Uluslararası hukuku çiğneyerek Dağlık Karabağ’ı 26 yıldır işgal altında tutan Ermenistan, Azerbaycan’la sıcak çatışmaların yaşandığı sınır hattında ateşe benzin saldırısı düzenledi. Provokasyona karşı Ankara’dan Bakü’ye tam destek geldi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermenistan ordusunun iki ülke sınırındaki cephe hattı boyunca Azerbaycan ordusunun mevzileri ile sivil yerleşimlere top ateşi açtığını duyurdu. Bakanlık, Ermeni mevzilerine karşı başlatılan savunma harekatında 6 köyün işgalden kurtarıldığını açıkladı. Erivan’da seferberlik ilan edilirken Azerbaycan Meclisi, ülkenin bazı şehirlerinde savaş hali ilan etti. Cephe bölgelerinde sıkıyönetim kararı alındı.
MOSKOVA SICAK HAT İÇİN DEVREDE
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev “Öz topraklarımızı savunuyoruz” dedi. Türkiye de ‘gardaş’a tam destek verdi. Dışişleri Sözcüsü Hami Aksoy “Türkiye’nin desteği tam. Azerbaycan nasıl isterse o şekilde yanında olacağız” açıklaması yaptı. Milli Savunma Bakanı Akar da “Sonuna kadar kardeşlerimizin yanındayız” ifadesini kullandı. Krizin ardından Rusya ve AB’den ateşkes çağrısı geldi. Çavuşoğlu, mevkidaşı Lavrov’la tehlikeli tırmanışı konuştu.
İHA'LAR VE TANKLAR CEPHE HATTINDA
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, kara, tank-topçu birlikleriyle ve İHA’ların desteğiyle Ermenistan’a ait zırhlı araç ve tesislerin imha edildiğini duyurdu. Azerbaycan Hava Kuvvetleri’ne ait bir savaş helikopterinin Ermenistan ordusu tarafından Terter yönünde düşürüldüğü de kaydedildi.
26 YILDIR SÜREN İŞGALLE BESLENEN GERİLİM
SSCB’nin dağılmasının ardından Ermenistan, Azerbaycan’a ait olan Dağlık Karabağ’ı işgal etti. Uluslararası hukuku yok sayan işgal çeyrek asırdır süren çatışmaların başlangıcı oldu. 2016’da ise iki ülke dört gün süren savaş yaşadı. 12 Temmuz’da Ermenistan ordusu Tovuz’da Azerbaycan mevzilerini hedef aldı. Azerbaycan ordusundan 1’i tümgeneral 12 asker şehit oldu. Son olarak 21 Eylül’de aynı bölgede çatışmalar alevlendi. Erivan’a ait bir İHA düşürüldü.
ERDOĞAN: Ermenistan huzurun tehdidi. Tüm imkanlarımızla kardeşlerimizin yanındayız.
KILIÇDAROĞLU: Ermenistan’ın hukuka aykırı olan ve ölümüne yol açan saldırısını kınıyoruz.
BAHÇELİ: Gayesi Türk düşmanlığı olan Ermenistan’a karşı kanımızla, canımızla Azerbaycan’layız.
AKŞENER: Haklı davasında can Azerbaycan’ımızın yanındayız. Uluslararası toplum acil adım atmalı.
KARAMOLLAOĞLU: Coğrafyamızın huzuruna kasteden Ermenistan haksız saldırılarından vazgeçmeli.
DAVUTOĞLU: Saldırıyı kınıyorum. Can Azerbaycan yalnız değil ve Karabağ mutlaka azat olacak.
BABACAN: Türkiye işgaldeki topraklara karşı kardeşini yalnız bırakmamalı, sorun diyalogla çözülmeli.
ERİVAN: 16 ASKERİMİZ ÖLDÜ, 100’Ü YARALANDI
Ermenistan Savunma Bakanlığı Sözcüsü Şuşman Stepanyan, Azerbaycan’a ait 4 helikopter, 15 insansız hava aracı (İHA), 10 tank ve zırhlı aracın yok edildiğini iddia etti. Taraflar karşılıklı olarak askeri araçların imhasına dair görüntüler yayınladı. Ermenistan işgalinde bulunan Dağlık Karabağ’ın yönetimi, Azerbaycan ile çatışmalarda 16 askerlerinin öldüğünü, 100 askerin de yaralandığını açıkladı. Bakü, kritik Murovdağ’ın ele geçirildiğini duyurdu.
