle anlamlandıramayacağı bir durum olabilir.

• Hamilelik dönemindebabası, başka aile bireyi (anneanne/ babaanne) ya da bakıcı büyük çocuğun bakımıyla ilgili işlere (yemek yedirme, banyo yaptırma, uyutma gibi) başlayabilir. Böylece, anne hastanedeyken ya da bebekle meşgulken büyük çocuk kendini ihmal edilmiş hissetmez ve yaşantısının değiştiği fikrine kapılmaz. Anne uygun olduğunda görev değişimi yapılarak anne – çocuk eğlenceli aktiviteler yapmaya ve zaman ayırmaya çalışılmalıdır.

• Okul öncesi çocuk, alışkanlıklarına bağlıdır ve yaşamındaki rutinlergüven duymasını sağlar. Yeni kardeşin gelişi ile alışık olduğu düzen değişirse bu durumdan olumsuz olarak etkilenebilir. Ona ait alan mümkün olduğunca korunmalı, yaşam alanı ve kişisel eşyalarına değer verilmelidir.

• Anne babanın çocuğa “kardeşin doğdu ama senin dünyanda değişen bir şey yok, sana olan sevgimizde bir azalma yok” mesajını davranışlarıyla iletmesi önemlidir.

• Bazen büyükler bebek için “O kakalı, biz onu sevmiyoruz. Sadece seni seviyoruz” benzeri konuşmalar yapar. Böyle konuşmalar çocuğun kafasını karıştırdığı gibi, bebeğe düşmanlık hisleri duymasına neden olabilir. Ona karşı inandırıcı ve tutarlıbir tutum içinde olmanız kendisini güvende hissettirecektir.
• Bebekle ilgili işlerde çocuktan yardım istenebilir.Örneğin bebek için oyuncak ya da giysi seçimi, bebek odasının düzenlenmesi gibi konularda büyük çocuğun katılımı sağlanabilir. Bebeğin bakımında desteğini almak, aile ortamına aidiyet duygusunu pekiştirir. Ancak, sorumluluklar abartılmamalı; çocuk, yetişkin gözetiminde kardeşiyle ilgilenmelidir.

• Kardeşini sevmek zorunda olduğu söylenmemeli, "Sen artık ablasın/ağabeysin" diyerek, yaşının üzerinde olgunluk bekleyip onun da hala çocuk olduğu unutulmamalıdır.

Birlikte etkinlikler yapılabilecek zaman aralıkları yaratılarak kardeşinin gelişiyle yaşamında fazla değişiklik hissettirilmeyen büyük çocuğun, yeni yaşam düzenine uyum sağlaması kolaylaşacaktır…