Ürünlerinde domuz eti tespit edilen Köfteci Yusuf’un, Tarım Bakanlığı’nın ifşa listesinde yer almaması gündem oldu. Konu kamuoyunda infial yaratıp, raporlar da ortaya çıkınca bakanlık şirketi listeye koydu. Geride iki kritik soru kaldı: 4 Raporlara rağmen bu şirket neden ilk tağşiş listesine alınmadı? 4 İfşa edilmeyen başka işletmeler de var mı?
SEMA KIZILARSLAN
Taklit ve tağşiş ürünler sağlığı tehdit ederken, denetimler sonucu ürünlerinde domuz eti bulunduğu tespit edilen ünlü restoran zinciri Köfteci Yusuf kamuoyunda infiale sebep oldu. Domuz etinin tespit edildiği raporların şubat ve mart aylarında yapıldığı ortaya çıkarken, bu zamana kadar resmi raporların yayınlanmaması tepkilere neden oldu. Köfteci Yusuf’u kimler neden koruyor sorusu gündeme gelirken, bunun gibi korunan kaç firma daha olduğu ise belli değil.
BAKANLIK ‘BİLGİMİZ YOK’ DEDİ KENDİ DENETİM RAPORLARI ORTAYA ÇIKTI
Tarım Bakanlığı’nın gıda denetimlerinde tağşiş yaptığı belirlenen firmalar bakanlığın internet sitesinde duyuruldu. Ancak listede yer almayan restoran zinciri Köfteci Yusuf’un ürünlerinde domuz eti tespit edildiği kamuoyuna yansıdı. Bakanlık, KARAR’ın sorularını yanıtsız bıraktı. Bu süreçte geçen şubat ve mart aylarına ait iki analiz raporu ortaya çıktı. İlk ifşada yer almayan Köfteci Yusuf’un bu sızıntı sonrası listeye sonradan eklenmesi soru işareti oluşturdu.
‘ZİNCİRLER İTHALAT YOLUNA GİDİYOR ÇARE DAHA ÇOK GIDA MÜHENDİSİ’
Köfteci Yusuf’a geçmişte danışmanlık veren Gıda Mühendisi Süleyman Uzun “Hızlı büyüyen zincirler et tedarik sürecinde zorlandığı için ithalat yoluna gidebiliyor. Yeterli gıda mühendisi istihdam edilmedikçe bu tür vakalarla karşılaşmamız kaçınılmaz” dedi. Skandalın ardından bakanlığın kendi raporuna rağmen bu şirketi neden ifşa listesine almadığına dönük tartışma başladı. Perde gerisinde tutulan başka işletmelerin bulunabileceği şüphesi de dile getirildi.
‘KARANLIK BİR KUMPAS VAR’
Köfteci Yusuf’tan günler sonra yapılan açıklamada, numune alımında hata yapıldığı savunuldu. Zincirin sahibi Yusuf Akkaş da “Bize haksızlık yapıldı, Karanlık kumpası açığa çıkartmak için çabalıyoruz” dedi.
KÖFTECİNİN RAPORLARINI KİM GİZLEDİ?
Taklit ve tağşiş ürünleri listesinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanmasının ardından Köfteci Yusuf’un domuz eti kullandığı iddiası sosyal medyada gündem olmaya devam ediyor. Bakanlık, geçtiğimiz günlerde taklit ve tağşiş yapılan gıdalar listesi yayınladı. Listenin ardından, Düzce’deki bir yemek firmasının ürünlerinde domuz eti bulunduğu açıklandı. Bazı ünlü börekçilerin ürünleri de benzer iddialarla gündeme geldi. Bu ürünlerde kanatlı eti ve taşlık karıştırıldığı tespit edildi. Bakanlık denetimleri sonucu, Köfteci Yusuf’a ait numunelerde domuz eti bulunduğuna yönelik tespitin, geçtiğimiz şubat ve mart aylarında yapıldığı ortaya çıktı. İki ayrı raporda da alınan numunelerde ‘tırnaklı-kanatlı’ örneğine rastlanmadığı ancak domuz etinin bulunduğu tespit edildi. 27 Şubat ve 7 Mart tarihli raporlarla ilgili olarak itirazda bulunup bulunulmadığı, firmanın isminin Bakanlıkça açıklanmasının engellenmesi konusunda bir yargı kararının olup olmadığı ise aydınlanmadı. Ortaya atılan iddiaya göre, Köfteci Yusuf’un, isminin açıklanmaması için bakanlıktan önce harekete geçip konuyu mahkemeye taşıyarak yürütmeyi durdurma kararı aldığı ve firmanın taklit/tağşiş listesinde adının açıklanmasını engellediği ileri sürüldü. Ancak, konuya ilişkin mahkeme kararı ortaya çıkmadı. Bakanlıktan konuya dair açıklama bir gün sonra gelirken, firma ise iddiaları ‘karanlık bir kumpas’ diyerek reddetti. Sonuçlanan iki farklı muayene ve analiz raporunda, numune olarak alınan dana eti döneri ve tüketime hazır pişmiş köftede domuz etine rastlandı. İncelemeler pişmiş köfte eti ve dana eti dönerinden numune alınarak yapıldı. Pişmiş köfte etinden 300 gram, dana eti dönerinden 400 gram numune alındı. Raporlara göre her iki üründe domuz eti tespit edildi.
