İstanbul'da tartışmalı seçim sonuçlarını YSK'nın Büyükçekmece kararı belirleyecek. "AK Parti'nin olağünüstü itiraz yoluna giderek yaptığı başvuruda YSK Büyükçekmece kararını açıkladı mı?" Son dakika haberi için gözler bu soruya çevrildi. Peki Seçim sonuçlarına olağanüstü itiraz ne demek? Büyükçekmece için iptal kararı çıkarsa ne olur? YSK başvuruyu kabul etmezse AK Parti bundan sonra nasıl bir strateji izleyecek. Detayları derledik.
İstanbul yerel seçim sonuçları için AK Parti'nin yaptığı itiraz üzerine sandıklarda oyların yeniden sayımı sürerken karşılıklı suçlamalar da art arda geliyor. AK Parti Büyükçekmece'deki üsulsüzlük iddialarıyla ilgili olağanüstü itiraz hakkını kullanarak seçimlerin iptali için Yüksek Seçim Kurulu'na başvurmuştu. YSK bugün toplandı. Bir kaç saat içinde belli olacak karar ile seçimler iptal olursa İstanbul'da Binali Yıldırım ile Ekrem İmamoğlu arasında 13 bin olan oy farına da etki edecek. Gözler "YSK Büyükçekmece kararını açıkladı mı? Olağanüstü itiraz başvurusuyla ilgili nasıl bir karar verdi?" sorularının cevabına kilitlendi. Sürekli güncellenen haberimizde dakika dakika gelişmeleri aktaracağız?
YSK BÜYÜKÇEKMECE KARARINA GİDEN SÜREÇ
AK Parti İstanbul İl Başkanı Bayram Şenocak, geçersiz oyların sayıldığı Büyükçekmece seçim sonuçları için olağanüstü itiraz başvurusu yapmış ve seçimlerin iptal edilmesini, CHP'li Hasan Akgün'ün mazbatasının alınmasını istemişti. İstanbul İl Seçim Kurulu'na yapılan başvuruyu YSK bugün karara bağlamak için toplandı. Olağanüstü itiraz kabul edilirse Büyükçekmece'de seçimler yenilenecek. Peki bu sürece nasıl gelindi. AK Parti hangi iddialarla olağanüstü itiraz hakkını kullandı?
Şenocak başvuruyu duyurduğu paylaşımında şu ifadeleri kullanmıştı:
"YSK'nın gündemindeki B.Çekmece ilçemizin İBB Başkanlığı, İlçe Belediye Başkanlığı, İlçe Belediye Meclis Üyeliği seçimlerinin yenilenmesi talepli olağanüstü itiraz dilekçemizi İstanbul İl Seçim Kurulu Başkanlığı'na verdik. Yasal ve meşru itiraz hakkımızı sonuna kadar kullanacağız."
SAHTE SEÇMEN İDDİALARINA KAPI KAPI KONTROL
AK Parti'nin sahte seçmen ve kendi üyelerinin seçim kaydının düşürüldüğünü ileri sürmesinin ardından ilçede polisler adres kontrolü yaparak usulsüzlük iddialarına delil aramıştı. Yaklaşık 500 polisle kapı kapı yapılan kontroller iki gün sürdü. Polisler ellerindeki belgelerle adreslerde seçmen kütüklerine kaydı bulunanların ikamet edip etmediğini kontrol etti.
Bu kontrollerin ardından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Büyükçekmece'de sahte seçmen kaydı yapıldığı iddialarına ilişkin açıklama yapmıştı.
Uysal şöyle konuşmuştu: 24 Haziran'a göre seçmen listesinde sadece 2 bin 100 civarında artış olsa da yüzde itibariyle Türkiye'nin hiç bir yerinde olmayan bir seçmen hareketi yaşanmış. 8 ayda 172 bin 351 seçmenden toplam 11 bin 954 seçmen düşürülmüş. Düşürülenler içerisinde ölenler, yurtdışına çıkanlar, askere gidenler ve il dışına gidenler var. Hiçbir yerde seçmen olamayanlar var 14 bin 264 seçmen de yeni kayıt yaptırmış. Toplamda yaklaşık 26-27 bine yakın seçmen hareketi olmuş.
