Türkiye’de otomotiv sektörü zorlu bir virajın içinde. Uzun bir süredir matrah dilimlerinde değişim olmaması ve pazara dahil olan Çinli markalar yerli üretim avantajını neredeyse bitirdi. OSD Başkanı Eroldu “Şimdi herkesin yüzde 80’e gelmiş olması geçen senenin ikinci yarısından itibaren yerli payında da bir düşüşe sebep oldu. Dış ticaret açığı da 2 ayda 600 milyon dolara merdiven dayadı” dedi.
ALİ YILDIRIM
Türkiye pazarına giriş yapan Çinli markaların uzun bir süreden beri yatırım yapmaları bekleniyordu. Fakat gelişmelere bakıldığında 2 farklı Çinli markanın da yatırım için Avrupa’yı seçtiği görüldü. Özellikle Chery’nin Türkiye yatırımına oldukça güçlü gözlerle bakılırken, markanın tercihi İspanya’dan yana oldu. İspanya sadece yatırım değil, ticari araç liderliğimizi de aldı. Konuyu detaylandıran Cengiz Eroldu “Biz çok uzun yıllardır Avrupa’da özellikle ticari vasıtalarda birinci durumdaydık. Şimdi ilk defa 2023 yılında maalesef bu birinciliği az farkla da olsa yanılmıyorsam 25 - 30 bin adet araç gibi bir farkla İspanya’ya kaptırmış durumdayız. Şu anda Türkiye otomobildeki altıncılık yerini korurken ticari vasıtalarda birincilikten ikinciliğe düşmüş durumda. Bu tabi geçici bir süre sonra ticari araç yatırımları Türkiye’de de hayata geçecek. Toparlama yeniden başlayacak” dedi.
ÇİNLİLERİN YATIRIM YAPMALARI LAZIM
Cengiz Eroldu “Özellikle jeopolitik gelişmeler, yakın coğrafyamızda devam eden gerginlikler tabii ki bizi de etkiliyor. Diğer taraftan Çin konusunu önceden de uzun uzun konuştuk. Şu anda Türkiye’de otomobil konusunda önemli bir Çin ithalatı var. Bu ele alınması gereken bir konu. Çinliler’in Türkiye’ye ithalat değil, yatırım yapmaları lazım. Yüzde 80 ÖTV’nin olduğu bir yerde 1 milyonluk bir pazar var. Bence bu büyük bir teşvik. Sadece göreceli olarak bu vergilerin aşağı indirilmesi gerekiyor. Pazar büyük olup ürününüz de doğruysa sizin için gerçek teşvik orada. Neden Türkiye’ye 20 küsur seneden beri yeni yatırım “gelmiyor? Teşviklerimiz var ama Türkiye pazarın 1 milyon değil 2 milyon olsa iş değişir o zaman. Yani bence asıl konu orda” diye konuştu.
PAZARDA İLK DARALMA NİSANDA
Yılın ilk çeyreğinde sıfır araç satışları beklentinin üzerinde bir performans sergiledi. Özellikle ÖTV muaf satışlarının yoğunluğu ve seçim sonrasında fiyatların artacağı düşünülmesi satışları patlattı. Fakat ilk 3 aylık artış nisan ayında yerini daralmaya bıraktı. OSD Başkanı Eroldu da nisan ayında bir daralma olacağını paylaştı. Eroldu “O şu anda gözüküyor. Ama nisan ayı da çok indikatif değil, çok uzun bir bayram tatili oldu ayın içerisinde. Yerel seçimlerden yeni çıkıldı yani gerçekten nisan ayında çalışma günü kaç gün oldu ölçemiyorum. Ama geçen sene nisan ayı yanılmıyorsam hafif araç pazarı 97 bin adet civarındaydı. Bu sene ilk hafta sonuçlarından sonra ortalama güncellenmiş tahminler hafif araçlar için 80 binler seviyesindeydi. Yıl ise şöyle söyleyebilirim, mart temposuna baktığımız zaman 1,3 – 1,4 milyon olarak görünüyordu. Bu nisanı referans kabul edip onun üzerinden hesap yaparsanız, burası yine 1 milyon görünüyor. Mayıs ayı rakamları daha net konuşmamıza imkan sağlayacak” yorumunu yaptı.
