ABD’de başkanlık yarışını Yahudi lobilerini kızdırmamak için Gazze soykırımına ses çıkarmayan Harris’e karşı Trump kazandı. İlk görev döneminde Kudüs'ü ‘İsrail'in başkenti’ olarak tanıdığını açıklayarak iki devletli çözüm ümidine darbe vuran Trump ‘Filistin kasabı’ Netanyahu’nun da en büyük destekçisi. Türkiye’nin stratejik çıkarlarına zıt bir dış politika yaklaşımı olan ‘yeni başkan’ın gelecekteki tutumu ise öngörülemiyor.
ABD’NİN ALTIN ÇAĞI OLACAK
Dünyanın merakla beklediği Amerikan başkanlık seçimleri Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın zaferiyle sonuçlandı. Resmi olmayan sonuçlara göre, 277 delege kazanan Trump yarışı önde tamamlarken, rakibi Demokratların adayı Harris ise 226 delegede kaldı. İkinci kez başkanlık koltuğuna oturacak olan Trump, 20 Ocak 2025'te yemin ederek 4 yıl süreyle ABD'nin 47. başkanı olacak. Florida'daki Palm Beach'te zafer konuşması yapan Trump, "Tarihin en büyük siyasi başarısına imza attık. ABD'nin altın çağı olacak. Senato'nun kontrolünü ele geçirdik" dedi.
SAVAŞI SONA ERDİRECEĞİM
Elon Musk'a özel olarak teşekkür eden Trump'a dünya liderlerinden tebrik yağdı. "Savaşı bitireceğim" sözü veren Trump’ı ilk tebrik edenlerden biri de Gazze soykırımının faili Netanyahu oldu. İsrail Başbakanı, "Beyaz Saray'a tarihi geri dönüşünüz, Amerika için yeni bir başlangıç ve İsrail ile Amerika arasındaki büyük ittifaka güçlü bir yeniden güven vadediyor" dedi. Kremlin'den ise "Putin'in Trump'ı tebrik etme planı yok" açıklaması geldi. Ortadoğu başta olmak üzere dünyanın gözü, Trump'ın İran, İsrail ve Ukrayna'ya yönelik izleyeceği politikalarda...
TRUMP’IN DÖNÜŞÜ BİBİ’YE GÜVEN VERDİ
ABD’de kamuoyu anketlerinin aksine Cumhuriyetçi aday Trump, Demokrat rakibi Kamala Harris karşısında seçimi zorlanmadan kazandı. Biden-Harris yönetiminin büyük destek verdiği İsrail Başbakanı Netanyahu’nun, Trump’ın zaferini ‘tarihi geri dönüşünüz bize güven verdi’ diye tebrik etmesi Gazze’deki zulüm politikalarında değişim olmayacağını gösterdi.
Tüm dünyanın uzun süredir merakla beklediği Amerikan başkanlık seçimleri, anketlerin iki adayı başabaş göstermesine rağmen dün kısa sürede belli oldu. 2016’da Hillary Clinton, karşısında sürpriz bir zafer kazanan Cumhuriyetçi aday Donald Trump bu kez Demokrat aday ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i yenerek bir kez daha kadın başkan beklentilerini boşa çıkardı. Trump’ın yeni döneminde en büyük soru işareti ise Orta Doğu ve Ukrayna’daki savaşlar konusunda izleyeceği politika. Ancak bu konuda beklentiler iyimser değil. Özellikle İsrail’e 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze’ye yönelik insanlık dışı savaşta en büyük desteği veren Biden-Harris yönetimi gidecek olsa da Trump’ın geçen ay telefon görüşmesinde İsrail Başbakanı Netanyahu’ya Hamas ve Hizbullah konusunda “Ne yapman gerekiyorsa yap” diyerek destek verdiği aktarılmıştı. Nitekim Trump’ı tebrik eden ilk liderlerden biri olan Netanyahu, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Beyaz Saray’a tarihi geri dönüşünüz, Amerika için yeni bir başlangıç ve İsrail ile Amerika arasındaki büyük ittifaka güçlü bir yeniden güven vadediyor.” açıklamasında bulundu. Netanyahu, zaferini ilan eden Trump’ın başkanlık seçiminde “tarihin en büyük geri dönüşünü” yaptığını savundu. Donald Trump, İsrail’i en çok destekleyen ABD Başkanı olarak dikkat çekmişti. Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan Trump, İsrail ile dört Arap Birliği ülkesi Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan ve Fas arasındaki ilişkileri normalleştiren anlaşmalara da aracılık etmişti. Kampanyasında da İsrail’e verdiği desteği sürdüren Trump, İsrail’in “Hamas’a karşı başladığı işi bitirmesi” gerektiğini söyleyerek Gazze’deki katliamın en büyük destekçilerinden biri oldu. Başkan olduğu dönemde İran’ın Orta Doğu’daki en güçlü komutanı Kasım Süleymani’yi öldüren saldırının emrini veren Trump’ın yeni dönemde de İran’a karşı agresif bir politika izleyebileceği düşünülüyor. Diğer yandan Ukrayna konusunda, Trump’ın ‘dünyanın en büyük satıcısı’ diye nitelediği Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e Biden yönetiminin sunduğu mali desteği kesmesine büyük olasılık gözüyle bakılıyor. Cumhuriyetçi seçmenin büyük bölümü de, ABD’nin Ukrayna için çok fazla harcama yaptığını düşünüyor. Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü, birçok kesime göre ABD’den Ukrayna’ya gönderilen milyarlarca dolarlık askeri yardımın sona ermesi anlamına gelecek. Bu durum Ukrayna’ya askeri desteği sürdüren Avrupa için de kötü haber. “Önce Amerika” politikasının ateşli savunucusu Trump, sık sık Avrupa’nın NATO’daki payını ödemediğini söylüyor. Trump başkan olduğu dönemde ABD’yi NATO’dan çekeceğini de belirtmişti.
