AB ülkeleri ve Türkiye göçmen krizini bugün özel bir zirveyle Brüksel’de görüşüyor. Kapılarına dayanan binlerce göçmen için biraraya gelen liderler, aldıkları kararlarla Avrupa hayali kuran sığınmacıların kaderini belirleyecek.
[Karar]
DETAY HABER
Hükümet ve devlet başkanlarının katılımıyla düzenlenen zirve AB üyesi 28 ülke ve Türkiye arasında gerçekleşecek. Toplantının en önemli gündemi, “Suriye kaynaklı göçmen ve mülteci krizi” olacak. Türkiye ile AB arasında onaylanan ancak bir türlü tam olarak işletilemeyen “Göç Eylem Planı” ayrıntılı biçimde değerlendirilecek. Türkiye’nin Avrupa’ya mülteci akınını durdurma konusunda yaptıkları, bundan sonra yapacakları ve AB’nin Ankara’ya vereceği destek masaya yatırılacak. Zirvede mülteci krizinin yanı sıra, İngiltere’de yapılacak AB referandumu da ele alınacak.
BUGÜNE NASIL GELİNDİ?
Bugünkü zirve kararı, 18-19 Şubat’ta yapılan AB Liderler Zirvesi sırasında alınmıştı. Türkiye ile AB arasındaki son zirve 29 Kasım’da yapılmış ve Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin yeniden canlandırılması, vize serbestisi sürecinin hızlandırılması ve AB’nin Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar için başlangıç olarak 3 milyar avroluk yardım yapılmasına karar verilmişti. Türkiye de AB’nin bu vaadlerine karşılık, Ege sahillerindeki güvenlik tedbirlerini artırmak, Suriyeli mültecilere çalışma izni verilmesi ve Türkiye’deki koşullarının iyileştirilmesi sözlerini vermişti.
TÜRKİYE ZİRVEDEN NE BEKLİYOR?
Türkiye, ülkelerin bir an önce ne kadar mülteci kabul edeceğini açıklamasını isteyecek. AB ülkelerinin Türkiye’den gönüllülük bazında mülteci kabul etmesi de gündem maddeleri arasında yer alıyor. Toplantıda AB’nin göndermediği 3 milyar avronun Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından gündeme getirilmesi bekleniyor. AB Komisyonu cuma günü bir açıklama yaparak taahhüt edilen bu paranın ilk bölümü olan 95 milyon avronun Türkiye’ye gönderildiğini açıkladı. Bu paranın 55 milyon avrosu çocukların kamplardaki durumu ve eğitimi, 40 milyonuysa insani yardım için gönderildi.
BİNLERCESİNE MEZAR OLDU
Mültecilerin Avrupa’ya gitme hayali, çoğu zaman Akdeniz sahillerinde göçmen trajedilerine neden oldu. Uluslararası Göç Örgütü’ne göre 2015 yılında Avrupa’ya gitmek isterken hayatını kaybeden mülteci sayısı 3 bin 770 olarak kaydedildi. Bu ölümlerin çoğu, göçmenler Kuzey Afrika’dan İtalya’ya giderken yaşandı. Yaklaşık 800 göçmen de Ege sahillerinde Türkiye’den Yunanistan’a geçmek isterken öldü.
DENİZDEN UMUDA ZORLU YOLCULUK
Uluslararası Göç Örgütü’ne göre Avrupa’ya ulaşmak isteyen binlerce göçmen kara yolu yerine deniz yolunu tercih ediyor. Örgütün raporuna göre, 2015 yılında bir milyon 11 bin 700 göçmen deniz yolunu kullandı. Yaklaşık 35 bin mülteciyse karayolunu tercih etti.
TÜRKİYE’DE NE KADAR MÜLTECİ VAR?
Suriye krizinin ortaya çıkmasının ardından milyonlarca Suriyeli ülkesini terk ederek Avrupa’ya geçmek istedi. Türkiye, mültecilerin bu yolculuğundaki ilk duraklarından biri. BM’in verilerine göre Türkiye’deki Suriyeli göçmen sayısı 2 milyon 715 bin.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nden de, yakın zamanda bir açıklama yapılmış ve Türkiye üzerindeki yükün azaltılması için 400 bin Suriyeli’nin Türkiye’den alınarak dünya ülkelerine dağıtılması gerektiği kaydedilmişti.
ÜLKELER NE DÜŞÜNÜYOR?
ALMANYA
Mülteci krizinin en çok etkilediği ülkelerden biri olan Almanya, mültecilerin AB’ye yasal yollardan girebilme yöntemlerinin bulunması ve dış sınırların korunması gerektiğinde ısrar ediyor. Ülkenin Başbakanı Merkel, sorunun çözümü için Türkiye’nin kilit rol oynadığını tekrarlıyor. Türkiye’nin desteklenmesini savunuyor.
FRANSA
Mülteci zirvesinde Fransa da Almanya ile benzer bir yaklaşım sergiliyor. Fransa Cumhurbaşkanı Hollande geçtiğimiz hafta Merkel ile yaptığı toplantının ardından mültecilerin Türkiye’den alınarak Avrupa’ya yerleştirilmesinin gündemlerinde olmadığını belirtmişti.
İTALYA
İtalya Dışişleri Bakanı Paolo Gentiloni Türkiye’ye, sığınmacı krizine ilişkin sorumluluklarını yerine getirme çağrısında bulunmuş ayrıca Türkiye’nin AB’den alacağı fonu verimli kullanmasını istemişti.
HOLLANDA
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, geçtiğimiz hafta Türkiye sahillerinde Avrupa’ya giden göçmenlerin sıfıra doğru inmesi sağlanmalı demişti. Zirve için de Türkiye ile uzlaşma sağlanmasını umduğunu söylemişti.
GÖRÜŞ FARKI
Bilgi Üniversitesi Öğretim üyesi Işın Eliçin:
KARARLAR, MÜLTECİLERİ MUTLU ETMEYECEK
Avrupa Birliği-Türkiye zirvesinin konusu mülteciler ama, bana kalırsa bu toplantıdan başta Suriye, dünyanın dört bir yanında savaşlarla sınanan yüzbinlerce “mülteci”nin geleceğini güvenceye alacak kararlar çıkmayacak. Daha da kötüsü toplantıdan muhtemelen Avrupa açısından mülteci tanımını daraltmalarına yarayacak kararlar çıkacak.
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (IGAM) Müdürü Metin Çorabatır:
ZİRVEDEN OLUMLU SONUÇLAR ÇIKAR
Brüksel’deki zirve öncesi Avrupa Birliği’nden 3 milyar avroluk paranın 95 milyonunun Türkiye’ye gönderilmesi ve liderlerden gelen açıklamalar görüşmelerin pozitif bir ortamda yapılacağının işaretlerini verdi. Türkiye’nin atacağı adımlar ve AB’nin nasıl bir destek vereceği konusunda belli bir düzeye gelindi. Zirveden iki tarafı da tatmin edecek sonuçlar alınacağını düşünüyorum.