YANINDAYIZ GARDAŞ
Karabağ’ı 26 yıldır işgali altında tutan Ermenistan’ın yeni provokasyonu, büyük bir çatışmaya döndü. Sivilleri hedef alan saldırıya yanıt veren Azerbaycan ordusu, yedi köyü ele geçirdi. Ermeni güçlere silah bırakma ve teslim olma çağrıları yapıldı. İki başkent de ‘savaş durumu’na geçme kararı aldı. Ankara’dan Bakü’ye destek mesajı geldi: “Azerbaycan nasıl isterse, o şekilde yanında olacağız.”
Azerbaycan, Ermenistan ordusunun dün saat 06.00 sıralarında cephe hattı boyunca geniş kapsamlı provokasyonda bulunarak mevzilerine ve sivil yerleşim birimlerine büyük çaplı silahlar, top ve havanlarla ateş açtığını duyurdu. Terter’in Gapanlı, Ağdam’ın Çıraklı ve Orta Garvand, Fuzuli’nin Alhanlı ve Şükürbeyli, Cebrayıl’ın Çocuk Mercanlı köylerine yapılan bombardıman sonucu ölen ve yaralanan sivillerin olduğu belirtildi. Ardından Azerbaycan ordusu da karşı saldırı başlattı. “Kara birliklerinin, tank birimlerinin, füze ve topçu birliklerinin, insansız hava araçlarının desteğiyle cephede ve savunmanın derinliklerinde bulunan çok sayıda Ermeni askerini, tesis ve askeri araçlarını tespit ederek imha ettiği” aktarılan açıklamada, cephe hattının farklı yönlerinde Ermenistan’a ait 12 adet OSA uçaksavar füze sisteminin de vurulduğu belirtildi. Açıklamada, bir savaş helikopterinin Ermenistan ordusu tarafından Terter yönünde düşürüldüğü, mürettebatın hayatta olduğu bilgisine de yer verildi.
‘ERMENİ DİRENİŞİ KIRILDI’
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Fuzuli ve Cebrayıl bölgelerinde 6 köyün Ermenistan işgalinden kurtarıldığını açıkladı. Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov “Ermenistan ordusunun savunma hattı kırıldı ve 7 köy kontrol altına alındı”
dedi. Azeri ordusunun Dağlık Karabağ’daki cephe hattındaki Agder kentinde bulunan Ermeni garnizonuna silah bırakma ve teslim olma önerisinde bulunduğu duyuruldu. Açıklamada “Garnizonun tümüyle imha edilmemesi ve Ermeni tarafının kayıplarının artmaması için Agder’de Ermeni askerine teslim olmaları önerildi. Aksi halde her silahlı kişi imha edilecek” denildi. Azerbaycan Güvenlik Konseyi ise Cumhurbaşkanı İlham Aliyev başkanlığında toplandı. Ülkede sokağa çıkma yasağının ilan edileceği öğrenilirken, Aliyev “Ateşe Ermenistan başladı, şehitlerimiz ve yaralılarımız var. Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak. Ermenistan ordusuna ait askeri araçları imha ettik. BM’de Ermenistan’ın yeni savaşa hazırlandığını söyledim. Ermenistan gereken cevabı aldı ve alacak. Acı bir mağlubiyetle karşılaştılar. Karabağ bizimdir” diye konuştu. Azerbaycan Milli Meclisi, ülkenin bazı şehir ve bölgelerinde savaş hali ilan edilmesi kararı aldı.