BALKON KONUŞMASINDA ‘TARİH YAZDIK’ DEDİ: ‘SAVAŞ BAŞLATMAYACAĞIM’
ABD’nin 47. Başkanı seçilen Cumhuriyetçi Donald Trump, ocak ayında yemin ederek Beyaz Saray’daki görevine başlayacak. ABD seçimlerinin resmi olmayan sonuçları açıklanmaya devam ederken, Trump, “47. başkan seçilmem dolayısıyla Amerikan halkına teşekkür ediyorum.” sözleriyle zaferini ilan etti. Trump, Florida’da bulunan yerleşkesine yakın kongre merkezinde zafer konuşması yaptı. Konuşmasına destekçilerine teşekkür ederek başlayan Trump, “Bu, ülkemizde daha önce hiç görmediğimiz bir siyasi zaferdir. Bu gece bir nedenden ötürü tarih yazdık. Bu neden, kimsenin mümkün olduğunu düşünmediği engelleri aşmış olmamız oldu.” diye konuştu. Trump, “Savaş başlatmayacağım, savaşları durduracağım, bu demokrasi ve özgürlük için büyük bir zafer.” dedi. Amerikalı milyarder Elon Musk’ın kendisine ve kampanyasına verdiği desteğe işaret eden Trump, “Bir yıldız doğdu, adı da Elon. O inanılmaz bir adam.” değerlendirmesinde bulundu.
SENATO DA CUMHURİYETÇİ PARTİ’YE GEÇTİ
ABD’de Donald Trump’ın zaferle çıktığı 5 Kasım seçimlerinin önemli sonuçlarından biri de Cumhuriyetçilerin Kongre’deki başarısı oldu. CBS’in tahminlerine göre Cumhuriyetçi Parti, Senato’da 51 koltuk alarak çoğunluğu kazandı. Oylar hala sayılıyor ancak Demokrat Parti’nin burada kontrolü kaybettiği netleşmiş gözüküyor. ABD Senatosu 100 koltuktan oluşuyor. Bu seçimde 34 koltuk yenileniyor. Senato’da çoğunluğu garantileyen Cumhuriyetçiler, şimdi farkı olabildiğince açmaya çalışacak. Ancak yasaları geçirmek için gerekli 60 koltukluk çoğunluğuna ulaşmaları beklenmiyor. Temsilciler Meclisi’nde ise seçmenler 435 koltuğun tamamı için oy kullanıyor. Seçim öncesinde Cumhuriyetçilerin 220, Demokratların ise 212 koltuğu bulunuyordu. Üç koltuk ise boştu. Cumhuriyetçiler mevcut oy oranı ile 200, Demokratlar ise 175 koltuk çıkarıyor. Bir tarafın Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ulaşması için 218 koltuk kazanması gerekiyor.
DOSTUM TRUMP’I TEBRİK EDİYORUM
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ikinci kez ABD başkanlık koltuğuna oturan Trump’ı ilk tebrik eden liderler arasındaydı. Erdoğan, “Dostum Trump’ı tebrik ediyorum. Daha adil bir dünya için daha fazla çaba sarf edileceğine inanıyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sosyal medya hesabından ABD’deki başkanlık seçimi sonucuna ilişkin paylaşım yaptı. Erdoğan, paylaşımında şunları kaydetti: “Büyük bir mücadelenin ardından yeniden ABD Başkanı seçilen dostum Donald Trump’ı tebrik ediyorum. Bu yeni dönemde, Türkiye-ABD ilişkilerinin güçlenmesini, Filistin meselesi ve Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere bölgesel ve küresel çapta yaşanan krizlerin, savaşların son bulmasını temenni ediyor; daha adil bir dünya için daha fazla çaba sarf edileceğine inanıyorum”
Rusya: Savaşın bitirilmesi için somut eylemler gerekiyor.
