Özellikle kuş gribi ile dünya genelinde korku yaratan salgınlar dizisi, Çin'in Wuhan kentinde patlak veren coronavirüs vak'aları ile tüm dünyaya korku salmaya devam ediyor. Tüm bunlar yaşanırken, aslında coronavirüs salgınından daha önce başlamasına karşın, özellikle yaz aylarında yeniden alevlenme olasılığı bulunan Lassa Ateşi de Afrika Kıtası'nda can almaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, Nijerya’da yılbaşından bu yana 41 kişi Lassa Virüsü Ateşi nedeniyle hayatını kaybetti. Ancak şubat başında bu sayı 42'ye yükseldi. Yetkililer ölümlerin süreceğini ifade ediyor. Hayvanlardan insanlara geçme özelliği taşıyan Lassa Virüsü nedeniyle, ülkede acil durum ilan edildi. Peki Lassa Virüsü Ateşi, Türkiye'yi nasıl etkileyecek? Konu hakkında tüm bilmek istedikleriniz haberimizde...
Birbiri ardına gelen salgın hastalık haberleri, coronovirüs ile dünya genelinde en çok konuşulanlar arasında... Salgınlar nedeniyle, sosyal medya üzerinden Kıyamet senaryoları üretenlerin sayısı da her geçen gün artıyor. Tüm dünya coronavirüs haberlerine odaklanmışken, çok önemli bir salgın haberi de Afrika Kıtası'ndan geldi. Nijerya, 2020 yılında, Lassa Ateşi nedeniyle 50'ye yakın vatandaşının hayatını kaybetmesi nedeniyle acil durum ilan etti. Nijeryalı yetkililer ölüm sayısının daha da artacağına dikkat çekiyor. Peki Lassa Ateşi Virüsü Türkiye'ye kadar ulaşır mı? Nasıl bulaşır? En çok hangi ülkelerde görülür? Lassa Ateşi Virüsü ile bilmek istediğiniz her şey haberimizde....
NİJERYA HALKINA 'ELLERİNİZİ YIKAYIN' ÇAĞRISI
Nijerya Hastalık Merkezi NCDC (Nigeria Centre for Disease Control) Lassa Ateşi Virüsü salgını nedeniyle vatandaşları için yeni bir duyuru yayımladı. İnsanların salgına yakalanmamak için yediklerine çok dikkat etmesi gerektiğini ifade eden NCDC'nin açıklamasında, "Lassa Ateşi, idrar ve enfekte olmuş sıçanların dışkısıyla kontamine olmuş yiyeceklerle bulaşabilir. Bu yüzden uygun gıda işleme ve depolamayı öğretiyoruz. Yiyecekleri hayvanlardan uzak tutun ve yemeden önce uygun şekilde pişirin" ifadelerine yer verdi. Nijerya halkını, ellerini düzenli olarak sabun ve su ile yıkaması noktasında uyaran NCDC yetkilileri, evlerin temiz tutulması, sebze ve meyvelerin yenmeden önce iyice yıkanması yönünde sürekli uyarılarda bulunuyor.
LASSA ATEŞİ NEDİR?
Batı Afrika’da görülen akut viral bir hastalıktır. İlk vakalar Nijerya’nın Lassa bölgesinde görüldüğü için bu isim verilmiştir. Etken Arenaviridae ailesine mensup, tek iplikli bir RNA virüsüdür.
LASSA ATEŞİ NASIL BULAŞIR?
Lassa Ateşi hayvan kaynaklı bir hastalıktır. Vektörü çok memeli sıçan “Multimammate rat” olarak bilinen Mastomys natalensis’tir. Bu kemirgen bir kez enfekte olduktan sonra uzun bir sure virüsü idrarıyla çıkarır. Mastomys kemirgenleri Batı, Doğu ve Merkez Afrika’da ki savanalarda ve ormanlarda yaygın olarak bulunurlar. Evlerde ve gıda saklanan bodrumlarda kolayca yerleşirler.
