Vatandaşın vergi yükü katmerlenirken devletten milyar dolarlık ihaleler alarak zenginleşen holdinglerin tek kuruş vergi ödememesi büyük rahatsızlık yarattı. Verginin ‘millete dert, holdinge jest’ olduğunu ortaya koyan tabloyu yalanlamayan Hazine Bakanlığı’nın ‘Bazı istisna ve indirimler kaldırılacak’ açıklaması ‘itiraf’ olarak yorumlandı.
‘İSTİSNALI’ ŞİRKETLERE KAZANÇ ÜZERİNDEN YÜZDE 10 ASGARİ VERGİ
Milyarlık kamu ihalesi alan bazı inşaat firmalarının geçen yıl hiç vergi vermediği ortaya çıktı. Kamuoyunda tepki çeken gelişme sonrası açıklama yapan Hazine Bakanlığı ‘bazı istisna indirimlerin’ kaldırılacağını duyurdu. Açıklamada istisnalar nedeniyle ödenecek vergisi çıkmayan mükelleflere yurt içi asgari kurumlar vergisi getirileceği de kaydedildi. ‘Bu şirketler kurum kazançları üzerinden yüzde 10 asgari vergi ödeyecek’ denildi.
‘ŞİMDİYE KADAR ALAMADIK BUNDAN SONRA ALMAYA ÇALIŞACAĞIZ’
Asgari vergi soru işaretlerine yol açarken DEVA Partili Mehmet Emin Ekmen, bakanlığın yaptığı açıklamayla imtiyazları doğruladığını kaydetti. “Bundan sonra vergi almaya çalışacaklarını söylüyorlar” dedi. Serkan Özcan “Bu açıklama vergi adaletinde yetersizliğin itirafı” ifadesini kullandı. Ekonomist Ozan Bingöl ise “Vergi levhası asma yükümlülüğü 2011’de çekmeceye konuldu. Oysa levha asmak bir otokontrol sağlıyordu” paylaşımı yaptı.
‘İMTİYAZLILARI GÖREN BEN NİYE VERGİ ÖDÜYORUM DİYOR’
Geçmiş yıllarda vergi rekortmeni olan Türkiye’nin önde gelen bazı şirketlerinin yıllardır vergi ödemediğini orta koyan iddialar tartışmaları büyüttü. ‘Rekortmenler ne oldu da vergi veremez hale geldi?’ sorusu yöneltildi. DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu ise “İntiyazlılar iktidarın utanç karnesi. Bunu gören vatandaş ‘Peki ben niye vergi veriyorum?’ diye soruyor?” dedi.
Devletten milyar dolarlık ihale alan dev inşaat şirketlerinin vergi ödemediğini KARAR gündeme taşımıştı.
BAKANLIK VERGİ ÖDEMEYEN ŞİRKETLERİ YENİ HATIRLADI
Ekonomik kriz derinleşirken, hükûmet buhranı vergi toplayarak aşmaya çalışıyor. Vatanadaş vergi yükü altında ezilirken, milyar dolarlık şirketlerin vergi ödemediği ortaya çıktı. Gelen tepkiler sonrası Hazine Bakanlığı itiraf niteliğinde bir açıklama yaptı. Bakanlık 2 bin 815 büyük mükellefin sadece yüzde 27’sine vergi incelemesi yapıldığını belirterek bazı istisna ve indirimlerin kaldırılacağını vurguladı. Bakanlık, müteakip dönemde incelemelerin artırılmasının planlandığını bildirdi.