KÖFTECİ YUSUF’TAN DOMUZ ETİ AÇIKLAMASI: KUMPAS KURULDU
Ürünlerinde domuz eti bulunduğuna dair rapor ortaya çıkan Köfteci Yusuf açıklama yaptı. Açıklamada, “Ürünlerimizde asla domuz eti kullanılmamıştır. Türkiye nezdinde 280 şubesi bulunan ve 12.000 personel istihdam eden şirketimiz nezdinde iddia edildiği gibi bir tağşiş yapılması mümkün değildir; zira bu büyüklükteki bir firmanın bahsedildiği gibi bir riski alması da hayatın olağan akışına da uygun düşmeyecektir. Dolayısıyla yapılan analiz sonuçlarının maddi gerçeği yansıtmadığı, bu sonuçların kötü niyetli kişilerin eylemleri neticesinde veyahut gen testi olarak bilinen uygulamalarla yapılan analiz testlerinde şirketimizin hiçbir dahili olmayacak şekilde oluşmuş bulaşı nedeniyle böyle bir sonuç çıktığı / çıkabileceği değerlendirilmektedir. Biz tüm gücümüz ve inancımızla bu karanlık kumpası açığa çıkartmak için çabalıyoruz. Lütfen başından beri konunun takipçisi olan herkesten bu işin sonuna kadar gidilerek aydınlatılmasına destek olmalarını dileriz” denildi.
BU TARZ ŞİRKETLER TEDARİK SÜREÇLERİNDE ZORLANDIKLARI İÇİN İTHAL ETE BAŞVURABİLİYOR
2018 yılında Köfteci Yusuf firmasına danışmanlık veren Gıda Mühendisi Süleyman Uzun, söz konusu rapor sonuçlarını KARAR’a değerlendirdi. “Domuz eti olmasa bu cihazlar böyle bir kesinlikle sonuç vermezdi” diyen Uzun, mahkeme sürecinin başlatılmasının gerekliliğine dikkat çekti: “Sonuçta değer 0.1 çıkmış. Gen analizi yöntemiyle yapılan bu analizde, sistemde domuz eti olmasa bu cihazlar böyle bir kesinlikle sonuç vermezdi. Bir çalışma yapılmış ve bulaşım olduğu görülüyor. Firmanın birkaç kez daha denetlenmeli ve mahkeme süreci başlatılmalı.” Hızla büyüyen zincir firmaların et tedarik süreçlerinde zorlandıkları için dışarıdan ithal et yoluna başvurabildiklerini hatırlatan Uzun, “160 şubesi olan bir firmanın çok büyük çiftliklere sahip olması gerekiyor. Mutlaka dışarıdan et alıyorlardır ve bu et tedarikçilerini çok iyi değerlendirmeleri gerekiyor. Hızlı büyüyen firmalar her zaman soru işareti yaratır. Türkiye’de yeterli sayıda gıda mühendisi istihdam edilmediği sürece, bu tür vakalarla karşılaşmamız kaçınılmaz” diye konuştu.
FİRMAYA ÇÖKME İDDİANEMESİNDE İDDİA GÜNDEME GELMİŞTİ
Köfteci Yusuf, daha önce Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun organize suç örgütü lideri Sedat Peker’i kastederek “Bursa’da Köfteci Yusuf’a çökmeye çalışıyorlar. Operasyonu başlattım” açıklamasıyla gündeme gelmişti. Firmanın sahibi Yusuf Akkaş’ın şikâyetçi olduğu bir davada da kendisine yöneltilen “domuz eti kullanıldığını yayalım” tehdidi iddianamede yer almıştı. Gazeteci Saygı Öztürk, 2021 yılında kaleme aldığı yazısında 18 kişi hakkında hazırlanan iddianameden detaylara yer vererek şunları demişti: “Köfteci Yusuf üzerinde kurulmaya başlanan baskı sonucu işyerinde olay çıkarıldı. Köfteci Yusuf’a yapılan tehditler arasında ‘Domuz eti kullanıldığını’ yayacaklarını da söyledikleri belirtildi.”
BAKANLIĞIN RESMİ LİSTESİNE DE YANSIDI
Gündeme düşen iddiaların ardından vatandaşların tepkisi çığ gibi büyüdü. Belgelerin ortaya çıkması sonrası Tarım ve Orman Bakanlığı, rapor sonuçlarının ifşa edilmesinin üzerinden bir gün geçtikten resmi sitesinde yayınladığı taklit veya tağşiş yapan markaların listesine Köfteci Yusuf’u da ekledi. Listede Köfteci Yusuf’tan numune olarak alınan dana eti döneri ve tüketime hazır pişmiş köftede domuz etine rastlandığı belirtilirken, listede “kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye düşürecek şekilde bozulmuş ve değiştirilmiş ürün” sayısı 72’ye çıktı. Böylece olay resmiyet kazanmış oldu.
Skandalların odağındaki Köfteci Yusuf’tan ilk açıklama: Ben garip bir kuşum
Ürünlerinde domuz eti çıkan Köfteci Yusuf sessizliğini bozdu: Bize kumpas kuruldu
Merak edilen sorunun belgesi bulundu: Domuz eti çıkan firma Köfteci Yusuf