ERİVAN’IN TÜRKİYE KORKUSU
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da gerilimin yeniden tırmanması üzerine sıkıyönetim ve genel seferberlik ilan ettiklerini açıkladı. Erivan hükümeti, ülkede “savaş durumu” ve “genel mobilizasyon” ilan etti. Paşinyan’ın da Güvenlik Konseyi’ni topladığı belirtildi. “Otoriter Azerbaycan rejimi, Ermeni halkına yeniden savaş ilan etti” diyen Paşinyan, vatandaşlarına hitabında “Uluslararası kuruluşlar, Türkiye’yi çatışmalara olası müdahalelerde bulunmaktan caydırmak için tüm kozlarını kullanmalı. Aksi halde bu durum, bölgedeki durumu tamamen kötüleştirecek” iddiasında bulundu. Çatışmaların başlamasının ardından Ankara’dan Bakü’ye destek mesajları geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy “Tek yürek olarak Türkiye’nin Azerbaycan’a desteği tamdır. Azerbaycan nasıl isterse, o şekilde yanında olacağız” dedi. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da Türkiye’nin, toprak bütünlüğünü koruma mücadelesinde tüm imkanlarıyla sonuna kadar Azerbaycan’ın yanında olacağını söyledi. “İşgalci Ermenistan ateşkes ihlaliyle Azerbaycan’a saldırmış ve yine bir provokasyon peşinde olduğunu göstermiştir” ifadesini kullanan Akar, şunları kaydetti: “Kafkasya’da barış ve istikrarın en büyük engeli Ermenistan’ın saldırgan tutumudur ve bölgeyi ateşe atacak bu saldırganlıktan derhal vazgeçmelidir. Toprak bütünlüğünü koruma mücadelesinde tüm imkanlarımızla sonuna kadar Azerbaycan Türkü kardeşlerimizin yanında olacağız” dedi.
BÖLGE 26 YILDIR DİKEN ÜSTÜNDE
Dağlık Karabağ, hukuken Azerbaycan sınırları içerisinde yer alıyor ancak fiilen Ermenistan tarafından işgal altında bulunuyor. Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasının ardından Güney Kafkasya cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını kazanmasıyla bölgede iki devlet arasında kanlı bir savaş başladı. Ermenistan bu süreçte Dağlık Karabağ ve çevresi dahil olmak üzere Azerbaycan topraklarının yüzde 20’lik bölümünü işgal etti. 1992’deki Hocalı katliamında 613 Azeri Türk’ü öldürüldü, bin 275’i rehin alındı. Rusya ara buluculuğuyla 1994’te ateşkes ilan edilmiş olsa da gerginlik sürdü. 14 Temmuz’da biri Tümgeneral 7 Azerbaycan askeri, Ermeni güçlerinin saldırısında şehit düşmüştü. Bu süreçte bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri ile tatbikatlar düzenlenmişti. 21 Eylül’de ise Tovuz bölgesinde bir asker da şehit olmuştu. Azerbaycan ordusu da keşif uçuşu yapan Ermenistan’a ait İHA’yı vurarak düşürmüştü. Bölgede 2016 yılında da dört gün süren çatışmalar yaşanmıştı. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı yıllardır sorunun çözümü için arabuluculuk faaliyeti yürütüyor. Rusya, Fransa ve ABD’nin yer aldığı Minsk Grubu’nun da benzer yöndeki faaliyetleri henüz bir sonuç vermiş değil.
TEK MİLLET, İKİ DEVLET DAYANIŞMAMIZ GÜÇLENEREK SÜRECEK
LİDERLER, AZERBAYCAN’LA DAYANIŞMA MESAJLARI YAYIMLADI, ERMENİSTAN YÖNETİMİNİ KINADI
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: Saldırılarına bir yenisini ekleyen Ermenistan, bölgede barışın ve huzurun önündeki en büyük tehdit olduğunu bir kere daha göstermiştir. Türk milleti her zaman olduğu gibi bugün de tüm imkanlarıyla Azerbaycanlı kardeşlerinin yanındadır. Ermenistan’ın tahrikkar saldırganlığı karşısında gerekli ve yeterli bir tepki ortaya koyamayan uluslararası toplum çifte standardını bir kez daha göstermektedir. Yaklaşık 30 yıldır ihmalkar tutumunu sürdüren Minsk üçlüsü de çözüm odaklı davranmaktan maalesef çok uzaktadır. Ermeni halkını, kendilerini felakete sürükleyen yönetimlerine ve onları bir kukla gibi kullananlara karşı geleceklerine sahip çıkmaya davet ederken, tüm dünyaya işgale ve zulme karşı verdikleri mücadelede Azerbaycan’ın yanında yer alma çağrısı yapıyoruz. Aliyev’e ifade ettiğim gibi, Türkiye ‘tek millet, iki devlet’ anlayışıyla, Azerbaycanlı kardeşleriyle dayanışmasını güçlendirerek sürdürecektir.
CHP LİDERİ KILIÇDAROĞLU: CHP’nin Twitter’daki hesabından yapılan açıklamada “Ermenistan tarafından uluslararası hukuka aykırı olarak gerçekleştirilen ateşkes ihlalini ve sivillerin ölümüne neden olan saldırıyı kınıyoruz” denildi. Kılıçdaroğlu, söz konusu paylaşımı takipçilerine iletti.
