Myanmar'da fanatizmiyle tanınan Budist rahip U Wirathu’nun sosyal medyada yaptığı paylaşım, çeşitli kesimlerden tepki aldı.
Myanmar Times’ın haberine göre, Wirathu, Müslümanların Budist bir kadına tecavüzünü konu alan videoyu Facebook hesabında yayınladı. Video, 120 bin kez izlendi. Facebook yönetimi videonun "kamu standartlarını ihlal ettiği" gerekçesiyle Wirathu'nun hesabını kapatma kararı aldı.
İslamofobi her yerde
"Kara Gün" başlıklı altı dakikalık videoda 2012 yılında Rakin eyaletinde Ma Thida Htwe adlı kişinin öldürülmesine yönelik tepkilerde özellikle Müslümanlara dikkat çekiliyor ve "Güney Asyalıların" suçlandığı bir dil kullanılıyor.
Enformasyon Bakanı U Ye Htut, "söz konusu videoyu görmediğini, ancak Din İşleri Bakanlığından konuyla ilgili gerekli işlemleri yapmasını istediğini” söyledi.
Din İşleri Bakanlığının Yangon Bölge Temsilcisi U Zarni Win de videoyu görmediği, ancak resmi yollardan şikayette bulunulması halinde gerekli işlemlere başlayabileceklerini belirtti.
Seçim sonrasına erteledi
Daha önce halk arasında dini nefret yaymak suçlamasıyla hapsedilen rahip U Wirathu, Myanmar Times’a yaptığı açıklamada görüntülerin uzun bir çekimin bir bölümü olduğunu, Ulusal Demokrasi Birliğinin (NLD) mart sonunda hükümeti kurmasının ardından videonun tamamını yayınlayacağını ifade etti. U Wirathu, seçimler sırasında tansiyonun yükselmemesi için videonun tamamını yayınlamadığını sözlerine ekledi.
U Wirathu, kurulacak NLD hükümetinin, "ülkenin ırk (Bamer ırkı) ve dininin (Budizm) korunmasına öncelik vermesi gerektiğini" savundu.
Tahrik vurgusu
Öte yandan, ulusal ve uluslararası örgütler, söz konusu görüntülere tepki gösterdi. NLD’nin önde gelen isimlerinden U Win Htein, “U Wirathu, gerçekten Budist bir rahip mi yoksa basit ahlaki değerlerle toplumda kargaşa mı çıkarmak istiyor" diyerek U Wirathu’yu eleştirdi.
U Win, geçen yılki seçim kampanyası sırasında U Wirathu’nun başkanı olduğu Ma Ba Tha adlı Budist örgütün ordunun desteklediği Birlik Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP) adına çalışmalar yürüttüğünü hatırlatarak, “U Wirathu’nun bu tür tehditlerinden korkmak son derece gülünç” dedi.
BM kınadı
Birleşmiş Milletler Myanmar Koordinatörlüğü ofisinden yapılan açıklamada ise, “Toplum arasında kin, düşmanlık, ayrımcılık ve şiddet yaymayı amaçlayan her türlü açıklamayı ve eylemi BM şiddetle kınamaktadır” ifadesi kullanıldı.
Sivil toplum kuruluşu Akhaya Kadın Birliği Müdürü Ma Htar Htar, söz konusu videoyu "iğrenç" olarak tanımlayarak, U Wirathu’nun amaçlarını gerçekleştiremeyeceğini söyledi. Ma Htar, halkın gerçekleri daha net gördüğünü ve ülkede reform beklentisiyle NLD’ye yöneldiğini dile getirdi.
Zamanlama manidar
Myanmar İnsan Hakları Gözlemcileri araştırmacılarından David Mathieson, U Wirathu’nun ülkede “yeni bir tür İslamofobi yaratmaya çalıştığını” ileri sürerek, özellikle NLD’nin hükümet kurmak üzere olduğu bir dönemde bu videonun gündeme gelmesine dikkati çekti.
Müslüman karşıtı bir yapılanma olan 969 hareketine bağlı olan U Wirathu, videonun Facebook’dan kaldırılmasının ardından görüntülerin DVD’lerini dağıtmaya devam edeceği tehdidinde bulundu. U Wirathu ve 969 hareketi, geçen yıl seçim kampanyası sırasında NLD’nin Müslüman aday göstermemesi için propaganda yapmıştı.
U Wirathu, 2014 yılında da sosyal medyada Budist bir kadının birkaç Müslüman erkeğin tecavüzüne uğradığına dair asılsız iddiaları paylaşmıştı. 2012 yılında Müslümanların Budist bir kadına tecavüz edip öldürdüğü gerekçesiyle çıkan şiddet olaylarında yüzlerce kişi hayatını kaybetmiş ve Arakanlı Müslümanların önemli bir bölümü yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kalmıştı. Olayın kurmaca olduğunun ortaya çıkmasına karşın ülkede Müslümanlara yönelik ön yargılar devam ediyor.
CAKARTA/AA
