Koç Üniversitesi ve KONDA'nın ortak anketine göre, Türkiye'de eylül ayında hanehalkının yıllık enflasyon beklentisi 2 puan gerileyerek yüzde 107 olurken, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 92 seviyesine geriledi. 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi ise sabit kalarak yüzde 96 oldu. Benzer şekilde, Merkez Bankası'nın Ekim 2024 anketinde de hanehalkının 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentisinin 4,4 puan azalarak yüzde 67,2 seviyesine gerilediği görüldü.
Koç Üniversitesi ve KONDA Araştırma'nın ortaklaşa yürüttüğü Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi'nin Ekim 2024 sonuçları yayınlandı.
Merkez Bankası anket sonuçlarını açıkladı: Vatandaşın enflasyon beklentisi düştü
Hanehalkının yıllık enflasyon beklentisi Ekim ayında bir önceki aya göre 4 puan azalarak yüzde 107’ye geriledi. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise 2 puan azalarak yüzde 92 oldu.
Ortalama yıllık enflasyon beklentisi yüzde 107 iken, medyan değer yüzde 100 olarak belirlendi. Yıl sonu enflasyon tahmini ise ortalama yüzde 92 ve medyan değer ise yüzde 90 olarak gerçekleşti.
12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi ise 96 seviyesine sabit kaldı.
MERKEZ BANKASI ANKETİ
Enflasyon beklentilerindeki düşüş TCMB'nin Ekim ayı anketi ile uyumlu, ancak TEBA'daki beklentiler daha yüksek.
2024 yılı Ekim ayında 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için 0,1 puan azalarak yüzde 27,4 seviyesine, reel sektör için 1,6 puan azalarak yüzde 49,5 seviyesine, hanehalkı için 4,4 puan azalarak yüzde67,2 seviyesine geriledi.
TEBA'nın Ekim 2024 Enflasyon Beklenti Anketi, katılımcıların enflasyon beklentilerini oluştururken en çok kendi tecrübe ettikleri fiyat değişimlerine dayandıklarını ortaya koydu. Bu durum, bir önceki ayın verilerini de teyit eder nitelikte. Katılımcılar döviz kuru beklentilerinin enflasyon beklentilerini etkilediğini belirtirken, ekonomi yönetiminin yorumlarının daha sınırlı bir rol oynadığı ifade edildi. Ayrıca, kamuda tasarruf gündeminin enflasyon beklentilerine etkisinin düşük olduğu, yalnızca katılımcıların %8’inin bu faktöre dikkati çektiği görüldü.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ TÜKETİCİ DAVRANIŞLARINI NASIL ETKİLİYOR?
Ankete göre katılımcıların enflasyon beklentileri arttığında, stoklama yapma, dayanıklı tüketim mallarına yönelme ve daha fazla borçlanma eğiliminde oldukları tespit edilmiştir. Bu davranış, enflasyonda beklenen artışa bağlı olarak reel ücretlerdeki azalma beklentisiyle tutarlıdır. Ayrıca, enflasyon beklentilerindeki artışın tasarruflardaki reel getiri beklentisini düşürmesi, talebin öne çekilmesiyle de ilişkilidir. Katılımcıların %42’sinin, kredi kartı veya taksitle ödeme yaparak enflasyonist beklentilere karşı alım gücünü korumaya çalıştığı gözlemlenmiştir.
ARAŞTIRMANIN KÜNYESİ
Bu araştırma, Türkiye’deki 18 yaş üstü nüfusun enflasyon beklentilerini ölçmeyi hedeflemektedir. Araştırma 18-22 Ekim 2024 tarihlerinde KONDA Aracılı Paneli’ne dahil olmayı kabul etmiş kişilerle telefon araması yapılarak gerçekleştirilmiştir. Panelistler panel sistemimize gönüllü olarak katılmışlardır. Her bir panelist KONDA’ya bağlı aracı ile anketi gerçekleştirmektedir. Araştırma kapsamında, 74 ilde ve 1432 farklı mahallede yaşayan 2860 kişiyle telefonla görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Türkiye’nin 18 yaş üstü yetişkin nüfusunu temsil edecek deneklerin tercihlerindeki eğilim ve değişimleri belirlemek ve izlemek için tasarlanmış ve uygulanmıştır. Araştırma bulgularının hata payı, yüzde 95 güven aralığında +/- 1,83, yüzde 99 güven aralığında yüzde +/- 2,41’dir.
