Rusya’nın Ukrayna saldırısı sonrası gelen yaptırımlardan etkilenmemek adına petrolünü piyasa değerinin altında sattığını ve Türkiye’nin de bu petrolün alıcılarından olduğu iddia edilmişti. İddiaları KARAR’a değerlendiren eski BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım, böyle bir alım mümkünse söz konusu ucuzluğun vatandaşa da yansıması için atılması gereken adımları anlattı.
ALTUĞ YERLİSU | KARAR
Rusya, Ukrayna’ya yönelik işgal operasyonu sonrasında Batı’dan gelen ağır yaptırımların hedefi olmuştu. Yaptırımlar sonrası Rusya’nın ana gelir kaynağı olan doğal kaynak ihracatında, ürünlerini dışarıya daha ucuza satma yoluna gittiği iddia edilmişti.
Rus petrolünü ucuza aldığı iddia edilen ülkeler arasında Türkiye de vardı. Söz konusu iddiaları KARAR’a değerlendiren BOTAŞ’ın eski genel müdürü Gökhan Yardım, indirimli fiyatla geldiği belirtilen petrolden vatandaşın neden istifade edemediğini sordu.
Ucuza alım yapabilecek rafinerilerin TÜPRAŞ ve Azerbaycanlı petrol şirketi SOCAR’a ait STAR Rafinerisi’nin alabileceğini belirten Yardım, “Bunlar petrolden ürünü üretirler. Ondan sonra da o ürünü piyasaya verirler. Fazlasını da ihraç ederler varsa eğer” dedi.
“MEVZUAT ENGEL”
Mevcut mevzuatın Petrol, LPG gibi ürünlerin fiyatlarının piyasadaki fiyatlarla Merkez Bankası’nın dolar kuruyla çarpıldığını, gerektiğinde de zam ve indirim yapıldığını belirten Yardım, şunları söyledi:
“Dikkat edilirse bu fiyatlar Akdeniz Havzası’ndaki piyasa fiyatlarıdır. Biz tüketici olarak piyasadaki fiyatlara göre alıyoruz. Yani İtalya’daki, Fransa’daki pazara göre alıyoruz. Maliyet bazlı almıyoruz.
“KÂRLAR RAFİNERİLERDE KALIR, VATANDAŞA YANSIMAZ”
“Petrol fiyatları düşer ama bu piyasadaki fiyatlar yüksekse biz o yüksek bedeli öderiz. Kârlar rafinerilerde kalır. Vatandaşa yansımaz.
Eski BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım
Hiç değilse belirli bir süre bu yönetmeliğin değiştirilmesi lazım. Türkiye’de petrol ürünleri fiyatları; dizel olsun, mazot olsun, LPG olsun, maliyet bazlı belirlenmiyor, dünya piyasasındaki pazar bazlı belirleniyor. Bu da fiyatların daha yüksek olması demek oluyor.
Maliyet bazlı yapmak daha doğru olur diye düşünüyorum. Halk açısından daha kârlı gözüküyor. ,
“FİYATLAR DÜŞERSE VERGİLER DE AZALIR”
“Enflasyon artışını daha azaltmak istiyorlarsa bunu yapmaları lazım. Ancak bu düşünce vergiler de azalır. Çünkü ürünler, petrol ürünleri benzindir mazottur önemli bir gelir kaynağı.
“MUTLAKA DİKKATE ALINMALI”
“Hangi rafinerinin ucuz Rus petrolü kullanıp kullanmadığım konusunda bilgim yok benim. Dünyadaki gidişata göre bakıyorum.
Her rafinerinin bir çalışan petrol aralığı vardır. Bazısı su gibidir, bazısı çok ağırdır. Mutlaka yüzde 100 Rus petrolüyle çalışır diye bir şey de yoktur. Bunları birbiriyle karıştırıyorlardır mutlaka.
O yüzden yüzde 100 bu indirimi uygulayacaklar diye bir şey yok ama bunların mutlaka dikkate alınıp ona göre fiyatın belirlenmesi lazım bu enerjideki problemli geçiş sürecinde.”
Alınan Rus petrolünün Türkiye’deki rafineriler tarafından daha ucuza alınıp alınmadığı konusunda bir bilgisi olmadığını vurgulayan Yardım, söz konusu yorumunu bu yöndeki haberler doğrultusunda yaptığına dikkat çekti.