İHRACAT YÜZDE 1 ARTTI
OSD verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 3 artarak 377 bin 70 adet olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 artan otomobil üretimi ise 238 bin 274 adede ulaştı. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 390 bin 925 adede yükseldi. Ticari araç grubunda, yılın ilk çeyreğinde üretim yüzde 4, hafif ticari araç grubunda yüzde 5 azalırken, ağır ticari araç grubunda yüzde 1 artış yaşandı. 2023 yılının ilk çeyreğine göre ticari araç pazarı yüzde 2, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 3 artış yaşanırken ağır ticari araç pazarı yüzde 1 arttı. Yılın ilk çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 1 artarken otomobil ihracatında yüzde 2’lik düşüş yaşandı. Bu dönemde, toplam ihracat 256 bin 511 adet, otomobil ihracatı ise 154 bin 319 adet düzeyinde gerçekleşti. 2024’ün ilk çeyreğinde toplam pazar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 artarak 307 bin 461 adetten kapandı. Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 33’lük artışla 233 bin 389 adede ulaştı.
Otomotiv sektörü Türkiye’de uzun bir süredir zorlu bir virajın içinde. Her ne kadar satış adetlerinde rekorlara imza atılsa da yerli payında düşüş tam gaz sürüyor. Geçen yıl yüzde 51 olan iç pazardaki yerli pazar payı bu yıl yüzde 33’lere kadar düştü. Bunun en büyük nedenlerinden biri artan vergi oranları. Bugün bakıldığında iç pazarda yüzde 45’ten başlayan vergi matrahlarının hiçbir etkisi kalmadı. Yüzde 80’den başlayan vergi matrahıyla birlikte herkes aynı kefeye girdi. Böylece alt sınıf araçlar da üst sınıf araçlar da aynı vergi diliminde satılınca tercihler ithal modellerden yana olmaya başladı. Aynı zamanda son dönemde Çinli modellerin de pazara dahil olmasıyla fiyat algısı hızla değişmeye başladı. Bu sadece iç pazarı değil dış ticaret dengesini de bozdu. Yıllarca cari fazla veren otomotiv sektörü, vergi, Çin ve kur üçgenine sıkışınca açığa döndü.
YILLIK 36.9 MİLYAR DOLARLIK İTHALAT
Motorlu taşıtlar ithalatının yıllık tutarı Haziran 2023’te 27 milyar 666 milyon dolardı. Bu yılın mart ayında bu araç ithalatı yıllık bazda 36 milyar 985 milyon dolara yükseldi. Tüketim malı ithalatındaki artışın tamamı buradan geldi. Geçen hafta İstanbul’da sorularımızı yanıtlayan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu da bu durumu değerlendirdi. Otomotiv sanayinde yerli payının geçen yıl da olduğu gibi azaldığını ifade eden Eroldu:
HERKES YÜZDE 80’E GELDİ
Geçen seneyi hatırlayacak olursak özellikle yılın ilk 6 ayında ÖTV’de farklı baremler vardı ve bu, yerli üreticilerin lehine bir ortam yaratıyordu. Şimdi herkesin yüzde 80’e gelmiş olması geçen senenin ikinci yarısından itibaren yerli payında da bir düşüşe sebep oldu. Yüksek ihracat rakamlarına rağmen tabii otomotiv sanayi hatırlayacaksınız geçen sene ilk defa eksi rakam yılı kapatmıştı.
