Yatırım yapmak isteyenlerin sıklıkla tercih ettikleri yöntemlerden birisi mevduat hesabı getirisidir.
Yatırım yapmak isteyenlerin sıklıkla tercih ettikleri yöntemlerden birisi mevduat hesabı getirisidir. Paranın belirli bir süre boyunca banka tarafından işletilmesi sonucu elde edilen kazanç faiz olarak değerlendirilebilir. Bu durum faiz ile para büyütülebileceğini gösterir. Faiz ile para büyütmek istiyorsanız öncelikle hangi yöntemin sizin için uygun olduğuna karar vermelisiniz.
Bunun için faiz türleri hakkında bilgi sahibi olmalı ve faiz hesaplamasının nasıl yapılması gerektiğini de bilmelisiniz. Faiz ile para biriktirmek isteyenlerin tercihi genellikle tasarruf hesabı olarak da değerlendirilen vadeli mevduat hesaplarıdır. Bununla birlikte tahlil ve bono ya da yatırım fonları da faiz ile para büyütmek için tercih edilebilecek yöntemler arasındadır.
Faiz Nedir?
Birbirinden farklı çeşitleri olan faiz, bankacılık sektörü adına oldukça önemli bir terimdir. Mali ve yatırım kararlarını etkileme özelliği barındıran faiz, olumlu veya olumsuz sonuçları da doğurur. Ekonomik yaşantının ayrılmaz bir bileşeni olarak değerlendirilen bu terim, farklı şekillerde ele alınabilir. Faiz, yatırım ve borçlanma kararları gibi alanlarda doğru strateji ile uygulandığı zaman büyük faydalar sağlayabilir. Bu durumda da kişi ve kurumların finansal kararları ve ekonomik denge belirleyicileri üzerinde de etki elde eder.
‘Faiz nedir?’ sorusuna bir sermayenin kullanım karşılığı diye cevap verilebilir. Çoğunlukla yüzdelik bir oranı ifade edilen faiz kredi, mevduat faiz hesabı ya da diğer finansal işlemlerde kullanılan bir terimdir. Bir kaynağın kısa süreliğine başkasına devredilmesi halinde maliyet olarak da faiz değerlendirilebilir.
Faizin farklı çeşitleri olduğu için hesaplaması da farklı şekillerde yapılır. Basit faiz, bileşik faiz, sabit faiz, değişken ve reel faiz en çok kullanılan faiz çeşitleri arasında yer alır. Faiz hesaplaması yapılırken faiz çeşidinin dikkate alınması gerekir. Faiz çeşidine bağlı olarak sunulan farklı özellikler olduğu için hesaplama yapılırken dikkate alınan belirleyiciler de değişir.
Faiz Oranları Nasıl Belirlenir?
Faiz oranları belirlenirken oranların değişmesini sağlayan çeşitli etkenler bulunur. Bunların başında Merkez Bankası’nın politikaları gelir. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kısa vadeli faiz oranlarını belirler. Bu oranlar piyasanın faiz oranlarının etkilenmesine yol açar. Merkez Bankası tarafından uygulanan para politikaları da faiz oranlarını doğrudan etkileyen faktörler arasındadır.
Faiz oranları belirlenirken dikkate alınan bir diğer etken ise piyasa koşullarıdır. Piyasadaki arz ve talep dengesi faiz oranlarının değişmesine yol açabilir. Yüksek talep ya da düşük arz gibi etkenler faiz oranlarının artmasına, tam tersi durumlarda düşmesine neden olabilir. Bunların haricinde enflasyon beklentileri, ekonomik veriler, dünyada meydana gelen ekonomik olaylar ve kredi riski gibi etkenler de faiz oranları belirlenirken dikkate alınması gereken faktörler arasındadır. Bununla birlikte Akbank’ın kendine ait politikaları ve diğer bankalar ile olan rekabet de faiz oranları belirlenirken dikkate alınan etkenler arasındadır.
Faiz Hesaplama Formülleri
Faiz ile para kazanmak istiyorsanız faiz hesaplama formülleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. Faiz hesaplama formülleri faiz çeşidine göre değişir.
- Örneğin basit faizde hesaplama anapara üzerinden yapılır. Formülü ise basit faiz = anapara x yıllık faiz oranı x zaman şeklindedir.
- Bileşik faizin formülü ise gelecekteki toplam miktar = anapara x (1 + yıllık faiz oranı / faizlerin yılda kaç kez hesaplandığı) x zaman olarak değişir.
Dolayısıyla faiz hesaplama formülleri faizin çeşidine göre değişkenlik gösterir. Her faiz çeşidi farklı bir formüle sahiptir. Faizlerin çeşidi ve faiz hesaplanırken dikkate alınan belirleyiciler değiştiği için tek bir formül ile bütün faizlerin hesaplanması mümkün ya da olağan bir durum değildir.
