KARAR, gündeme getirdiği Örnek Evler Köyü’nün tahliye edilerek depremzedelerin mağdur olmasına ilişkin yeni detaylara ulaştı. Belgeler, köyün bulunduğu arazinin tahsisinden tahliyesine kadar pek çok şaibenin olduğunu gözler önüne serdi. Hatay Valiliği tarafından tahsis edilen arazinin, köyün açılışı yapıldığı sırada valiliğe ait olmadığı ortaya çıktı. Valilik sorularımızı cevapsız bırakırken, arazinin sahibi Necmi Asfuroğlu araziyle ilgili konut projesi hazırlığında olduğunu söyledi.
KARAR’ın “Depremzedelere umut olan Örnek Evler Köyü, rant kavgasına kurban mı gidiyor? "12 metrekarelik evi bize çok gördüler" başlıklı haberiyle gündeme getirdiği Örnek Evler Yaşam Köyü tahliye edildi. Hatay Valiliği Afet ve Acil Durum Müdürülüğü'nün (AFAD) depremzedelere “Yol geçecek” iddiasıyla tahliye tebligatı gönderdiği arazide arazide konut projesi yapılacağı ortaya çıktı.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde en ağır hasarı alan kentlerin başında gelen Hatay’da Örnek Evler Köyü kurulmuş, köy evsiz kalan depremzedelere umut olmuştu. 4 binden fazla gönüllü, Hatay Valiliği’nin proje yürütücülerine tahsis ettiği Kuzeytepe’de bulunan bir araziye "100 Tiny House" projesiyle prefabrik evler inşa etti. Projenin yürütücüleri Ayşe Zülal Çakıcı ve Hamide Göksan, evleri inşa ettikten sonra projenin son bulmayacağını, buradaki depremzedelerin travmalarını atlatabilmeleri için çeşitli etkinliklerle projenin devam edeceğini duyurdu.
ÖZEL MÜLK OLAN ARAZİYE DEPREMZEDELER NASIL YERLEŞTİRİLDİ?
Hatay Valiliği, Vali Yardımcısı Buğra Karadağ imzasıyla proje yürütücüleri Ayşe Zülal Çakıcı ve Hamide Göksan’a 10 Temmuz 2023’te Kuzeytepe’deki bazı parselleri tahsis ettiğini bildirdi. Ardından Çakıcı ve Göksan’a ait Haos Design Architecture şirketiyle AFAD arasında Örnek Evler Yaşam Köyü’nün kurulması ve ardından AFAD’a devredilmesine dair bir protokol imzalandı.
Köyün açılışı, 26 Ekim’de, dönemin Belediye Başkanı Lütfü Savaş’ın da katılımıyla gerçekleşti. Haber sitelerinde ve projenin açılış duyurusunda Vali Mustafa Masatlı’nın geleceği belirtilse de Masatlı açılışa katılmadı.
Valiliğin gönüllülere tahsis ettiği arazininse Hatay Valiliği’nin başta el koyup, daha sonra el çektiği bir arazi olduğu ortaya çıktı. Buna göre Hatay Valiliği, 18 Mart 2023’te bu araziye el koymuş, 6 Ekim’deyse arazide bir proje olmaması sebebiyle araziden el çekme kararı almıştı. Bu tarih ise tam da Örnek Evler Yaşam Köyü’nün açıldığı 22 Ekim’den 17 gün öncesine tekabül ediyor. Yani Hatay Valiliği, el koyduğu bir araziyi önce depremzedelerin barınması için tahsis ediyor, daha sonra ise bu araziden el çekildiğini köylülere bildirmeden köyün açılışının gerçekleşmesine izin veriyor. Hatay Büyükşehir Belediyesi, bölgede altyapı, kanalizasyon, elektrik gibi çalışmaları üstleniyor ve tarım arazisi olan bu arazi, artık insanların üzerinde yaşayabileceği bir yerleşim yerine dönüşüyor.
Bahsi geçen arazinin sahibi, Necmi Asfuroğlu. Asfuroğlu Holding’e ait Çimtaş Taşımacılık, AFAD’a gönderdiği bir yazıyla arazileri üzerinde bir tasarruf olup olmadığına dair bilgi talep ediyor. Bu talep karşısında AFAD şirkete, yol geçeceği gerekçesiyle araziye tekrar el konulduğu, fakat bu ikinci el koyma kararının kısmi ve yolun geçeceği bölgeyi kapsadığı bilgisini veriyor.