Büyükçekmece seçmen kaydından düşenler içerisinden burada 3 bin 092 seçmenin hiçbir yerde kaydı yok. Bunun anlamı, bir nevi vatandaşlıktan çıkarılmış gibi. 26 binlik bir seçmen hareketini bir kişinin yapabilmesi mümkün değil. Organize şekilde yapılması gerekiyor. Adrese dayalı kayıt sistemi çıktıktan sonra seçmen listelerinin güncellenmesi bir vatandaşın bir yere nüfus kaydını alabilmesi ancak belediyeden alınan numarataj sistemi üzerindeki adrese kayıtla mümkün olur.
BİNALARIN ÜZERİNDE KAT VARMIŞ GİBİ GÖSTERİLMİŞ
Bundan daha vahim bir durum var. Sahtekarlığın ileri boyutu. Bir binaya ruhsat alınmış. O binanın üzerine sanki iki kat daha varmış gibi gösterilmiş. Bu şekilde seçmen yazılabilecek adresler oluşturulmuş. Biz seçmen listeleri askıya çıktığında üyelerimiz yer almadığını gördüğümüzde bazı yerlerde boş arsa ve inşaatlarda seçmen olduğunu gördük. Hızlı bir şekilde 736 seçmen kaydına itiraz ettik. İlçe kurullarına itiraz ettik. CHP de aynı seçmenlere itiraz etti. 717'sinin kaydı donduruldu. Ancak kaydı dondurulan seçmenlerin adreslerine daha sonra baktık ki güncelleme esnasında 830 seçmen kaydı daha yapılmış. Buna itiraz ettiğimiz zaman kanunda açık hüküm var. Kolluk kuvveti tarafından birebir adres kontrolü yapılarak tespit yapılması gerekiyor. Süre o kadar az ki o kadar adrese ulaşabilmeleri mümkün değildi ilçedeki emniyet mensuplarının.
USULSÜZLÜK VAR İDDİASI
Ret sebebi ne? Kolluk kuvveti tarafından gidilip tespit yapılamaması. Böyle bir kontrolün yapılabilme imkanı olmuyor. Bu sadece bir seçmen kaydırılması değil başka bir şey. 8 ayda bu kadar yüksek oranda yüzde 20'ye yakın bir seçmen hareketi yani 26-27 bin seçmen hareketi var. Fiilen tespit mümkün değil. Bizim itirazımızda da kurul 'burada ciddi bir yolsuzluk yapılmış, sahte evrak işlenmiş' dedi. Bunlara baktığımızda bunlar nüfus müdürlüğünden bir bilgisayardan yapılmış.
CHP'DEN SERT TEPKİLER
Büyükçekmece'de sahte seçmen iddialarıyla başlayan polis kontrolüne CHP'den sert tepkiler yükseldi. Sahte seçmen iddialarıyla ilgili açıklama yapan Büyükçekmece Belediye Başkanı Akgün, "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerine gölge düşürülmek isteniyor" demişti. CHP'li yetkililer de adres kaydı göstererek asıl sahte seçmen işlemlerinin AK Parti tarafından yapıldığını iler sürmüştü.
BÜYÜKÇEKMECE KARARI NE ANLAMA GELİYOR
AK Parti, Binali Yıldırım ve Ekrem İmamoğlu arasındaki oy farkının düşük olduğunu, seçimlerde usülsüzlük yapıldığı iddialarıyla YSK'ya itiraz süreci başlatmıştı. Geçersiz oyların 39 ilçede sayımı YSK ilçe/il kurulları tarafından kabul edilmiş, 5 ilçede ise tüm oyların sayımına karar verilmişti. YSK AK Parti'nin itiraz sürecinde yaptığı en kritik başvuruyu Büyükçekmece olağünüstü itiraz ile seçimlerin iptali talebini bugün karara bağlıyor. Bu karar İstanbul seçimlerinin de olağanüstü itiraz ile iptaline kapı aralayabilir. Eğer Ekrem İmamoğlu'na mazbatası verilir ise AK Parit 7 gün içinde olağanüstü itiraz yolunu kullanıp il genelinde seçimlerin iptalini isteyebilir. Bu başvuru için Büyükçekmece kararı önem taşıyor.
Eğer il genelinde seçimler yenilenmez ise elçede yeniden yapılacak seçimden çıkacak sonuç, Ekrem İmamoğlu-Binali Yıldırım arasındaki oy farkının kapanmasına da neden olabilir. YSK'nın Büyükçekmece kararı bu açıdan büyük önem taşıyor. AK Parti açısından kararın olumlu çıkması, bundan sonraki seçimlerde de benzer itirazlar için bir kapının açılması için içtihat oluşturacak.