İYİ PARTİ LİDERİ AKŞENER: Ermenistan’ın Azerbaycan’a yönelik saldırıları kabul edilemez. İktidarı, uluslararası toplumu ve Minsk Grubu’nu, Ermenistan işgalinin sonlandırılması ve sorunun çözümü için acilen adım atmaya çağırıyorum. Can Azerbaycan’ımızın yanındayız.
MHP LİDERİ BAHÇELİ: Yegane gayesi Türk düşmanlığı olan Ermenistan’ın ve kiralık silahlı unsurlarının Türk milleti karşısında tutunma ihtimali yoktur. Kanımızla, canımızla, varlığımızla Azerbaycan’ın yanındayız. Türk milletinin sabrını test etme yanlışına hiç kimse tevessül etmemelidir. Nitekim sonuçları hem acıklı hem de ağır olacaktır. Ermenistan zulmünü ve hunhar suikastlarını lanetliyorum.
SAADET PARTİSİ LİDERİ KARAMOLLAOĞLU: Ermenistan bilmeli ki; bu tutumunu sürdürmesi sadece kendisine zarar verecektir. Emperyalist güçlere güvenerek gerçekleştirdiği bu haksız ve hukuksuz saldırılardan bir an önce vazgeçmelidir.
GELECEK PARTİSİ LİDERİ DAVUTOĞLU: Azerbaycan yalnız değildir ve Karabağ mutlaka azat olacaktır. Ermenistan’ın Azerbaycan’a yönelik saldırısını şiddetle kınıyorum. Şehitlerimize Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar dilerim. Değerli kardeşim Cumhurbaşkanı Aliyev ve can Azerbaycan’ın yanındayız.
DEVA PARTİSİ LİDERİ BABACAN: Azerbaycan-Ermenistan anlaşmazlıklarının özü Dağlık Karabağ ve Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarıdır. Bu sorunların çatışmayla değil diyalog ve müzakere sürecinde çözüme kavuşturulmasını savunuyoruz. AGİT Minsk Grubu Kafkasya’daki barış ve istikrarın bozulmaması için devreye girmelidir. Türkiye, Azerbaycan’daki kardeşlerini yalnız bırakmamalıdır.
BAŞKENTLERDEN DİYALOG ÇAĞRILARI
ASKERİ HAREKETLİLİK SON BULMALI
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel, taraflara askeri hareketliliğin durdurulması çağrısında bulundu. “Durumun daha fazla kontrolden çıkmaması için askeri hareketler acilen durdurulmalıdır. Koşulsuz bir biçimde müzakerelere dönüşün tek yolu budur” dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan ve Ermenistan’a ateşe son vermeleri yönünde çağrı yaptı. Dışişleri Bakanı Lavrov, iki ülke dışişleri bakanının yanı sıra Bakan Çavuşoğlu ile telefonda görüştü. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas “Ağır silahlı çatışmaların olduğuna dair gelen haberler beni telaşlandırıyor. İki tarafa da tüm savaş eylemlerini, özellikle de köylere ve kentlere yönelik bombardımanları acilen durdurma çağrısında bulunuyorum” ifadesini kullandı.
Paris yönetimi “Fransa çatışma eylemlerinin derhal durdurulmasını ve diyaloğun yeniden başlamasını talep ediyor” açıklaması yaptı. Ukrayna ve Gürcistan diyalog çağrısı yaptı. İran Dışişleri Bakanlığı “Taraflar çatışmaları durdurmalı” derken, bir havan topu mermisinin İran topraklarına düştüğü iddia edildi.
NATO: TARAFLAR ÇATIŞMAYI DURDURMALI
NATO, Azerbaycan ve Ermenistan’a cephe hattındaki çatışmaları durdurma çağrısında bulundu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Kafkasya ve Orta Asya Özel Temsilcisi James Appathurai, yazılı açıklamasında NATO’nun, Dağlık Karabağ’da cephe hattında çıkan çatışmalardan derin endişe duyduğunu bildirdi. Sivil can kayıpları bulunduğunu belirten Appathurai “Taraflar acilen çatışmaları durdurmalı. NATO, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Minsk Grubu’nun çabalarını desteklemektedir” ifadesini kullandı.