GIDALARLA VE SOLUNUM YOLUYLA BULAŞIYOR
Lassa virüsünün insanlara bulaşması en çok gıdalarla ve solunum yoluyla meydana gelir. Mastomys kemirgenlerinin çıkartılarıyla (idrar, dışkı) doğrudan temas, çıkartılarla kirlenmiş objelere dokunmak, kontamine gıdaları yemek veya açık yara ve kesiklerin maruziyetiyle enfeksiyon gelişebilir. Kemirgenlerin yaşadığı ortamların süpürülmesi esnasında havaya karışan enfekte küçük partiküllerin solunum yoluyla alınmasıyla ve ilave olarak kemirgenler yiyecek olarak tüketilmek amacıyla yakalanırken ve hazırlanırken de bulaşabilmektedir. Kişiden kişiye (hasta kişinin kan, doku, sekresyon ve çıkartılarıyla temasla) bulaş söz konusudur. Özellikle sağlık bakım ünitelerinde, yeterli kişisel koruyucu önlemler alınmamışsa kişiden kişiye geçiş sıktır(nozokomiyal enfeksiyon). Lassa virüsü tekrar tekrar kullanılan iğne ve enjektörler gibi kontamine olmuş tıbbi malzemelerle de yayılabilir.
LASSA VİRÜSÜ ATEŞİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Lassa Ateşi’nin belirti ve bulguları tipik olarak virüsle temastan 1-3 hafta sonra ortaya çıkar. Yaklaşık yüzde 80 hastada semptomlar hafif ve tanı konulamaz düzeydedir. Hafif semptomlar hafif ateş, başağrısı, genel kırıklık ve halsizlik şeklindedir. Enfekte kişilerin yüzde 20’sinde semptomlar ciddileşebilir. Kanamalar( dişetleri, gözler veya burun kanamaları gibi) solunum sıkıntısı, tekrarlayan kusmalar, yüzde ödem, göğüs, sırt, karın ağrısı ve şok gelişebilir. Ensefalit, tremorlar ve işitme kaybı gibi nörolojik problemler de tariflenmiştir. İlk semptomların ortaya çıkmasından sonra iki hafta içinde çoklu organ yetmezliğine bağlı ölüm görülebilir (hastaneye yatırılan vakaların yüzde 15-20’si). Ölüm oranı hastalığa yakalanan, özellikle üçüncü dönemdeki hamile kadınlarda daha yüksektir. Spontan düşük; enfekte annelerin fetuslarının yüzde 95’nin ölümüyle sonuçlanan ciddi bir komplikasyondur.
LASSA ATEŞİ NEDENİYLE EN ÇOK SAĞIRLIK GÖRÜLÜYOR
Lassa Ateşi’nin en sık komplikasyonu sağırlıktır.Vakaların yaklaşık 1/3’ünde değişik derecelerde sağırlık oluşur ve çoğunda da kalıcıdır. Bilindiği kadarıyla hastalığın şiddeti bu komplikasyonu etkilemez, ciddi vakalar kadar hafif vakalarda da sağırlık gelişebilir.
LASSA ATEŞİNİN TEDAVİ YÖNTEMİ NE?
Lassa Ateşi’nde semptomlar çok değişiktir ve hastalığa özgü değildir. Bu nedenle klinik teşhis genellikle zordur. Tanı için en sık serolojik testler kullanılır. Tedavide bir antiviral ilaç olan Ribavirin’le başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlacın hastalığın erken döneminde verildiği takdirde çok etkili olduğu gösterilmiştir. Hastalar mutlaka semptomlara yönelik destek tedavisi de almalıdır.
BU ÜLKELERE SEYAHAT EDECEKLER DİKKAT!
En büyük risk; Sierra Leone, Liberya, Gine ve Nijerya’yı kapsayan endemik bölgelerde yaşayan veya bu bölgeleri ziyaret eden kişiler için söz konusudur. Maruziyet riski Mastomys kemirgenlerinin bulunduğu diğer Batı Afrika ülkelerinde de mevcut olabilir. Uygun sterilizasyon metodlarını ve korunma önlemlerini kullandıkları sürece hastane çalışanları için önemli bir risk yoktur.
LASSA ATEŞİ VİRÜSÜ'NDEN NASIL KORUNULUR?
Endemik bölgelere gidecek yolcular, Mastomys kemirgenleriyle temastan kaçınarak Lassa Virüsü’nün primer bulaşından kendilerini koruyabilirler. Gıdaların uygun şartlarda saklanması ve temizlik kurallarına dikkat edilmesi kemirgenleri yaşam alanlarından nispeten uzak tutacaktır. Bu kemirgenlerin yiyecek olarak tüketilmesi de tavsiye edilmez.
