Özellikle bu dönemde stresle karşı karşıya kalmayan insan muhtemelen yoktur. Lakin bilinenin aksine stres sadece psikolojik olarak değil fiziksel olarak da insanları tüketiyor. Öyle ki stresli hayat kalp krizi ve felce kadar götürüyor. Peki strese karşı ne yapılabilir? İşte konuya ilişkin detaylar…
Acıbadem Bayraklı Tıp Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Müge Yetener, strese bağlı olarak insanların vücudunun gösterdiği reaksiyonlara ilişkin bilgilendirmeler yaptı. Stresin insan vücudunda sadece mental olarak değil aynı zamanda fiziksel olarak da olumsuz sonuçlar doğurabileceğine dikkati çekti. Stres yönetimi yapamayan insanların daha büyük zorluklarla karşı karşıya kalabileceğini de belirtti.
İKİ SİSTEM DENGE İÇİNDE OLMALI
Acıbadem Bayraklı Tıp Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Müge Yetener, fizyopsikolojik bir durum olan stresin insan sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Vücutta ’savaş ve kaç’, ’dinlen ve sindir’ olarak adlandırılabilecek iki sistem olduğunu belirten Uzm. Dr. Yetener, "Bu iki sistemden biri sempatik, diğeri parasempatik sistem. Bu iki hayatî sistem bir denge içinde olmalıdır. İnsanın varoluşundan beri değişmemiş olan işleyiş, ilk çağlarda insanın bir kaplanla karşılaşma anında belki insanın hayatını kurtarmada işe yarıyordu. Sempatik sistem hakimiyeti kısa sürüyor, insan ya kaçıp kurtuluyor ya da kaplana yem oluyordu. Ancak günümüzde trafik, iş hayatı, ağırlaşan hayat şartları, ailevi sorunlar, kayıplar, afetler gibi pek çok etken sempatik sistem hakimiyetinin uzun süreli olmasına neden oluyor. Uykusuzluk, öfke sorunları, kaygı artışı, odaklanmada zorluk gibi olumsuzluklarla kendini gösteren stres süreçte kas ağrılarına, bağırsak sorunlarına, enfeksiyona vs. neden olabiliyor. Stres uzun sürdüğünde, kontrol altına alınamadığında ise kişinin savunma sistemi zayıflıyor, düşük bağışıklık pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor" şeklinde konuştu.
HER ORGAN FARKLI TEPKİ VERİYOR
Uzm. Dr. Yetener, stresliyken uyku bozukluklarının, derin uykuda azalma, uykusuzluğun sık görüldüğünü vurgulayarak, stres yönetilmediğinde organların verdiği cevapları şöyle sıraladı:
"Beyin; sirkadiyen ritim bozulur, depresyon ve demans riski artar. Kulaklar; kulak çınlaması, işitme kaybı olabilir. Troid; aktif troid hormonu T3 üretimi düşer, TSH ile Troid Uyarıcı Hormon arasındaki ilişki bozulur, TSH da oynamalar görülür. Kalp; kalp atış hızı ve kan basıncı artar, kalp krizi ve felç riski artar. Deri; yağ üretimi artar, sivilce, ürtiker, egzama, sedef hastalığı, yaralar, kırışıklıklar sık görülür. Gözler; yorgunluk, göz çevresinde ağrı, baş ağrısı, seğirme görülebilir. Bağırsak: motilitede (Bağırsak hareketleri) artma veya kabızlık ve disbiyosis (Bağırsak florasının bozulması) görülür."
STRES NASIL YÖNETİLMELİ?
Yetener, stresin uzun vadede yol açabileceği rahatsızlıkları sıraladıktan sonra, stresi kontrol altına alabilmek için şu önerilerde bulundu ve sıralamayla açıkladı:
"Düzenli ve kaliteli bir uyku, beslenmeden ‘çöp gıda’ları çıkartmak, vücudun kendi dengesine kavuşabilmesi için eksik mineral ve besinleri yerine koymak, doğada zaman geçirmek, yürüyüş yapmak, düzenli olarak size uyan bir spor aktivitesini yapmak, sosyalleşmek, dostlarla ve sevdiklerinizle zaman geçirmek, çiçek yetiştirmek, hayvan beslemek, sevdiğiniz bir hobiyle meşgul olmak, meditasyon ve nefes egzersizleri yapmak, öfke ve kin gibi yakıcı duyguları uzun süre barındırmamak, karşılaştığınız negatif davranışların sizin değil, yapanın sorunu olduğunu akılda tutmak, ’Hayır’ diyebilmeyi öğrenmek ve insanlara değil, olaylara odaklanmak."