Son yıllarda uygulanan hatalı politikalar, Türkiye ekonomisini krize sürükledi. Hatalı politikaların bedeli 85 milyona hayat pahalılığı olarak dönerken, Hazine’nin de boşalmasına neden oldu. Boşalan kasa vergiler artırılarak, yeni vergiler getirilerek doldurulmaya çalışılıyor. Ancak vergiler sadece vatandaştan alınıyor. Hükümet vergileri artırıp yenilerini getirerek ekonomik bunalımın faturasını vatandaşa keseken, milyar dolarlık şirketlerin vergi borcunu tek kalemde siliyor. Yap-işlet-devret modelerinin müteahhitlerinin, beton patronlarının ve bazı enerji şirketlerinin hiç vergi ödememesi ya da çok düşük vergi ödemesi ortaya çıktı. İddialar sonrası tepkiler artınca Hazine Hazine ve Maliye Bakanlığı itiraf niteliğinde bir açıklama yaparak şirketlerin vergi ödemediğini doğruladı. Bakanlık yaptığı açıklamada “Sosyal medyada bazı hesaplar üzerinden dijital vergi levhası bilgilerinin paylaşılarak vergi yükümlülükleri ile ilgili haberler yapıldığı görülmektedir. Bu çerçevede aşağıdaki açıklamayı yapma zarureti doğmuştur. Mükelleflerimizin beyanlarının doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak amacıyla Vergi Denetim Kurulumuzun risk analiz sistemi üzerinden yaptığı tespitler neticesinde, 2815 büyük mükellefin halihazırda toplam yüzde 27’si nezdinde vergi incelemelerine devam edilmektedir. Bu oranın müteakip dönemde daha da artırılması planlanmaktadır’’ denildi. Bakanlık ayrıca Meclis’te kabul edilen vergi paketi ile ilgili “Vergi cezaları artırılacak, bazı istisna ve indirimler kaldırılacak ve kayıt dışı ekonomi ile daha güçlü bir şekilde mücadele edilecektir” açıklamasında bulundu.
SÜREKLİ ZARAR BEYAN EDENLERE İNCELEME SÜRÜYOR
Bakanlığın X sosyal medya platformu üzerinden yapılan açıklamada, “Ayrıca yine sürekli zarar beyan eden mükelleflerden büyüklüğü ve sektörüne göre beyanı riskli değerlendirilen öncelikle 735 mükellef nezdinde vergi incelemeleri yürütülmektedir. Buna ek olarak vergi inceleme istatistikleri mükellef büyüklüklerine göre tespit edilerek Vergi Denetim Kurulu yıllık faaliyet raporunda ayrıca kamuoyuyla paylaşılacaktır” ifadelerine yer verildi. Ekonomi yönetiminin Eylül 2023’te duyurulan Orta Vadeli Program’da vergide adaletin güçlendirilmesi ve doğrudan vergilerin payının artırılması konusundaki kararlılığının ortaya konulduğuna işaret edilen açıklamada, bu doğrultuda “az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınmasını” hedefleyen ve kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlayan vergi paketinin de dün TBMM’de kabul edildiği hatırlatıldı.
MÜKELLEFLER ARZU EDERLERSE AÇIKLAMA YAPABİLİRLER
Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak gerek vergi incelemeleriyle gerekse saha denetimleriyle kayıt dışılıkla mücadelenin aralıksız devam ettiği bildirilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Vergi kanunlarına uymayan mükellefler hakkında tüm yasal işlemler istisnasız uygulanmaktadır. Bu mücadelemize destek vermek amacıyla vergi cezalarının artırılmasına yönelik hükümler de yeni kabul edilen kanunda yer almaktadır. Bu kapsamda, vergi mahremiyeti nedeni ile Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak mükellef bazında detaylı bilgi paylaşılması mümkün olmamakla birlikte, haberlere konu olan mükellefler arzu ederlerse kendileriyle ilgili açıklama yapabilirler. Vergide adalet, etkinlik ve kazanca göre vergileme, politikalarımızın ana unsurudur. “
‘ADALETSİZLİĞİN İTİRAFI NİTELİĞİNE BİR AÇIKLAMA’
Hazine Bakanlığı’nın açıklamasını değerlendiren Ekonomist Serkan Özcan X platformunda yaptığı paylaşımda “İktidarın bugüne kadar vergi adaleti konusundaki yetersizliğinin itiraf edildiği bir açıklama olmuş. Vergi sisteminin yarattığı adaletsizliği ve sosyal sorunları yıllardır dillendirmemize rağmen, bugüne dek güçlü tek bir adımın atılmamış olmasının izahı yok. Her şeye rağmen, Hazine ve Maliye Bakanlığımızın aşağıdaki açıklama ile tutarlı biçimde “az kazanandan az çok kazanandan çok” vergi almayı hedeflemesi sevindirici. Doğrudan vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı anlamlı bir biçimde artmadan kimse vergi adaletinden söz etmesin” dedi. Vergi Uzmanı Ozan Bingöl konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “Sayın Bakanlık yetkilileri, vergi levhası asma yükümlülüğü özünden uzaklaştırılarak tarafınızca 2011 yılında çekmecelere gönderildi. Oysa vergi levhası asmak aslında yurttaş nezdinde bir otokontrol müessesesi olarak işlev görmekte idi. Şeffaflık adına bu konuyu tekrar eski haline getirmeyi düşünüyor musunuz?” ifadelerini kullandı.
