4 milyon sivilin yaşadığı İdlib’e, Moskova desteğiyle aralıksız bomba yağdıran Esad, iki yıl önce kimyasal silahla vahşet uyguladığı Han Şeyhun’u kıskaca aldı. Son dört ayda 500 kişinin can verdiği bölgede yeni bir katliam korkusu yaşayan 124 bin sivil, Türkiye sınırına akın etti. “Sayı bir milyona ulaşabilir” uyarıları yeni göç dalgasına karşı en ciddi alarm oldu.
Rejim ve Rusya’nın İdlib’e yönelik saldırıları sonucu yerinden edilen 124 bin sivil, Suriye-Türkiye sınırındaki kamplara göç etti. İki stratejik bölgenin düşmesiyle birlikte bombalardan kaçıp sınıra yığılanların sayısının 1 milyona ulaşabileceği belirtildi.
Esed rejimi ve Rusya’nın İdlib’in güneyine saldırılarında Kurban Bayramı boyunca yerinden edilen 124 bin civarındaki sivil Suriye-Türkiye sınırındaki kamplara göçtü. Yerel sivil toplum kuruluşlarından Suriye Müdahale Koordinatörlüğü Müdürü Muhammed Hallac, Esed rejimi ve destekçisi Rusya’nın İdlib’in güneyindeki Han Şeyhun ilçesi civarında ilerlediği Kurban Bayramı süresince 124 bin civarındaki sivilin yerinden edildiğini söyledi. Hallac, 19 bin 231 aileden oluşan sivillerin büyük çoğunluğunun Hatay’ın Reyhanlı ilçesinin karşısındaki Suriye topraklarında yer alan Atme, Kah, Deyr Hassan ve Kefer Lusin gibi kamp alanlarına göç ettiğini belirtti. Sivillerin bir kısmının buradan sonra Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekatı bölgelerine yöneldiğini ifade eden Hallac, bayramda süren saldırıların yanı sıra Han Şeyhun ve civarının kuşatılması tehlikesinin de göç hareketinde etkili olduğunun altını çizdi. Hallac, Han Şeyhun’dan yaklaşık 22 bin, ilçenin doğusundaki yerleşimlerden toplam yaklaşık 18 bin, Ebu Mekke ile Um Celal köyleri ve çevresinden 32 bin civarı, Kefrenbil ilçesi ve çevresi 15 bin civarı, Tuh beldesi ve çevresinden 7 bin civarı, Hama’nın Latamine, Kefer Zita ilçeleriyle Sayyad köyünden toplam yaklaşık 7 bin, Keferruma beldesinden 13 bin ve Marratinnuman ilçesinden 10 bin civarı sivilin göç etmek zorunda kaldığını kaydetti. Göç edilen bölgelerin tarım arazileri ve düzensiz kamplardan oluştuğunu vurgulayan Hallac, “Yerinden edilenler için toplu barınma merkezleri, okullar, camiler ve kamplar açılmalı” değerlendirmesini yaptı. Suriye Müdahale Koordinatörlüğü Müdürü Hallac, saldırıların Serakib ve Maarratinnuman ilçelerine yayılması durumunda yerinden edilenlerin sayısının 1 milyona ulaşabileceğini dile getirdi.
Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib ili neredeyse iç savaşın başından bu yana muhaliflerin kalesi niteliğinde bulunuyor. İç göçle nüfusu 4 milyona ulaşan İdlib’in merkezi, Mart 2015’te muhaliflerin kontrolüne geçti. İdlib, rejimin en yoğun hedef aldığı bölgelerin başında geliyor. Türkiye, Rusya ve İran 4-5 Mayıs 2017’deki Astana toplantısında, İdlib ve çevresini “Gerginliği Azaltma Bölgesi” ilan etti. Rejim güçlerinin ateşkesi sık sık ihlal etmesi üzerine Türkiye ve Rusya ek mutabakata vardı. Rejim güçleri, destekçilerinin yardımıyla 17 Eylül 2018’de Rusya’nın Soçi kentinde imzalanan mutabakata rağmen saldırılarına devam ediyor. Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da 25-26 Nisan’da Türkiye, Rusya ve İran arasında düzenlenen 12’nci toplantı sırasında artan saldırılar aynı yoğunlukta sürdü. Esed rejimi güçleri, Rusya’nın desteğiyle Kurban Bayramı boyunca İdlib’in güneyinde ilerlemeyi sürdürmüş ve Han Şeyhun ilçesine yaklaşmıştı. Askeri muhalif kaynaklara göre, rejim Han Şeyhun’u da içine alacak şekilde bölgede yeni bir kuşatma alanı oluşturmayı hedefliyor.
BM: İdlib’de 500 sivil öldü
Birleşmiş Milletler (BM), Mayıs ayından bu yana İdlib kentinde 500’den fazla sivil öldüğünü açıkladı. Orta Doğu’da yaşanan Arap Baharı’nın etkisinin 2011 yılında Suriye’ye ulaşmasıyla ülkenin ikinci en büyük şehri olan Deraa’da eylemler patlak vermişti. Esad güçleri eylemleri olayları bastırmaya çalışırken, gösteriler kısa sürede ülke geneline yayılmıştı. Eylemlerin yerini şiddet olaylarına bırakmasıyla Suriye günden güne iç savaşa sürüklenmişti. 8 yıldır iç savaşın devam ettiği Suriye’de en büyük zararı siviller gördü. Güvenlik ve can korkusuyla milyonlarca kişi evlerini terk ederek dünyanın farklı noktalarına sığınırken, bir o kadar kişi de hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler’in (BM) açıkladığı son verilere göre, İdlib’te hayatını kaybedenlerin sayısı arttı. BM Suriye İnsani Yardım Koordinatör Yardımcısı Mark Cutts, “Suriye’nin İdlib ve Hama kentinde devam eden çatışmada sivil can kayıpları arttı. Mayıs ayından bu yana düzenlenen hava saldırılarında 500’den fazla sivil yaşamını yitirdi” dedi. İdlib’e gerçekleştirilen son saldırıda bir sağlık görevlisi, bir ambulans şoförü ve iki kurtarma görevlisinin öldüğü kaydedilen açıklamada muhaliflerinin kontrolünde bulunan kentte yaklaşık üç milyon sivilin korku içinde yaşadığını aktarıldı.
