Tecehhüd namazının bir diğer ismi de gece namazıdır. "Niyet ettim Allah rızası için teheccüd namazı kılmaya" diyerek niyet edilir. Peki Teheccüd Namazı ne zaman ve nasıl kılınır? Diyanet'in açıklamalarıyla birlikte soruların cevabını derledik.
Haberimizde Teheccüd Namazı ne zaman kılınır ve nasıl niyet edilir? ve Teheccüd Namazı nasıl kılınır? sorularının ayrıntılı yanıtını ve gece namazı olarak da bilinen Teheccüd namazının öneminide bulabilirsiniz. Teheccüd namazı yatsı namazından sonra bir miktar uykunun ardından kılınır. İki rekat ile sekiz rekat arasında olan teheccüd namazı dinimiz açısından önemli sünnetlerdendir. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed'in (sav) kıldığı teheccüd namazı hakkında detaylı bilgiler... İşte teheccüd namazı ile ilgili tüm detaylar...
TEHECCÜD NAMAZI NEDİR?
Teheccüd Namazı aynı zamanda Gece namazı olarakda bilinir.Yatsı namazından sonra, daha uyumadan veya bir miktar uyuduktan sonra, kılınacak nafile namaza "gece namazı" denir. Bir miktar uyuduktan sonra kalkılıp kılınırsa "Teheccüd" adını alır. Teheccüd namazı iki rekattan oniki rekata kadardır. İki rekatta bir selam verilmesi daha faziletlidir. (Muhammed Bin Abdullah Hanî, Âdâb, s. 264)
TEHECCÜD NAMAZI NASIL KILINIR?
Teheccüd namazına başlarken "Niyet ettim Allah rızası için teheccüd namazı kılmaya" şeklinde niyet ederiz. Teheccüd namazının iki rekat ile sekiz rekat arasında çiftli sayılarda kılınması tavsiye edilmiştir. Bununla birlikte, isteyen kimse daha fazla da kılabilir. Bu durumda iki rekatta bir selam vermek daha faziletli olmakla birlikte, dört rekatta bir de selam verilebilir (İbn Abidin, Reddü'l-muhtar, Riyad, 1423/2003, II, 468-469).
İki rekattan fazla kılındığında arada konuşma, yeme içme gibi namaza aykırı davranışlarda bulunulmamış ise, tekrar niyet etmek gerekmez. Dört rekat olarak kılındığında, ikinci rekat sonunda teşehhüd için oturulduğunda "tahiyyat"tan sonra "Allahumme salli" ve "Allahumme barik" okunur. Üçüncü rekat için ayağa kalkındığında önce "Subhaneke" okunur, Euzu besmele çekilir ve Fatiha suresi okunur.
Teheccüd namazı, Rasul-i Ekrem -sallallahü aleyhi ve sellem- Efendimize vacip yani farz hükmündeydi. Bu namaz O'nun ümmeti için sünnet-i müekkededir.
TEHECCÜD NAMAZI NE ZAMAN KILINIR?
Teheccüd namazının vaktiyle ilgili olarak Peygamberimizden (asm) gelen rivayetlerde, gecenin ortası veya son kısmının namaz, dua ve istiğfarla ihya edilmesi tavsiye edilmektedir.
Konuyla ilgili fiili sünneti anlatan çok sayıdaki rivayetlerde, Peygamberimizin (asm) (yatsı namazını kılıp vitir’i kılmadan) uyuduktan sonra, gecenin ortalarına doğru veya ortasından hemen sonra uyandığı, ondan sonra ibadete başladığı, bir süre namaz kıldıktan sonra vitir namazını ve sonra da sabah namazının sünnetini kıldığı ifade edilmektedir.
Sünnet olan bu sıralama şu şekilde özetlenebilir:
1. Yatsı namazı
2. Bir miktar uyuyup uyanma
3. Teheccüd namazı
4. Vitir namazı
5. Sabah namazı
TEHECCÜD NAMAZINA NASIL NİYET EDİLİR?
Teheccüd namazı kılacak kişi, “Niyet ettim Allah rızası için teheccüd namazı kılmaya” şeklinde niyet edebilir.