‘İMTİYAZLI ŞİRKETLERİN KARNESİ AYNI ZAMANDA İKTİDARIN UTANÇ KARNESİ’
Deva Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Emin Ekmen Hazine Bakanlığı’nın açıklamasını sosyal medya hesabından yorumlayarak “Açıklama: Sosyal medyada dolaşımda bulunan ve büyük şirketlerin vergi ödemediğini gösteren belgeler doğrudur. Bundan sonra vergi almaya çalışacağız” dedi. İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu da “İmtiyazlı şirketlerin vergi karnesi aynı zamanda iktidarın utanç karnesi... Bunu gören milyonlarca insan, “Peki ben neden vergi veriyorum diye soruyor?” haklı olarak. Adaletsizlikte bu kadar pervasız bir düzen olur mu?” paylaşımını yaptı.
KAMUDAN İHALE ALANLAR 1 KURUŞ ÖDEMEDİ
Son 3 yılda kamu ihalesi alan bazı şirketler iddialara göre, devlete hiç vergi ödememiş. Evrensel’in manşetine taşıdığı tabloda ilk sırada Taş Yapı var. 2021, 2022 ve 2023 yıllarında şirket devlete bir kuruş vergi ödememiş. Yapı ve Yapı 2023’te sıfır ödeme gerçekleştirmiş. Rec İnşaat yine 2023 yılında sıfır çeken şirketlerden. Özgün İnşaat 2021’de hiç vergi çıkmamış. 2023’te de aynı tablo. Söğüt İnşaat ve Özaltın İnşaat son 3 yıldır vergi ödemeyen şirketlerden. Egemen İnşaat 2021, 2022 döneminde Limak İnşaat ise 2023’te vergi ödemeyen ve kamu ihalesi alan şirketlerden biri olarak dikkat çekiyor. Geçen hafta gündeme gelen Trendyol’a yapılan vergi imtiyazları da çok konuşuldu. Yürürlüğe girecek yeni düzenlemeyle birlikte, Trendyol’a iki yılda yaklaşık 70 milyar liralık avantajı sağlanacak. Öte yandan ekonomist Dr. İbrahim Can sosyal medya hesabından vergi levhasında Trendyol’un (2019-2020-2021) 3 yılı matrahsız olarak geçirdiği görülüyor.
TURKCELL VE TÜRK TELEKOM 5 YILDIR VERGİ VERMİYOR
Sosyal medyada paylaşılan belgelere göre operatör şirketlerinin de vergi ödemediği öne sürüldü. İddiaya göre 2008, 2009 ve 2013 yıllarında yıllarında vergi rekortmeni olan Turkcell ve Türk Telekom son 5 yıldır vergi vermiyor. Ancak mobil hat kullacıları 6 adet vergi ödüyor. Bu vergiler şu şekilde: İlk Tesis ÖİV 400 TL, Telsiz Ruhsat Ücreti yıllık 179,28 TL, Telsiz Kullanım Ücreti yıllık 179,28 TL, Özel İletişim Vergisi yüzde 10 ÖTV, KDV yüzde 20, Damga Vergisi yüzde 0,948. İddiaya göre önceden operatörlerin ödediği daha sonra artan maliyetler yüzünden hat sahiplerinden alınmaya başlanan Telsiz kullanım ücreti Türkiye geneli abonelerden 2024 yılı için 16.529.616.000 (16,5 milyar TL) para toplanacak.
ŞİMŞEK: YASA VATANDAŞA YÜK GETİRMİYOR
Vergi ve sosyal güvenlik alanına ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi düzenlemelerinin Meclis’ten geçmesinin ardından, sosyal medya hesabından paylaşımda bulundu. “Vergilemede adaleti ve etkinliği artırmayı, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi hedefleyen bu yasa vatandaşlarımıza yük getirmiyor” şeklinde belirten Bakan Şimşek, “Amacımız, çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi almaktır” dedi. Bakan Şimşek’in kullandığı ifadeler şöyle: “Vergi düzenlemelerini içeren kanun Yüce Meclisimizde kabul edildi. Vergilemede adaleti ve etkinliği artırmayı, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi hedefleyen bu yasa vatandaşlarımıza yük getirmiyor. Amacımız, çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi almaktır. Vergi gelirlerinde sağlanan iyileşmeyi vatandaşlarımızın refahı ve ülkemizin istikrarı için verimli alanlara yönlendireceğiz.”
