Romatoid artrit el ve ayaklarda bulunan küçük eklemleri tutan, sistemik kronik iltihaplı bir eklem romatizmasıdır. Eklem içindeki zarda ve iç organlarda görülen iltihaplar eklem hattının kalınlaşmasına ve eklemde ısı artışı, şişme ve ağrıya yol açar. Kıkırdak, kemik ve eklem yapılarına zarar verir.
Romatoid artrit kişiden kişiye farklılık gösteren nedeni tam olarak bilinmeyen bir hastalık türüdür. Her yaş grubunda görülen bu hastalık genellikle genç ve orta yaş döneminde başlar. Erkeklere oranla kadınları daha çok etkilemektedir.
ROMATOİD ARTRİT EKLEM YAPISI
Eklemler kemikleri birbirine bağlayan ve hareketi sağlayan yapılardır. Eklemlerin birbirine bakan yüzeyleri kıkırdak tabaka ile kaplıdır. Sivoviyum denilen zar eklemin sürtünmeden hareketi gerçekleşmesini sağlayan sinoviyal sıvı üretir. Romatoid artritte bu yapıya karşı iltihabı oluşturduğu için eklemlerde şişlik ve ağrı gelişir.
ROMATOİD ARTRİT BELİRTİLERİ
Romatoid artrit belirtilerinde şişlik, hassaslık ve sıcaklık hepsinde eşlik etmek de olup kişiden kişiye bu belirtiler farklılık göstermektedir. İltihaplanma her belirtide mutlaka eşlik etmektedir.
Sabah uyanınca eklemler de ağrı ve sertlik
Sık yorgunluk
Kilo kaybı
Yüksek ateş
Şişmiş eklemler
Hassasiyet
Eklemlerde şekil bozuklukları
Cildin altında oluşan yumrular (Nodül)
Kansızlık (anemi)
Nadiren göz kuruluğu
Nadiren damar duvarı iltihabı (romatoid vaskülit)
ROMATOİD ARTRİT TEŞHİSİ
Romatoid artrit teşhisi için öncelikle bir hekime görünmelisiniz. Doktorunuz size eklemlerinizde oluşan şişlik, ağrı, halsizlik, uyanınca hissettiğiniz tutukluk ve hareketsizlik gibi sorular yöneltecektir. Doktorunuz belirli kan testi ve röntgen çektirmenizi de isteyecektir. Romatoid Faktör (RF) adını verdiğimiz bir test uygulaması da yapılacaktır. Fakat tek başına bu test yeterli değildir. Hastalığın şiddetinin ve takibi için önemli olan ESR ve CRP testlerine de bakılmalıdır.
Romatoid artrit hasalarında uzun süre ilaç kullanımına bağlı olarak anemi (kansızlık), böbrek ve karaciğer fonksiyonlarında bozulmalar görülebilir. Bunu kısmen önlemek adına doktorunuzun size önerdiği tarihlerde kontrollerinize gitmelisiniz. İlaçlarınızı aksatmadan kullanmalısınız.
ROMATOİD ARTRİT TEDAVİSİ
Romatoid artrit tamamen iyileşen bir hastalık türü değildir. Fakat yapılan tedaviler ile hastalığın ilerlemesinin önüne geçilebilmektedir. Güncel tedavi yöntemleri ile ağrıyı azaltma, eklem hasarını önleme ve iltihabın azalması sağlanmaktadır.
Böylece hastanın hayat kalitesi de artmış olacaktır. Tedavi programları kişiye göre planlanmalıdır. Hastalığın şiddeti ve seyri göz önüne alınarak tedavi programı oluşması sağlanmalıdır. Tedavi de ilk hedef hayat kalitesini artırmaya yönelik olmalıdır.
Romatoid artrit tedavisi ekip işidir. Bu ekip içinde Fizik Tedavi Hekimi, Fizyoterapistler, Hemşire, Psikiyatrist, Ortopedi Hekimi yer almaktadır.
ANALJEZİK
Ağrıyı hafifletmeye yönelik parasetamol ilaçlar kullanılabilir. (Parol, vermidon vb) Mide üzerinde etkisi yoktur. Karaciğer ve böbreklerde yan etkisi azdır.
EGZERSİZ
Düzenli yapılan egzersizler yorgunluğu azaltır, kemiklerin güçlenmesini sağlar. Kasların esnekliğini ve dayanıklığını artırır. Hastalığınıza bağlı uygun egzersizler ile dinlenmeye de ihtiyaç duyarsınız. Fizik tedavi uzmanı ve fizyoterapist tarafından belirlenen egzersizlerinizi ve istirahatlerinizi nasıl ayarlayacağınızı öğrenmelisiniz.
Romatoid artrit tedavisinde beslenmede önemli faktörlerden biridir. Obezite ile karşılaşan hastalar çok sayıda sorunla karşılaşabilir. Bu yüzden sağlıklı bir kiloda kalmak hastalığın seyrinde önemli etkendir.
Romatoid artrit hastalarında tedavi bir bütüncül olarak ilerlemelidir. Hastalara yönelik seminerler yapılmaktadır. Bu seminerlere katılmalı hayatınız boyunca hastalığınızı nasıl yöneteceğinizi konusunda bilinçlenmelisiniz. Düzenli doktor kontrollerine gitmelisiniz. Yaşam fonksiyonunuzu artıracak egzersizlerinizi hayatınızın bir parçası haline getirmelisiniz.
