Dünyada ve Türkiye’de ölüm oranlarını yükselten hastalıklar arasında yer alan Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), erken teşhisle kontrol altına alınabilir. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Saliha Ercan, sigara kullanımının KOAH riskini artırdığını ve hastalığın ilerlemesini durdurmak için tek çözümün sigarayı bırakmak olduğunu vurguladı.
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), solunumu zorlaştıran ve hava yollarını daraltan bir hastalık olarak, erken dönemde fark edilmediği takdirde hayati risk oluşturabiliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Saliha Ercan, sigara kullanımının bu hastalığın en büyük tetikleyicisi olduğunu belirterek, sigarayı bırakmanın KOAH gelişme riskini azaltan ve hastalığın ilerlemesini durduran en etkili yöntem olduğunu vurguladı. Dr. Ercan, 3 haftadan fazla süren öksürük ve nefes darlığı gibi belirtilerle karşılaşan kişilerin bir an önce doktora başvurması gerektiğini söyledi.
KOAH NEDİR?
KOAH, akciğerlerdeki hava yollarını daraltarak solunumu zorlaştıran kronik bir hastalıktır. Dünya çapında 4. sırada, Türkiye'de ise 3. ölüm nedeni olarak kabul edilen KOAH, genellikle sigara içenlerde görülür. Ancak hastalık, erken tanı konmadığı ve tedavi edilmediği takdirde hızla ilerleyebilir. KOAH’ın en belirgin belirtileri arasında öksürük, balgam üretimi ve kısa mesafelerde bile nefes darlığı bulunur.
SİGARA VE KOAH: EN BÜYÜK RİSK FAKTÖRÜ
KOAH’ın gelişiminde sigara en önemli risk faktörüdür. Uzm. Dr. Saliha Ercan, “KOAH için sigara içmemek gerekir. Sigara kullanımı devam ettiği sürece hastalık ilerler. Sigarayı bırakmak hastalığın hızını yavaşlatır ve gelişmesini engeller. KOAH tedavisinde ilaçlar, hastaların şikayetlerini hafifletir, ancak esas tedavi sigaradan uzak durmakla mümkündür” dedi.
KOAH’TA ERKEN TANININ ÖNEMİ
KOAH genellikle sinsice ilerler ve başlangıç aşamalarında belirtiler hafif olabilir. 3 haftadan uzun süren öksürük, balgam üretimi ve yürürken nefes darlığı gibi şikayetler, hastalığın habercisi olabilir. Bu tür belirtiler gösteren kişilerin mutlaka doktora başvurmaları gerektiğine dikkat çeken Dr. Saliha Ercan, erken tanı konmadığı takdirde tedavi sürecinin zorlaştığını ifade etti.
KOAH’IN EVRELERİ: HASTALIK İLERLEDİKÇE TEŞHİS ZORLAŞIR
KOAH, dört farklı evrede değerlendirilir. Uzm. Dr. Ercan, hastalığın evrelerini şu şekilde sıraladı:
- Hafif Evre: Hastada belirgin bir nefes darlığı yoktur. Öksürük ve balgam üretimi olabilir.
- Orta Evre: Nefes darlığı artar, daha fazla öksürük ve balgam görülür.
- Ağır Evre: Nefes darlığı ciddi şekilde artar ve hastalar günlük aktivitelerini yapmakta zorlanır.
- Çok Ağır Evre: Kalp yetmezliği gelişebilir ve hasta oksijen tedavisi almak zorunda kalabilir.
KOAH TEDAVİSİ: İLAÇLAR VE YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
KOAH tedavisi, hastalığın şiddetine ve evresine göre farklılık gösterir. Uzm. Dr. Ercan, tedavi sürecini şu şekilde özetledi:
- Stabil KOAH Tedavisi: Bu tedavi süreci, hastanın şikayetlerini hafifletmek için bronş açıcı ilaçların kullanımı ve yılda bir kez grip aşısı yapılmasını içerir.
- Farmakolojik Olmayan Tedavi: Solunum rehabilitasyonu, oksijen tedavisi ve bazı hastalarda bronkoskopik valf yerleşimi gibi müdahaleler de tedavi sürecinde yer alabilir.
KOAH’TA ERKEN TEŞHİSİN HAYAT KURTARICI ÖNEMİ
KOAH, erken dönemde tedavi edilmezse, hastaların yaşam kalitesini düşürür ve ileri evrelerde ölüm riskini artırır. Ancak doğru tedavi yöntemleriyle hastalığın ilerlemesi durdurulabilir. Sigaranın bırakılması, hastalığın seyrini yavaşlatan en etkili çözümken, tedaviye erken başlamak hastaların yaşam süresini uzatır. KOAH, tedavi edilebilen bir hastalık olsa da erken tanı ve yaşam tarzı değişiklikleri, hastaların sağlıklı bir yaşam sürmesi için kritik öneme sahiptir.