Ukrayna: Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, “Başkan Trump’ın küresel ilişkilerde ‘güç yoluyla barış’ yaklaşımına olan bağlılığını takdir ediyorum.” ifadesini kullandı.
İran: Trump’ın seçilmesi ABD-İran genel politikasını değiştirmez.
AB: Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Güçlü bir transatlantik gündem üzerinde birlikte çalışalım.” mesajını paylaştı
Çin: Dışişleri Bakanlığı, “ABD ile ilişkilerimizi karşılıklı saygı ve kazan-kazan işbirliği ilkesi çerçevesinde değerlendiriyoruz” dedi.
MİCHİGAN’DA MÜSLÜMAN TOPLUMUN ÖFKESİ YANSIDI
ABD’de en kritik eyaletlerden Michigan’da Biden yönetiminin Gazze politikası buradaki Müslüman toplumun tepkisi çekerken, Trump’ın yüzde 49.9’a karşı yüzde 48.2 oy alan Harris’e karşı üstünlük kurması dikkat çekti. 250 bin kişiyle en büyük Müslüman nüfusa evsahipliği yapan Michigan’da Biden yönetiminin İsrail politikası Harris’e darbe vurdu. BBC’ye konuşan Afşin Yurdakul’a göre, Müslüman toplumdaki hassasiyeti, bir imamın da sahneye çıktığı seçim toplantısıyla karşılamak isteyen Trump, Harris’in Michigan krizini kendi lehine çevirmiş görünüyor.
BİDEN GAZZE’DE SOYKIRIMA DESTEĞİYLE HAFIZALARA KAZINDI
ABD’de 2020 yılında yapılan seçimlerde başkanlık koltuğuna oturan Joe Biden, başkanlık süreci boyunca yaptığı gaflar ve İsrail’in 7 Ekim 2023’te Gazze’ye yönelik başlattığı saldırılara verdiği destekle hafızalara kazındı. Yaşı nedeniyle yaşadığı sorunlara rağmen Biden, ABD başkanlık seçiminde adaylığını çekmemek için uzun süre direndi. Biden, 12 Temmuz’da NATO Zirvesi kapsamında “Ukrayna Sözleşmesi”nin imza törenindeki konuşmasında, Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenskiy’i sahneye çağırırken, yanlışlıkla “Başkan Putin” olarak tanıtmıştı. Başkanlığa veda edecek olan Biden’ın görev süresi boyunca İsrail’in dış politikasına vermiş olduğu destek, insan hakları örgütleri ve Müslümanlar tarafından tepkiyle karşılandı. Bölgedeki barış çabalarını desteklese de, Filistin halkının yaşadığı zorlukları görmezden geldiği ve uyguladığı politikalar nedeniyle sıkça eleştirilen Biden’ın Gazze’deki operasyonlara ilişkin “İsrail’in güvenliği için bu operasyonlar şart” şeklindeki açıklamaları, ABD’nin insan hakları konusunda çifte standart uyguladığı düşüncelerini de destekledi.
HARRİS’E YAKLAŞIK 5 MİLYON OY FARK ATTI
ABD’nin 47. Başkanı seçilen Cumhuriyetçi Donald Trump, rakibi Demokrat Partinin başkan adayı Kamala Harris’ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı. Associated Press’in (AP) yayımladığı resmi olmayan verilere göre, 50 eyaletin 45’inde sonuçlar açıklanırken, Trump yaklaşık 71 milyon oy aldı. Rakibi Harris’in aldığı oy sayısı ise yaklaşık 66 milyon 100 binde kaldı. ABD geneli oy sayılarında Harris’i önde gösteren anketlerin aksine Trump, 50 eyaletin 27’sinde rakibine karşı zafer elde etmeyi başardı. Harris ise 18 eyaletin yanı sıra Washington DC bölgesinde seçimi kazandı. Trump’ın aldığı oy oranı da yüzde 51 oldu. Donald Trump, salıncak eyaletlerden North Carolina, Georgia, Pensilvanya, Wisconsin’de; ayrıca Indiana, Kentucky, West Virginia, Florida, Tennessee, South Carolina, Oklahoma, Mississippi, Alabama, Arkansas, North Dakota, South Dakota, Wyoming, Nebraska, Louisiana, Ohio, Texas, Missouri, Utah, Montana, Kansas, Iowa ve Idaho’da yarışın galibi oldu.