İlk kitabımın adı Alışmak Ölümüne Karşı. Bir garip köktendilci olan bendenizin sadece köktendilci olmadığı köktendinciliğini de fazlasıyla yansıttığı ilk göz ağrımdır kendileri. Bu arada pek de bendeniz değilim aslında. Savruk, serazat, başkalarına karşı değil ama kendime karşı hoyrat biriyim. Bendeniz kelimesini övünerek kullananlara denk geliyorum. Oysa bendeniz kulunuz, köleniz anlamına kullanılan farsça bir kelime. Bağlamak, bağlanmak ile alakalı. Kapınıza bağlandım, kölenizim anlamına geliyor kelime. Ama birileri bunu kibirle kullanıyor. Nasıl böyle bir hataya düşüyorlar? Şundan olduğunu tahmin ediyorum: Saygın konuma sahip mütevazi, beyefendi, hanımefendi şahsiyetlerin kendilerinden bahsederken bendeniz diyerek bahsetmelerine bakarak insan saygın, kıymetli biri ise kendisinden bendeniz diyerek bahsediyor olmalı diye düşünüyorlar sanırım. Başka türlü tevazu ifade eden bir kelimeyi böbürlenmek için kullanmayı anlamak mümkün değil.
Öhhöm, şimdi bendeniz, Alışmak Ölümüne Karşı kitabımdan ağırlıklı olarak köktendincilik bir miktar da köktendilcilik yapıyor idim. Okuma ile, düşünme ile irtibatlı genç arkadaşlarda bazı meseleleri sorgulamalarına vesile olmak derdinde idim. Hala o dertteyim. Alışmayı ölüm olarak gördüğümü anlatıyorum kitapta. Sadece onu değil tabii. Başına İslam ve İslami getirilen tamlamaların kişiyi laik bir bakış açısına mahkum ettiği konusunda uyarıyorum okuru. Kelimeleri herkes öyle yanlış kullanıyor diye yanlış kullanamayacağımızı söylüyorum. Bu manada “galat-ı meşhur lügat-i fasihten evladır” kaidesini benimsemediğimi itiraf etmek isterim. Bütün alem yel değirmeni olmuşsa yeldeğirmenlerine karşı da savaşırız Allah’ın izniyle.
Alışmak kelimesini neden ölüm olarak gördüğümü soranlar oldu kitaptan sonra. Faydalı alışkanlık olamaz mı diye itiraz edenler oldu. Bense okuma alışkanlığı ifadesine de, namaza alışmak ifadesine de katılmadığımı, okumayı da namazı da alışkanlığa düşürmeden, bilinçle, şuurla, şevkle yapmak gerektiğini savundum sürekli. Hatta bir keresinde bir Okuma Kültürü çalıştayında bir grup profesör okuma alışkanlığı tabirini ısrarla kullanıp okumanın alışkanlık kazanıldıktan sonra gerçekleştirilebilen bir eylem olduğunu vurgulayarak dile getirince bütün anarşistliğimle, bütün eğitim karşıtlığımla itiraz ettim. İtirazımı sadece M. Kayahan Özgül kıymetli ve dikkate değer bulmuştu. Bir hayvana alışmayı veya sizin bir hayvana alışmanızı örnek vererek alışmak kelimesinde sonradan tanışılan irtibata girilen bir yerden/kişiden size bir zarar gelmeyeceğine kani olmanıza alışmak denileceğini söyleyebilirsiniz. En fazla itiraz edemeyeceğim kullanım bu olabilir. Bunun dışındaki alışmışlıkların kudurmuşluklar sınıfına gireceğini düşünüyorum. Hatta kudurmuşluk sınıfına girmez, kudurmuştan beter sınıfına giriyor olmalı.
Alışmak kelimesini ek ve kök bakımından incelemeyi kaç Türk düşünmüştür acaba? Ben böyle şeyleri düşünen biriyim. “Almak”tan “al-ışmak” “Alış”taki ş sesi karşılıklılık anlamından ziyade sürdürme anlamı katıyor olmalı kelimeye. Kelimenin kökü “al-”. Almak kelimesi kökses teorisine göre bal, çal, dalmak, kalmak, salmak, yalmak (yalan, yalım, yalama, yaldız, yalvarmak, yalvaç, yalpalamak… vb. )
Alışmak ile en irtibat kurulabilecek kelime “çalışmak”. Bunu dediğimizde birçokları çalışmak ile alışmak kelimeleri arasında nasıl bir irtibat olabilir ki diye itiraz ediyorlar. Bu nasıl bir kafa kapatılmışlığı ya Rabbim.
Kelimelerimizi alışmadan görmeye çalışma çabamıza devam edeceğiz inşallah.
Rasim Özdenören İstanbul’da
Bugün Rasim Özdenören İstanbul’da Ümraniye Kitap Fuarında olacak. Saat 14.00’te, fuar alanında kendisi ile merhum Nuri Pakdil Usta’yı konuşacağız. Ardından kitaplarını imzalayacak.
Okuma Notları Radyo programı
Diyanet Radyo’da Mustafa Cihat Beyin davetiyle Okuma Notları ismiyle bir programa başladım. Hafta içi her gün 12.30’da yayınlanıyor program. Radyonun sitesinden geçmiş programları dinleyebilirsiniz.
Kelime Ağacı Radyo programı
TRT Radyo1’de yayınlanan Kelime Ağacı programınız devam etse keşke diyen okurlarımız, dinleyicilerimiz oluyor. Önümüzdeki günlerde Kelime Ağacı programımız da tekrar yayın hayatına devam edebilecek inşallah.
