Faizsiz konut sistemleriyle ilgili son dönemde BDDK artan şikâyetler, sektördeki mağduriyetleri gündeme taşıdı. Özellikle organizasyon ücreti adı altında alınan yüksek bedellerin iadesinde yaşanan gecikmeler ve noter huzurunda yapılmayan çekilişlerin adaletsizliğe yol açması, vatandaşları zor durumda bırakıyor. Cayma hakkını kullananların paralarını 14 gün içinde alması gerekirken, bu sürenin aşıldığı durumlar sıklıkla rapor ediliyor.
Kamuoyunda "evim şirketleri" olarak bilinen tasarruf finansman şirketleri hakkında Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu'na (BDDK) şikâyet yağdı. Tasarrufta bulunarak faizsiz konut ve taşıt sahibi olmaya imkân veren bu şirketlerin son dönemde oynadıkları bir oyunda böylece ortaya çıkarılmış oldu.
Söz konusu şirketler örneğin 3 milyon TL'lik bir konut başvurusu için sözleşme esnasında yüzde 8 üzerinden vatandaştan 240 bin TL organizasyon ücreti alıyor. Vatandaş herhangi bir sebeple yaptığı sözleşmeden caymak istemesi halinde, 14 gün içerisinde bu parayı iade etmekle yükümlü olan şirketler, başvuruyu zamanında işleme koymayarak mağduriyetlere sebep oluyor. Bir başka şikayet ise vaadedilen süreçte vatandaşların kurada çıkmaması.
VATANDAŞIN HAKLARI NELER?
Sabah'ta yer alan habere göre, Konut, iş yeri veya taşıt için müşteriye finansman kullanma, şirkete ise müşterinin tasarrufunu yönetme ile organizasyon ücreti alma hakkı veren, faizsiz finansman esaslarına göre düzenlenen sözleşmedir.
Organizasyon ücreti, müşterilerin tasarruf finansman sözleşmesi kapsamında tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun yönetimi karşılığında tasarruf finansman şirketine ödeyecekleri tutardır.
Cayma hakkını kullanan müşterilerin en geç 14 gün içerisinde organizasyon ücreti dâhil tutarın tamamı müşteriye iade edilmesi zorunludur. Ancak 14 günü geçiren cayma başvurularında şirket bu ücretin iadesini yapmaz. Kişiler şirket tarafından oyalandıklarını düşündüklerinde dilekçelerini notere onaylatıp, başvurularını teminat altına alabilir.
Sözleşmede fesih hakkının kullanılması durumunda tasarrufunun ve varsa tahakkuk etmiş getirisinin iadesi, iade talep tarihinden itibaren azami 6 ay içerisinde müşterinin göstereceği adına açılmış hesaba yatırılmak zorundadır.
Çekilişlerin gruptaki müşteriler arasında haksızlık oluşturmayacak şekilde yapılması zorunlu olup, sektör uygulamalarında çekilişlerin noter huzurunda ya da canlı yayında gerçekleştirilmesi uygulaması sıklıkla kullanılmaktadır. Noter huzurunda yapılma zorunluluğu bulunmamasının mağduriyetlere neden olduğu düşüncesi bulunmaktadır.
Sözleşme imzalayanların aylar hatta yıllarca beklemesi gerekebiliyor. Ancak şirketler bir vade belirleyerek, en geç o vadede tahsisat ödemesi sözü verebiliyor. Müşterinin sözleşme kapsamındaki tasarruf ödemelerini yerine getirmemesi durumunda, şirket müşterinin finansman ödemesini öteleyebilir veya sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir.
21 ŞİRKETİN TASFİYESİNE KARAR VERİLMİŞTİ
Hükümet, Temmuz 2021'de o dönemde sayıları kontrolsüz şekilde artan ve vatandaştan topladıkları paraların karşılığı olarak ev veya araç vermeyen şirketleri tasfiye kararı almıştı. Bu kapsamda o tarihte faizsiz finansman modeli ile ev ve otomobil pazarlayan 21 şirketin tasfiyesine karar verildi.
O dönemde tasfiye edilen şirketler şunlar olmuştu: İktisatevim, Vizyonevim, Doğruevim, Finansevim, Birikimevim, Yaşamevim, HH Aydın Yatırım Holding A.Ş, İhtiyaçevim, Varlıkevim, İstek Evim, İkizlerevim, Destekevim, Gerçekevim, Değer Tasarruf, Önceevim, Morevim Tasarruf, Hedefevim, Gelecek Tasarruf, Birlikbirikim Gayrimenkul, Tasarruf Organizasyon ve Gayrimenkul Pazarlama A.Ş.
