Kölelik yüzyıllar önce kaldırılmış kabul edilse de, Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan rapora göre 'modern kölelik'; zorla çalıştırılma ve zorla evlendirilme başta olmak üzere birçok hak ihlaliyle birlikte gittikçe yaygınlaşıyor. Bu sayının son beş yıl içinde 10 milyon artarak toplam 50 milyona ulaştığı ifade ediliyor.
Tarihin en büyük utançlarından olan köleliğin son bulmasına ithaf edilmiş '2 Aralık Dünya Köleliğin Kaldırılması Günü'nde BBC, çarpıcı bir rapor yayımladı. Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü ILO'nun raporuna göre; tahmini olarak şu anda dünyada her 150 kişiden biri ya zorla çalıştırılıyor ya da zorla evlendirildi.
'DAHA DA KÖTÜLEŞİYOR'
Örgüt, bu sayının son beş yıl içinde 10 milyon artarak toplam 50 milyona ulaştığını söylüyor. ILO, kölelik konusunda olumlu ilerleme sağlanması bir yana, durumun daha da kötüleşmesini "şoke edici" diye niteliyor.
"Hiç bir şey insan haklarının bu temelden ihlalinin devam etmesini haklı kılamaz" diyen ILO genel başkanı Guy Ryder sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ne yapılması gerektiğini biliyoruz. Herkesin birlikte harekete geçmesi gerekiyor. Sendikalar, işveren örgütleri, sivil toplum ve sıradan insanlar. Hepsine düşen hayati roller var."
'MODERN KÖLELİK YOKSUL ÜLKELERLE SINIRLI DEĞİL'
BM'nin çalışma örgütü, modern köleliğin Batı dünyasının uzağındaki, yoksul ülkelerle sınırlı olmadığını, zorla çalıştırılanların yarıdan fazlasının orta ve yüksek gelirli ülkeler grubunda yaşadığını vurguluyor.
Modern kölelik kavramı hem zorla çalıştırılan hem de zorla evlendirilenleri kapsıyor çünkü her iki durumda da insanlar "tehdit, şiddet, kandırma, suistimal ve diğer boyun eğdirme yöntemleri kullanılarak" istemedikleri ama içinden çıkamadıkları durumlara hapsoluyorlar.
ILO raporunda, "Zorla çalıştırma tuzakları yıllar sürebilirken, zorla evlendirme çoğunlukla hayat boyu devam ediyor" ifadesi kullanılıyor.
'MİLYONLARCA ÇOCUK İSTİSMAR EDİLİYOR'
Örgüt şu anda dünyada 27 milyon 600 bin insanın zorla çalıştırıldığını, bunların 3 milyon 300 bininin çocuk olduğunu söylüyor. Bu çocukların yarıdan fazlası ticari cinsel istismara zorlanıyor.
22 milyon kişi ise zorlandıkları evliliklere mahkum olmuş bulunuyor. Bunların üçte ikisi kadın ve bir çoğu da 15 yaşın altındayken evliliğe zorlanıyor.
ILO son yıllarda yoksulluğun, dolayısıyla köleleşme riskini artıran bir dizi krizin bir araya gelişiyle birlikte durumun daha da kötüleştiğini bildiriyor.
'PANDEMİ AŞIRI FAKİRLİĞE YOL AÇTI'
Örneğin Kovid-19 salgını insanların gelirlerinde kesinti ya da azalmaya ve borçlarında büyük artışlara yol açtığı için, zorla çalıştırmaya uygun koşullar yaratmış olabilir.
Uluslararası Çalışma Örgütü pandeminin son yirmi yıl içinde ilk kez "aşırı küresel fakirlik" düzeyinde artışa yol açtığını söylüyor.
'İNSANLAR GÖÇE ZORLANIYOR'
Savaş ve silahlı çatışmalar da benzer bir şekilde yoksulluğu ve sıkıntıları artırıyor, çocukları zorla çalıştırılması ya da silah altına alınmasının koşullarını hazırlıyor.
Diğer yandan iklim değişikliği nedeniyle evlerini, köylerini terk etmek zorunda kalanlar göçe zorlanıyor ve kölelik şebekelerine düşmeleri riski hemen artıyor.
'İYİ NİYET AÇIKLAMALARI YETERLİ DEĞİL'
ILO raporunda sorunun çözümü için uluslararası eşgüdümlü bir çabayla kaynak oluşturulması, ve gerçek bir çözüm iradesi gösterilmesi çağrısı yapılıyor ve "Vaatler ve iyi niyet açıklamaları yeterli değil" deniyor.