Faizin Parayı Büyütmedeki Rolü
Belirli miktardaki paranın büyümesinde en kritik rolü faiz oynar. Yatırım yaparken ya da tasarruf yapmaya çalışırken paranın zamanla nasıl değerleneceğini belirleyen temel araç faizdir. Faizin para büyütmedeki rolü öncelikle yatırım getirisi sağlamakla kendini gösterir. Vadeli mevduat hesapları ya da tasarruf hesapları sayesinde faiz yatırım getirisi sağlar. Bununla birlikte faiz tasarruf yapma motivasyonunu artıran temel etkenlerden biridir. Yüksek faiz oranları tasarruf etmeye çalışanlara yardımcı olabilir. Dolayısıyla faiz oranlarının tasarruf miktarını ve böylelikle uzun vadede tasarruf edilen toplam miktarı artıracağını söylemek mümkündür. Bununla birlikte faiz, riskleri yönetmeye yardımcı bir faktör olması sebebiyle de parayı büyütme konusunda önemli bir rol oynar.
Bileşik Faizin Gücü
Yatırım veya tasarruf hesabında kazanılan faizin ana paranın haricinde önceki dönemlerde kazanılan faiz üzerine eklenerek hesaplanması durumu bileşik faiz olarak değerlendirilir. Bileşik faiz için faizin faiz getirmesi durumu olduğu söylenebilir. Yatırım değerinin hızlı bir şekilde artmasını sağlayan bileşik faiz, kısa süre içerisinde yüksek tasarruflar elde etmek isteyenler tarafından tercih edilebilir.
Çoğunlukla uzun vadeli yatırım ve tasarruf için tercih edilen bileşik faiz yıllık, aylık veya günlük bir çalışma prensibine sahip olabilir. Önceden belirlenmiş faizlerin ana paraya eklenmesi, eklenen faizin ise gelecekteki hesaplamalarda bir kez daha faiz getirmesi durumu olarak değerlendirilen bileşik faiz, yatırım yapmak isteyenler tarafından tercih edilebilecek en makul seçenektir.
Yatırım Araçlarında Faiz
Yatırım araçlarında faiz çok önemli bir rol oynayarak yatırımın getirisini direkt olarak belirler. Yalnızca getiriyi değil, bununla birlikte riski ve genel performansını etkileyen faizin önemli bir faktör olduğunu söylemek mümkündür. Yatırım araçlarında faiz olumlu şekilde kullanıldığında faiz getirisi artar. Bu durum yatırımınız ile elde edeceğiniz kazancın maksimize edilmesini sağlar.
Özellikle tercihiniz bileşik faiz ile olduğunda bu durum faiz ile elde edeceğiniz kazancın çok daha yüksek olması konusunda önemli bir adım atmak demektir. Yatırım araçlarında faiz faktörü risk ve getiri dengesi sağladığı için de önemlidir. Faiz oranı ile risk doğru orantıda ilerler. Düşük riskli bir yatırım yapmak isteyenler tarafından tercih edilen yöntemin faiz olduğu söylenebilir.
Enflasyon ve Faiz Oranları Arasındaki İlişki
Enflasyon ve faiz oranları arasındaki ilişki hakkında bilgi sahibi olmayan kişiler yatırım aracı olarak faizi kullanmak istedikleri takdirde kafa karışıklığı yaşıyor. Bono, tahvil ya da altın, dolar veya euro gibi bir yatırım aracına yatırım yapmak istiyorsanız enflasyonun çok önemli bir belirleyici olduğunu ve buna bağlı olarak para kaybı yaşamanızın söz konusu olabileceğini bilmelisiniz.
Enflasyon elbette faiz oranları konusunda da belirleyicidir ancak faiz ile yatırım yapmak istediğiniz takdirde enflasyonun para kaybetme riski yaratmayacağını bilmelisiniz. Enflasyon faiz oranlarının değişmesine yol açar. Fakat direkt olarak paranızın riskli duruma düşmesine neden olmaz. Bu açıdan değerlendirildiğinde eğer enflasyondan olumsuz yönde etkilenmek istemiyorsanız faizin iyi bir yatırım aracı olacağı söylenebilir.
Yatırım Hesaplamaları
Yatırımlarınızın uzun vadede ne kadar kazanç elde etmenizi sağlayacağını hesaplamak, öngörülebilir bir yatırım yapmak anlamına gelir. Bunun için öncelikle hangi faiz türünü tercih edeceğinize karar vermeli daha sonra faiz hesaplama hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Bankacılık sektöründe çok önemli bir terim ve yaptığınız yatırımların belirleyicisi olan faiz birbirinden farklı çeşitlere sahiptir. Faiz çeşitlerinin değişmesi faiz ile elde edilecek yatırımların ve kazancın da değişmesinin nedenidir. Dolayısıyla yatırım hesaplamaları yaparken faiz formüllerini dikkate almanız gerekir.
