Refah payı da geliyor! 2025 asgari ücret için büyük sürpriz: Piyasanın tanınan ismi açıkladı

Asgari ücret tespit çalışmaları hızla sürerken, enflasyon rakamları ve ekonomik göstergeler zam oranının belirlenmesinde en önemli kriterler olarak öne çıkıyor. Bu süreçte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) enflasyon tahminleri, TÜRK-İŞ’in yoksulluk ve açlık sınırı verileri ve TİSK'in talepleri de Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun gündeminde yer alıyor.

MERKEZ BANKASI'NIN ENFLASYON ÖNGÖRÜLERİ GÜNCELLENDİ

Ekim ayı enflasyonunun açıklanmasıyla yıllık enflasyon %39,77 seviyesine ulaşarak TCMB'nin yıl başında belirlediği tahminlerin üzerine çıktı. Bu nedenle Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon tahminlerini güncelledi. Yılın başında %36 olan 2024 enflasyon hedefi, son raporda %44'e yükseltildi. 2025 ve 2026 yılları için ise enflasyon beklentileri sırasıyla %21 ve %12 olarak revize edildi. Bu güncellemeler, asgari ücret artışı için yapılan hesaplamaları doğrudan etkiliyor.

2024 YILINDA ASGARİ ÜCRET NE KADAR ARTMIŞTI?

2024 yılı başında yapılan %49,11 zamla net asgari ücret 17.002 TL’ye yükseltilmişti. Ancak TCMB'nin %44 enflasyon tahminine göre 2025 yılında asgari ücretin 24.482 TL’ye çıkması bekleniyor. Önceki %36 tahminine göre bu fark 1.360 TL’ye denk geliyor.

PSİKOLOJİK SEVİYE: 25 BİN TL ASGARİ ÜCRET

Asgari ücret için 25 bin TL’lik psikolojik sınır da dikkate alınıyor. Eğer bu rakam esas alınırsa, 2025 yılında net asgari ücretin %47 zamla 25.000 TL olması öngörülüyor. Bu durumda brüt ücret 29.411,77 TL’ye çıkacak ve çalışanın maaşından SGK primi ile işsizlik sigortası kesintileri sonrası net asgari ücret olarak 25.000 TL olarak belirlenebilecek.

YENİ ASGARİ ÜCRET İŞVEREN MALİYETİNİ NASIL ETKİLEYECEK?

Brüt asgari ücretin 29.411,77 TL olması durumunda işveren maliyetlerinin de arttığı gözlemleniyor. İşverenin SGK prim maliyeti %15,5 oranında 4.558,83 TL, işsizlik sigortası primi ise %2 oranında 588,24 TL olarak hesaplanıyor. Böylece işverene toplam maliyet 34.558,84 TL’ye ulaşacak.

ENFLASYONUN ÜZERİNDE REFAH PAYI İLE ZAM

Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, enflasyon tahminlerine göre yapılacak bir zamla birlikte %2,5 ila %5 arasında refah payının da eklenebileceğini belirtti. Eryılmaz, “Minimun yüzde 25 olacak şekilde kapı açılacak. Yüzde 30’u geçilmeyecek şekilde pazarlık yapılacak gibi geliyor. Şunu diyecekler: Merkez Bankası’nın hedefi yüzde 21. Bunun üzerine refah payı koyuyoruz. O da yüzde 25. Beklenen enflasyona göre bakarsak biz refah payı da vermiş oluyoruz. Biraz daha memnun edelim dendi. Yüzde 2,5 ya da maksimum yüzde 5 ek olacak şekilde karşımızda yüzde 30 olma ihtimali güçlü geliyor. Yüzde 25 olursa asgari ücret 21.250 TL’ye çıkar. Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay da ‘ileriye dönük endeksleme yapmak lazım’ dedi. ‘Yüzde 45 zam yapıldığında dinamik bozulacak, enflasyonu hiç düşüremeyeceğiz. Fiyat fırsatçılığını getirecek” dedi.

Ekonomistler, asgari ücretin enflasyon ve refah payı dikkate alınarak dengeli bir seviyede belirlenmesinin önemine vurgu yapıyor. Eryılmaz, "Türkiye'de gelir dağılımında daha adil bir yapı olsa, bazı ekonomik politikalar daha uygulanabilir hale gelebilir. Ancak şu anki durumda, yeniden değerleme oranının yaklaşık yüzde 44'e ulaşmış olması dikkat çekiyor. Büyük ihtimalle, yıl başında yönetilen ve yönlendirilen fiyat ayarlamaları bu oran üzerinden belirlenecek. Bununla birlikte, fiyatlama davranışlarındaki bozukluklar gözlemleniyor ve bu durum Merkez Bankası'nın raporlarında da yer alıyor. Merkez Bankası, bu durumu kontrol edebilecek bir konumda değil; firmaları tek tek denetleme yetkisi veya imkanı bulunmuyor. Ancak bu, mevcut ekonomik gerçeğin bir parçası olarak karşımıza çıkıyor. Açıkçası asgari ücrete zammı beklenen enflasyon üzerinden yapılmasını adalet açısından çok doğru bulmuyorum" ifadelerine yer verdi.