Büyüme hızı durdurulamayan Çinli batarya üreticilerine geçtiğimiz gün ABD'den bir müdahale daha geldi. Biden yönetimi tarafından açıklanan uzun soluklu yönergede, Çinli üreticilerin bu yılın başında başlayacak olan vergi indiriminden daha az yararlanması için bir sınır getirileceği açıklandı.
BARAN BEKİ | KARAR
Düşük maliyetleri sayesinde şu anda elektrikli otomobil sektörünün durdurulamaz treni olan Çinlilere, ABD'den kırmızı ışık yandı. Washington'un yayınladığı yönergede Çinli batarya üreticilerine, önümüzdeki yıl başlayacak olan vergi indirimlerinden yararlanamamaları için kısıtlama getirildi.
YABANCILARA EVYK ENGELİ
Reuters'ta yer alan habere göre, ABD Hazine Bakanlığı Çinli üreticilerin hakimiyetini durdurmak adına önlem aldı. ABD, Çinli üreticilerin batarya tedariği üzerindeki hakimiyetini kırmak adına normalde yasak olan bazı kritik minerallerin geçici olarak kullanılmasına izin verecek. Ancak Çin ve diğer ülkeler bundan faydalanamayacak. Çünkü bu ülkelerden gelen bataryalar, 2022 Ağustos ayında çıkarılan ve "Endişe Verici Yabancı Kaynak" (EVYK) adlı bir kuralı içeren yasaya takılıyor. Foreign Entity of Concern (FEOC).
Bu yasa sayesinde getirilen yeni kurallar, ABD'nin elektrikli araç üretiminde Çin'den uzaklaşmasını sağlayacak. Yeni kurallar 2024 yılında yürürlüğe girerken kritik minerallerin kullanımına ise 2025'ten itibaren izin verilecek. Üreticiler ve yatırımcıların yakından takip ettiği bu konu, şimdilik herkesi mutlu etmiş gibi görünüyor.
'ÖNEMLİ VE İYİ DÜŞÜNÜLMÜŞ' BİR ADIM
Neredeyse tüm büyük otomobil üreticilerini temsil eden Alliance for Automotive Innovation adlı bir kuruluş, kritik minerallerin 2 yıl için muaf tutulması kararının "önemli ve iyi düşünülmüş" olduğunu belirtti. Ayrıca, bu minerallerin muaf tutulmaması durumunda ise neredeyse tüm araçların kuralları ihlal edeceği söylendi. Haberde bahsedilen bu kritik mineraller İngilizce'de trace minerals veya trace metals olarak geçmektedir. Türkçe karşılığı "İz elementleri/mineralleri" veya "Mikro elementleri/mineralleri" olan bu madde grubu çoğunlukla bakır, lityum, demir, çinko, krom, manganez, kobalt, iyot, selenyum içerir.
ABD tarafından Çin ve diğer ülkelere EVYK adı altında getirilen engeller, ABD'li üreticilerin zaten dünyanın geri kalanında kullanılan mineralleri kullanarak vergi indirimi almasını sağlıyor. Fakat Çinliler ve diğer ülkelerin bunları kullanması yasak.
Ödüllü otomobil Türkiye'de satılacak! BYD lüks sedanı Seal'ı Türkiye'ye getiriyor...
ABD Hazine Bakanlığı, muaf tutulan minerallerin bir bataryanın yüzde 2'sinden daha azını oluşturduğunu açıkladı. Öte yandan, General Motors, cuma günü birçok EV'sinin 2024 ve sonrasında, tüketicilere satın alma teşviki sağlamak için iyi bir konumda olduğunu söyledi.
FORD'UN ANLAŞMASI HAVADA KALDI
Diğer taraftan, Ford Motor, Ekim ayında Michigan pil/batarya fabrikası için Çinli pil üreticisi CATL ile lisans anlaşması yapmayı umuyordu. Ancak Ford Motor bunun kurallara aykırı olup olmadığını belirlemek için rehber beklediğini söylediğinde, Biden yönetiminden bir muhatap bulamadı. Bunun üzerine Ford da konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio ise Ford CATL anlaşmasının yönergeye uyduğunu söyledi. Fakat daha sonrasında verilen bu kararı eleştirdi ve yönetimin, ABD'nin çıkarlarından önce kendi çıkarlarını öne koyduğunu söyledi.
DAHA ÇOK EVYK ENGELİ
Enerji Bakanlığı konu hakkında yaptığı açıklamalarda, eğer bir şirket yabancı bir hükümete ait ise veya yabancı bir hükümet tarafından kontrol ediliyorsa bunun EVYK olarak kabul edileceğini söyledi. Yani reddedilecek. Aynı zamanda söz konusu kuruluşun yönetim kurulunda EVYK üyeleri (Yani Çinliler ve diğerleri) yüzde 25'ten fazla yönetim kurulu koltuğu, oy hakkı veya eşitliğe sahipse, bu şirketler de imtiyazlardan yararlanamayacak. Bu ülkeler arasında Kuzey Kore, Çin, Rusya ve İran bulunmaktadır.
Konu hakkında yorum yapan ABD'li üreticiler, "Görünüşe göre Çin'de faaliyet gösteren üreticiler EVYK'ya takılıyor. Yönetim kurullarında Çinli yapılara sahip kuruluşlar için özel izin çıkartılabilir." yorumlarında bulundu.
VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANAMAYACAKLAR
Getirilen bu yeni kuralların, EV vergi indirimlerine uygun olan elektrikli araçların sayısını daha da azaltması bekleniyor. Herhangi bir araç eğer Kuzey Amerika'da monte edilmediyse, yasa hemen devreye girerek bu araçların vergi indiriminden yararlanmasını engelliyor.
Senatör Enerji Komitesi Başkanı Joe Manchin ise Hazine'yi, Çin'den gelen bazı kritik minerallerin uygun hale gelmesine izin vermekle suçladı ve bu yasadışı, utanç verici öneriyi tersine çevirmek ve enerji güvenliğini korumak için her fırsatı kullanacağına söz verdi.
Elektrikli arabaların arkasındaki gerçek! Göründüğü kadar masum değiller...
KURALLAR KESİNLEŞENE KADAR İZİN VERİLECEK
Hazine, kurallar kesinleşene kadar uygun araçların kullanılmasına izin verileceğini açıkladı. Ayrıca temiz tedarik zincirine sahip otomobil üreticileri için de hızlandırılmış bir uyumluluk programı yapılacak.
