Ülkelerinde yaşanan iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınmacı olarak gelen Suriyeliler, Türkiye’de açtıkları işyerleri ile ekonomide var olduklarını gösterdi. İşlerini büyütüp ihracat yapmak isteyen Suriyeliler işyeri açmak için en çok Gaziantep ve İstanbul illerini tercih ediyor.
Devletin sunduğu barınma merkezlerinde kalan Suriyeli sığınmacılar, yardımlarla yaşamlarını sürdürmeye devam ediyor. Sığınmacıların bir kısmı ise kampın dışında kalarak, şehirlere alışma sürecine girdi. Tekstilden lojistiğe, ayakkabıdan plastiğe kadar hem hizmet hem de üretim dallarında adından söz ettiren Suriyelilerden bazı girişimciler, patronluğa yükseldi.
KÜLTÜRLERİNE UYGUN
Ellerindeki sermayeleriyle kendi işyerlerini açan Suriyeliler, hem Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına hem de kendi soydaşlarına istihdam sağlıyor. Gaziantep’te sayıları yaklaşık 350 bini bulan Suriyelilerden kendi işyerini açarak patron olanların sayısı 800’e yaklaştı.
Suriyeli girişimcilerin önemli bir bölümünün yurt içine yaptığı satışların yanı sıra ihracata yönelerek ülkeye döviz girdisi sağladıkları da belirtiliyor. Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Eyüp Bartık, Gaziantep’in İstanbul, Şanlıurfa ve Hatay’dan sonra Türkiye’de en çok Suriyeliyi ağırlayan kent olduğunu söyledi. Buna karşın Gaziantep’in Türkiye’deki en çok Suriyeli girişimciye sahip şehir olduğunu vurgulayan Bartık, şu an kentte Suriyelilerin açtığı odaya kayıtlı iş yeri sayısının 800’e yaklaştığını kaydetti.
Suriyeli girişimcilerin Gaziantep’i tercih etme nedenlerini araştırdıklarını anlatan Bartık, “Suriyelilerin bizi tercih etmesini araştırdığımızda ilk önce Gaziantep, onların kültürüne uygun. Ayrıca kentimizde önemli bir üretim altyapısı ve ticaret zemini var. Bu da 17 bin üyemizin 800’e yakının Suriyelilerden oluşmasını sağlıyor” dedi.
GTO’DA MASA KURULDU
Odaya kayıtlı üye sayısının hızla arttığını ve Suriyeliler için “Suriye Masası” kurduklarını bildiren Bartık, şöyle konuştu: “Bizim Suriyeliler için kurduğumuz masa, onların işini kolaylaştırdı ve belki de sayının artmasında bu da etkili oldu. Baktık ki Suriyelilerin ilk önce dil sorunu var. ‘Bu konuda destek olmalıyız’ dedik ve Suriye Masası aracılığıyla dil eğitimlerine başladık. Bugüne kadar hep iş İngilizcesi eğitimleri düzenlerken artık iş Türkçesi eğitimleri de veriyoruz.’’ Öte yandan İstanbul’daki yabancı ailelerin elektrik abonelikleri arasında Suriyelilerin aldığı pay da artıyor.
ABONELİKLER ARTTI
2015’in ilk 6 ayında İstanbul’un Avrupa Yakası’nda 860 Suriyeli aile elektrik aboneliği için başvuruda bulunurken bu rakam 2016 yılının aynı döneminde yüzde 727 artarak 7 bin 117’ye ulaştı. Oturumcu ve işletmeci olarak bakıldığında İstanbul’un Avrupa Yakası’ndaki Suriyeli aile sayısı 10 bin 367’ye ulaştı.
Konutta oturum bakımından 2015’in ocak ayında 76 olan aylık başvurular ise artık binlerle ifade ediliyor. Öte yandan iş yeri abonelikleri bakımından da yine geçen yıl ocak ayında 5 olan abonelik sayısı mayıs ayında bir rekor kırarak 196’ya ulaştı. Rakamların sürekli olarak artması Suriyelilerin artık İstanbul’daki ticari hayata da uyum sağladığının göstergesi.
YENİ BİR DÜZEN
Suriyelilerin ayakkabı ve tekstil başta olmak üzere hemen her alanda faaliyet gösterdiğini belirten Eyüp Bartık, odaya kayıtlı iş yerleri arasında ihracat yapmaya başlayan Suriyelilerin de bulunduğunu söyledi.
Savaşın ardından bozulan düzenlerini Gaziantep’te yeniden kurmaya çalışan ve yerleştiği kentte tekstil atölyesi kuran Suriyeli iş adamı Mahmut Rüstem, 2 yıldır Gaziantep’te üretim yaptığını belirtti. Rüstem, “Orada düzenimizi bozdular ama çok şükür burada yeni bir düzen kurduk. Allah bize imkânları sunandan razı olsun” dedi.
21 YAŞINDA İŞ KADINI OLDU
Üniversite öğrenimini yarıda bırakarak 19 yaşında Türkiye’ye sığınan Duaa Alhussain, İstanbul’da geçim derdiyle açtığı emlak ofisini kısa sürede büyüttü. 21 yaşında iş kadını olan Alhussain, “Şam’da yaşıyorduk. Silahlar ve bombalar vardı. İnsanlar sorgusuz alınıyor, hapse götürüyorlardı. Birçok akrabam öldürüldü. Can güvenliğimiz tehlikede olduğu için 2013’te Türkiye’ye kaçtık” dedi.
SAYILARLA SURİYELİ SIĞINMACILAR
Komşu ülkelere sığınan Suriyeli sayısı toplamda 4 milyon.
Yüzde 45 oranla en çok sığınmacı kabul eden ülke Türkiye.
İçişleri Bakanlığı Türkiye’deki Suriyeli sayısını 1 milyon 385 bin olarak açıkladı.
İstanbul’da 330 bin, Gaziantep’te ise 220 bin Suriyeli var.
Kırklareli’de 30, Bartın’da 20, Karabük’te 10 sığınmacı var.
Tunceli, Bayburt, Ardahan, Iğdır, Sinop, Kastamonu, Erzincan, Giresun ve Gümüşhane’de Suriyeli sığınmacı yok.