Teheccüd namazının iki-sekiz rekât arasında çiftli sayılarda kılınması tavsiye edilmiştir. Bununla birlikte, dileyen kimse daha fazla da kılabilir. Bu durumda iki rekâtta bir selam vermek daha faziletli olmakla birlikte, dört rekâtta da selam verilebilir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, II, 468-469). İki rekâttan fazla kılındığında arada konuşma, yeme içme gibi namaza aykırı davranışlarda bulunulmamışsa, tekrar niyet etmek gerekmez. Dört rekât olarak kılındığında, ikinci rekât sonunda teşehhüd için oturulduğunda “tahiyyat”tan sonra “Allahümme salli” ve “Allahümme barik” okunur. Üçüncü rekât için ayağa kalkıldığında önce “Sübhâneke” okunur, sonra “Eûzü besmele” çekilir ve Fâtiha suresi okunur.
TEHECCÜD NAMAZININ FAZİLERTLERİ
Teheccüd namazı, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e vacip yani farz hükmündeydi. Bu namaz O’nun ümmeti için sünnet-i müekkededir.
– “Gece namazına devam ediniz. Zira bu sizden önceki salihlerin ibadetidir. Çünkü gece ibadeti, Allah’a yakınlık, günahlara kefaret olup insanı bedeni hastalıklardan korur ve günahlardan uzaklaştırır.”(Tirmizi)
Allah-u Teala çok sevdiği ve kainatı hürmetine yarattığı Sevgilisine daha fazla lütuflarda bulunmak için teheccüd namazını ona farz kılmıştı.
– “Gecenin bir kısmında da sadece sana mahsus bir nafile olmak üzere uykudan kalk, Kur’an ile teheccüd namazı kıl, Yakındır ki Rabbin seni bir makam-ı mahmuda eriştire.” (İsra/17, 79)
Resulullah Efendimiz (s.a.v.) gece namazını hiç terk etmezdi. Öyle ki hastalanacak veya ağırlık hissedecek olsa oturarak kılardı. (Ebu Davud) “Sabah namazından önce kılınan iki rekat nafile namaz dünyanın tamamından daha hayırlıdır” (Müslim) buyururdu. Gözümün nûru diye tavsif ettiği namazı geceleri daha bir iştiyak ve arzû ile kılardı. Ayakları şişecek kadar kendinden geçerek kıldığı teheccüd namazına olan arzusunu şöyle dile getirmişti:
– “Allah her peygamberde belirli bir şeye karşı aşırı bir istek yaratmıştır. Benim en çok hoşlandığım şey de gece ibadetidir”.
Allah’a yaklaştıran en mühim ibadet olması hasebiyle ümmetinin de bu nimetten nasiplenmelerini arzu ederlerdi. Öncelikle yakın akrabasından tebliğe başlayan Efendimiz (s.a.v.), bir gece Hz. Ali ile Hz. Fatıma (r.a.)’nın kapısını çalmış ve onlara:
– “Namaz kılmayacak mısınız?” (Buharî) buyurarak geceyi boş geçirmemelerini istemişti.
Diğer ashabına da:
– “Aman gece kalkmaya gayret edin! Çünkü o sizden önceki salih kimselerin adeti ve Allah’a yakınlıktır. (Bu ibadet) günahlardan alı kor, hatalara kefaret olur ve bedenden dertleri giderir” (Tirmizî) buyurarak onları huzurun kaynağına yöneltmek istemişti.
Aile içinde kadın ve erkeğin Allah’a ibadet ve salih ameller işleme hususunda birbirlerine destek olmalarının önemine dikkat çeken Efendimiz (s.a.v.) bilhassa gece namazına kalkmada bu yardımlaşmanın daha da önemli neticeler hasıl edeceğini şöyle ifade etmiştir: “Geceleyin kalkıp namaz kılan, hanımını da kaldıran, kalkmazsa yüzüne su serperek uyandıran kimseye Allah rahmet etsin. Aynı şekilde geceleyin kalkıp namaz kılan, kocasını da uyandıran, uyanmazsa yüzüne su serperek uykusunu kaçıran kadına da Allah rahmet etsin.” (Ebû Davud)
Nâfile namazları gece kılmak daha faziletlidir. Çünkü gece uyanmak zordur. Hadis-i şerifte, (En kıymetli ibadet zahmetli olandır) buyuruldu. (M. Felah, İbni Esir, Nihaye)
Teheccüd namazı, gündüz kılınan bin rekâttan daha faziletlidir. Bir saat ilim öğrenmek, [mesela ilmihal okumak] geceyi ibadetle geçirmekten daha çok sevabdır. (Dürr-ül-muhtar)
(Amellerin kıymetlisi, az da olsa devamlı olanıdır) hadis-i şerifi, meşakkatli ibadeti ara sıra yapmaktansa, zorluğu az olanı devamlı yapmanın daha faydalı olduğunu bildirmektedir. (Beyheki)