ÇİN ETKİLİ OLDU
1 milyar 423 milyonluk bir dış ticaret açığı yaratmıştık ilk defa, çok uzun seneler sonra. Bu sene ilk 2 ayın rakamları var elimizde. Asıl bu eksiği veren en büyük konu otomobil yani bizim 8703 gümrük tarife istatistik pozisyonundan yapılan ithalatlar. Şimdi ona baktığımız zaman geçen seneyi 6.6 milyar dolar gibi bir eksiyle kapattık. Bunun tabii en önemli sebebi de aslında Çin’den yapılan ithalat geçen senelere göre.
İLK 2 AYDA AÇIK 558 MİLYON DOLAR
Şu anda da ilk 2 ayda otomobil sınıfına baktığımız zaman 558 milyon dolarlık bir dış ticaret eksiğiyle ilk çeyreğin ilk iki ayını kapatmış durumdayız. Bu da tabii Türkiye’nin bu kadar fazla otomobil ithal edici bir ülke durumuna gelmesidir.
3 YIL SONRA ELEKTRİKLE GELDİ
Fransız üreticinin Türkiye’de uzun yıllardır dikkat çeken modeli Kangoo, 3 yıl aradan sonra yeniden pazara adım attı. Kangoo ürün ailesi, Türkiye’deki ilk temsilcileri olan Yeni Kangoo E-Tech %100 elektrikli ve Yeni Kangoo Van ile satışa sunuldu. E-Tech versiyonu ile elektrikli hale geliyor. Sahip olduğu 90 kW (120 hp) elektromotor ve 45 kWh batarya, Yeni Renault Kangoo E-Tech %100 Elektrikli’ye 285 km menzil (WLTP) sağlıyor. Van versiyon, 115 beygirlik 1.5 Blue dCi motoru, sahip olduğu geniş saklama alanı ve yenilenmiş versiyonuyla dikkat çekiyor. Yeni Renault Kangoo Van, L2 Equilibre versiyonuyla lansmana özel 915.000 TL’den başlayan fiyatı ve 200.000 TL, 12 Ay, %2,99 faizli kredi kampanyasıyla; Yeni Renault Kangoo E-Tech %100 Elektrikli Iconic ise lansmana özel 1.675.000 TL’den başlayan fiyatıyla yola çıkıyor. Kangoo modelinin Combi versiyonu Kangoo Multix ise sahip olduğu binek araç özellikleri, konforu, otomatik ve manuel vites seçenekleri ile ikinci çeyreğin sonunda kullanıcıları ile buluşacak. MAİS A.Ş. Genel Müdürü Berk Çağdaş, “Hafif ticari araç sınıfında yeni bir sayfa açıyoruz. Yeni Renault Kangoo E-Tech %100 Elektrikli, Kangoo modelimizin uzun yıllara dayanan tecrübesini elektrifikasyon teknolojisi ile buluşturduğumuz ve modernize ettiğimiz yepyeni bir otomobil. Geniş aileler ve iş profesyonelleri için özellikle şehir içinde ekonomik ve konforlu bir yolculuğu mümkün hale getiren özelliklerle donatıldı. Yeni Kangoo Van ise geliştirilmiş özellikleriyle hafif ticari araç segmentini bambaşka bir boyuta taşıyor.”
İKİ YENİ HİBRİTİ KENDİ EVİNDE TANITACAK
Kısa bir süre sonra Türkiye’de de satışa sunulacak olan Jaecoo, 25 Nisan’da Çin’in başkenti Pekin’de başlayacak olan 2024 Pekin Uluslararası Otomobil Fuarı’nda Jaecoo 7 Phev ve Jaecoo 8 Phev modellerini ilk kez görücüye çıkaracak. Fuarda yeni enerjili Off-Road haritasını ve üstün niteliklere sahip ürün, teknoloji ve hizmet zincirini küresel çapta oluşturmak üzere yeni enerji gelişimine yönelik küresel stratejisini de açıklayacak. JAECOO markası küreselleşme sürecini istikrarlı bir şekilde ilerletirken aynı zamanda küresel kaynakları bir araya getiriyor. Bununla birlikte marka, her pazardaki yerel operasyonları uyarlıyor, hızlı bir şekilde özel, bağımsız bir satış ve servis ağı sistemi kurarak güçlü bir temel oluşturuyor.