Araziye AFAD’ın ikinci kez el koyma tarihi 11 Mart 2024 olmasına rağmen, bu bilgi köylülere dört ay sonra, 3 Temmuz’da tebliğ ediliyor. Vali Yardımcısı Doğukan Mızrak imzasıyla gönderilen bu tebligatta ise Çimtaş’tan farklı olarak, arazinin bir kısmına el konulduğu bilgisi yer almıyor, arazinin özel mülk olduğu bildirilmiyor. Köylülere sadece araziye Hatay Valiliği'nin el koyduğu, araziden yol geçeceği ve bir hafta içinde de gönüllülerin kendilerine verdiği evleri terk etmeleri tebliğ ediliyor, tebligatı getiren memurlarca da çıkmamaları halinde kolluk kuvvetleriyle evlerinden zorla çıkarılacakları bildirliyor.
DEPREMZEDELERE VERİLMEYEN EVLER TALAN EDİLİYOR
KARAR’ın ulaştığı görüntüler, bir zamanlar evsiz kalan depremzedelere umut olan Örnek Evler Köyü’nün nasıl yağmalandığını gözler önüne seriyor. Arazide kimliği belirsiz birtakım kişiler hala arazi üzerinde bulunan prefabrik evlerin parkelerini, kapılarını söküyor, hatta AFAD’ın envanterine geçtiği için köylülerden alınan prefabrik evlerin yine kimliği belirsiz kişilerce vinçle taşındığı görülüyor. KARAR’a konuşan köylüler ve köyün yapımında çalışan gönüllüler, bu kişilerin kendilerine “Bizi buranın sahibi gönderdi” dediklerini belirtiyor ve işçilerin kendilerine taşınan prefabrik evin Asfuroğlu’nun başka bir arsasına, çalışanlarının kalması için götürüldüğünün söylediklerini belirtiyorlar.
Arazinin sahibi Necmi Asfuroğlu’ysa iddiaları reddediyor. KARAR’a konuşan Asfuroğlu, Örnek Evlerin açılışının davullarla zurnalarla yapıldığını, kendilerinin bu durumu şaşırarak izlediklerini söylüyor ve konuya dair proje yürütücüleri olan Ayşe Zülal Çakıcı ve Hamide Göksan’ı suçluyor. Asfuroğlu, Örnek Evler açılırken bu duruma tepki gösterip göstermediğine dair sorumuza “Biz uzaktan izledik, bir şey söylemedik ama kim başkasının arazisini kullanabilir?” diyor. Asfuroğlu, bahsi geçen bölgede bir konut projesi hazırlığında olduğunu da söylüyor. Asfuroğlu, depremzedelerin bölgeden tahliye edilmesine yönelik girişimi olduğunu reddediyor fakat yukarıda bahsi geçen AFAD Müdürlüğü imzalı tebligatta 4 Nisan 2024’te araziye dair bilgi talebi yapıldığı görülüyor. Öte yandan Asfuroğlu’na teslim edilen arazi deprem öncesinde tarım arazisiyken, Örnek Evler'de bir yaşam alanı oluştu ve bu sebeple belediye tarafından altyapı, kanalizasyon gibi çalışmalar sonucu yerleşim yeri haline geldi. Bu da arazinin değerinin katbekat artması anlamını taşıyor.
Arazide yağma faaliyetinde bulunan insanların kendisiyle ilgisi olup olmadığını sorduğumuz Asfuroğlu, bunun kendileriyle ilgisi olmadığını, kendilerine ait çok fazla arazi olduğunu, buralara kimin girip çıktığını takip edemeyeceğini söylüyor.
VALİLİK İDDİALAR KARŞISINDA SESSİZ
Defalarca ulaşmaya çalıştığımız Hatay Valiliği ve AFAD ise iddialar karşısında sessiz… Bu arazinin en başta neden gönüllülere depremzedeleri yerleştirmek üzere gösterildiği, el çekme kararının neden köylülerden saklandığı ya da bildirilmediği, el çekme kararına rağmen köyün açılışının yapılmasına neden izin verildiği, Çimtaş’a gönderilen yazıda “kısmi el koyma” detayının belirtildiği fakat köylülere bu detayın belirtilmediği, köylüleri evleriyle birlikte uygun bir parsele taşımaktansa evlerin neden AFAD envanterine geçtiği, AFAD envanterine geçen bu evleri vinçle kimlerin taşıdığı ya da yağmaladığı, bölgede yağma faaliyetine karşı güvenlik önlemlerinin neden alınmadığı veya bu yağma faaliyetini yapan kişiler hakkında işlem yapılıp yapılmadığı sorularının cevabı halen Hatay Valiliği’nde…