Hem genel hem de yerel seçimlerde olağanüstü itiraz yolu, sahte seçmen kaydı gerekçe yapılabilecek ve YSK bugün vereceği Büyükçekmece kararına göre hareket edecek.
OLAĞANÜTÜS İTİRAZ NE ANLAMA GELİYOR?
31 Mart yerel seçimlerinde İstanbul'da ortaya çıkan tablo ve tartışmalar olağanüstü itiraz kavramını da hayatımıza soktu. Peki olağanüstü itiraz ne anlama geliyor? Hangi koşullarda YSK başvuruları karara bağlıyor? Daha önce verilen örnek kararlar ne diyor?
298 sayılı "Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun" seçimlerle ilgili olarak "olağanüstü itiraz" hakkını düzenliyor. Kanunun 130. maddesinin 2. fıkrası, olağanüstü itiraz hakkına dair düzenlemeyi içeriyor.
Bu maddeye göre İl Seçim Kurulları ve Yüksek Seçim Kurulu'na yapılan itirazların yanı sıra seçim sonuçlarına etki edebileceği düşünülen olaylara ve hallere dair itiraz gerçekleştirilebiliyor:
"Şu kadar ki; siyasi partilerin il başkanlarıyla genel merkezleri veya bağımsız aday tarafından tutanağın düzenlenmesinden sonra (7) gün içinde seçimin neticesine müessir olaylar ve haller sebebiyle yapılan itirazlar, seçimin sonucu hakkında kesin karar vermek yetkisine sahip olan kurullarca, seçimin neticesine müessir görüldüğü takdirde, alt kademelerce verilen kararların kesin veya kesinleşmiş olması veya kurullara derece derece ve müddeti içinde müracaat edilmemiş olması, bu itirazın incelenmesine ve reddine sebep teşkil etmez."
Aynı maddeye göre itirazların şu şekilde yapılması gerekiyor:
"Bu itirazlar yazılı olarak yapılır. İtiraz dilekçesine, itiraz edenin adının, soyadının ve açık adresinin yazılması, ihbar ve iddia olunan vakıaların mahiyetinin ve gerekçesinin beyanının, delillerinin gösterilmesi ve belgelerinin bağlanması, bu belgelerin elde edilmesi mümkün değil ise, sebeplerinin ve nereden ve ne suretle temin olunabileceğinin bildirilmesi lazımdır."
IĞDIR KARARI ÖRNEK OLUR MU?
2004'te yapılan yerel seçimlerde, SHP'den Iğdır adayı olan Hasan Alagöz, “İstanbul'dan Iğdır'a seçmen kaydırıldı” diyerek, “seçimin iptali talebi” ile başvuru yapmıştı. Büyükçekmece'de de benzer bir gerekçe olduğu için bu daha önce alınan bu karar önemli hale geliyor. İl ve ilçe seçim kurulları, o dönem “somut delillere dayanmıyor” gerekçesiyle talebi reddetmi, Alagöz bu kez, “Olağanüstü itiraz” hakkını kullanmıştı. YSK ise 10 yıl sonra, 3119 sayılı kararıyla talebi reddetti. Şimdiki Başkan Sadi Güven'in de imzasını taşıyan kararda, “Seçim güvenliği idari bir görevdir. Bu şekilde taşıma olarak iddia edilen kullanılmış oyun hesaba katılmasında yasaya aykırı bir durum bulunmamaktadır. Kesinleşmiş seçmen kütüklerinde seçmen olarak kayıtlı olanların oy kullanma hakkına sahip olmadıklarını iddia etmek de mümkün olamaz” denildi.
BİR ÖRNEK DE ARTVİN YUSUFELİ'NDEN
Olağanüstü itiraz 31 Mart seçimlerinde de bir ilçede seçimlerin iptal edilmesine neden oldu. Artvin'in Yusufeli ilçesinde 3 oy farkla AK Parti'nin adayı Eyüp Aytekin kazandı. CHP'nin adayı Barış Demirci ise seçimi ikinci sırada tamamladı.
CHP, seçim sonuçlarına itiraz etti. İtirazı görüşen YSK, ilçede 2 kısıtlı seçmenin oy kullandığını belirleyerek aradaki farkın bire inmesi nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdi. Yusufeli ilçesinde seçimler, 2 Haziran'da yenilenecek.