ENERJİNİN RÜZGARINI TÜKETİCİ BELİRLİYOR
Türkiye’de bu yıl yaklaşık 1 milyon aracın satılaması hedefleniyor. Bu pazarın 100 binini ise elektrikli araçlar oluşturacak. Sarjagel.com Genel Müdürü Selçuk Nazik “Ülkemizde yılbaşında hayata geçen yönetmeliğin ve Avrupa’nın Çinli markalara olan sıkı politikaları 2024 yılında sürücüleri hibrit araçlara yöneltmeye başladı. Ancak endüstrideki rüzgârı asıl yönlendirecek ve tayin edecek olan tüketiciler olacak. Vergi avantajları sebebiyle neredeyse yüzde 50 daha ucuz olan, 1000 km menzile ve yüksek konfora sahip elektriklileri Çin’in yanı sıra Avrupa ve Türkiye’de tüketicilerin keşfetmesi ile elektrikliye dönüşüm hızlanacak” dedi.
OTOKAR’IN BÜYÜME ‘ATLAS’I OLACAK
Otokar, Atlas kamyon ailesine 2 yeni üye ekledi. 2013 yılında hafif kamyon segmentine adım atan Otokar, 8,5 ve 12 tonluk Atlas modelleriyle hedef büyüttü. Otokar, 11 ve 15 tonluk yeni kamyonları ile farklı iş kollarındaki ihtiyaçlara daha geniş bir yelpazede cevap vermeyi hedefliyor. Otokar Genel Müdür Yardımcısı Kerem Erman: “Modelin satışlarını son 4 yılda 3 katına çıkardık. 2023 yılında Atlas’ın da içinde bulunduğu 16 ton altı kamyon pazarı yüzde 5 büyürken Otokar’ın satışları yüzde 44 arttı. 2023 yılında satılan yaklaşık her 5 hafif kamyondan biri Atlas oldu. 11 tonluk Atlas ve 15 tonluk Atlas 3D ile başarımızı arttırarak devam ettirmeyi hedefliyoruz.”
B SINIFINDA İLK OLARAK 7 KİŞİYİ TAŞIYACAK
Citroen, yakında Avrupa’da satışa sunulacak olan yeni C3 Aircross ile ilgili ilk görselleri yayınladı. Radikal bir değişime uğrayan yeni model, son derece rekabetçi olan segmentindeki konumunu güçlendirmek SUV tarzına bir adım daha yaklaştı. 4,39 metre uzunluğa sahip yeni araç neredeyse C segmentine göz kırpmaya başladı. Daha geniş bir kabin ve bu segmentte bir ilk olarak belirli pazarlarda 7 koltuklu seçenek sunuyor. İçten yanmalı motorlara ek olarak hibrit ve tamamen elektrikli seçeneklerle de yola çıkacak olan modelin zengin bir donanımı da var.
5 YAŞINDAKİ ZAYN BOM KARTİNG TAKIMINDA
Borusan Otomotiv, Borusan Otomotiv Motorsport (BOM) Karting Takımı’nın 2024 Türkiye Karting Şampiyonası kadrosunu tanıttı. Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik ile Borusan Otomotiv Yönetim Kurulu Eş Başkanı Levent Kocabıyık’ın ev sahipliğinde düzenlenen imza töreninde, 5 yaşındaki Zayn Sofuoğlu, 2023 sezonunda “BOM Karting Takımında” yarışan Efe Ayhan, “2022 Türkiye Karting Şampiyonası Mini Kategoride” üçüncülük elde eden Rüzgar Evci ve “Türkiye Formula Junior Karting” şampiyonu Sarp Arhan Or yer aldı.
