Eczacı odaları, temel insan hakkı olan sağlığın önemli bir unsuru olan ilacın ulaşılabilirlik ve bulunabilirlik açısından hızla azaldığını belirtti. 19 bölge eczacı odası, ortak açıklamalarında "En pahalı ilaç, erişilemeyen ilaçtır" ifadesini kullandı ve "Hastalarımız neden belirli dönemlerde ilaç yokluğu ile karşı karşıya kalıyor?" sorusunu gündeme getirdi.
Türkiye'deki 19 bölge eczacı odası, sağlık alanında ciddi bir uyarıda bulunarak ilaçların ulaşılabilirlik ve bulunabilirliğinin hızla azaldığını ifade etti. Eczacı odalarının ortak açıklamasında, "En pahalı ilaç, erişilemeyen ilaçtır" vurgusu yapıldı.
Eczacı odalarının yazılı açıklamalarında, özellikle kronik hastalıklarda kullanılan ve çoğunluğu ithal kökenli olan ilaçların temin edilemediği belirtildi. Açıklamada, hastaların reçeteleriyle eczane eczane dolaşarak ilaç arayışında bulundukları, bu durumun sağlık sistemindeki ciddi bir krizin habercisi olduğuna dikkat çekildi.
Eczacı odaları, hastaların ilaçlarına ulaşamamasının temel nedeninin kamu otoritesinin sağlığa ve ilaçlara bakış açısı olduğunu vurguladı. Yıllar içinde Gayri Safi Milli Hasıla'dan (GSMH) sağlığa ve özelde ilaca ayrılan payların azalmasının önemli bir etken olduğu ifade edildi. Son 13 yıl içinde GSMH'den ilaca ayrılan payın yüzde 1.6'dan yüzde 0.7-0.8 seviyelerine gerilediği aktarıldı. Bu durum, ilaç üreticilerini, ithalatçıları, dağıtım kanallarını ve en nihayetinde hastalara ilaç sunan eczaneleri ekonomik olarak zor bir duruma sokuyor.
HALKIN SAĞLIK HARCAMALARI ORANI: YÜZDE 20’LERE YAKLAŞTI
Eczacı odaları, hastaların ilaç yokluğu ile karşı karşıya kalmasının nedenlerini araştırdıklarını ve bulgularını paylaştılar. İlaca zam beklentilerinin, ilaç yokluğunun sadece bir nedeni olduğunu belirten eczacılar, sağlık giderlerinin halkın cebinden artmaya devam ettiğini vurguladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, halkın sağlık harcamalarının oranı yüzde 20’lere yaklaşmış durumda.
Eczacı odalarının açıklamalarında, özellikle ilaç sektöründeki tasarruf politikalarının bilim ve teknolojinin geliştirdiği yeni ilaçların kullanımını engellediği de ifade edildi. Son 10 yıl içinde küresel olarak üretilen 504 yeni aktif madde (NAS) arasında sadece 404’ünün Avrupa’da kullanıma sunulduğu, Türk halkının bu ilaçlara ulaşma oranının Avrupa ortalamasının yarısını bile bulmadığı kaydedildi.
Eczacı odaları, hayati öneme sahip bazı ilaçların ruhsatlı olmasına rağmen tedarik edilemediğini, bu ilaçların yurtdışında hâlâ erişilebilir durumda olduğunu belirtti.
