Almanya İçişleri Bakan Thomas De Maiziere tartışmalı ‘Öncü kültür’ (Leitkultur) kavramını 10 maddelik bir manifestoyla yeniden gündeme getirdi. Muhalefet kavramın gündeme gelmesini seçim yatırımı olarak niteleyerek ‘sağcı ruh hali oluşturma’ çabası var eleştirisi yaptı.
MİKDAT KARAALİOĞLU
Almanya İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere Bild am Sonntag (BamS) gazetesinde Leitkultur für Deutschland (Almanya için öncü kültür) isimli makalesiyle yeni bir uyum tartışmasının fitilini ateşledi. De Maiziere BamS’ta bakanın kendi imzası ile yayınlanan makalede öncü kültürün Almanya’da birlikte yaşamanın düsturu olduğunu belirterek 10 madde halinde tasarladığı öncü kültürün özelliklerini anlattı. BamS’ın ilk sayfasından Alman bayrağı renkleri üzerine “Biz burka değiliz” manşeti ile duyurulan makalede, öncü kültürün ülkede yaşayan yabancılara yönelik bir mesaj şeklinde tasarlanmış olması dikkat çekti.
Bakanın uyum tartışmaları ile anılan öncü kültürü yeniden gündeme getirmesi seçim öncesi yapılan popülist bir çıkış suçlamalarını da beraberinde getirdi. Alman Liberal Parti (FDP) genel başkanı Christin Lindner De Maiziere’nin seçim kampanyası yapma peşinde olduğunu söyledi. Sosyal Demokrat Parti (SPD) Thorsten Schaefer Gümbel ise de Mazieres’in makalesini “Utanç verici bir kurgu” olarak nitelendirdi. Eski Çevre Bakanı Jürgen Trittin (Yeşiller) ise bakanın makalesini‚ “Sağcı ruh hali oluşturma” çabası olarak değerlendirdi.
Öncü kültür kavramı 2000’li yılların başından beri uyum tartışmaları bağlamında sıkça kullanıyor. Ancak Alman kültürünü öncü kültür olarak alıp diğer kültürleri ikinci sınıf katagoride değerlendirdiği çağrışımı yaptığı için eleştiriliyor. Kavram ülkede 2000 yılında “Yılın en kötü” kavramı olarak seçilmişti. Federal Meclis Başkanı Norbert Lammert 2005 yılında ‘öncü kültür’ kavramının sağlıklı tartışılmadığını ve yeniden tartışılması gerektiğini söylemiş, ancak kavram genel kabul görmemişti. Kavramın seçim öncesinde gündeme gelmesi, yabancıların seçime malzeme edilmesi tehlikesini de beraberinde getirdi.
10 MADDEDE ÖNCÜ KÜLTÜR
Bakan de Maiziere’nin öncü kültürün temellerini şöyle sıraladı:
1. Biz açık bir toplumuz. Yüzümüzü gösteririz. Burka (Afganistan’da kullanılan yüz kısmı kafesli çarşaf) değiliz.
2. Genel kültür bizim için kıymetlidir.
3. Performans gurur duyulacak bir şeydir.
4. Bizler tüm iniş ve çıkışları ile geçmişimizin mirasçısıyız. Tarihimizin derinliklerine sahip çıkarız. İsrailin varoluş hakkı da buna dahildir.
5. Biz bir Kültür ulusuyuz. Kültür ve felsefe Almanya gibi hiç bir ulusta belirleyici olmamıştır.
6. Bizim ülkemizde din birleştiricidir ayrıştırıcı değil.
7. Bizim üklemizde sorunlar çözümünde medeni kültür geçerlidir.
8. Biz aydınlanmış vatanseverleriz. Aydınlanmış vatansever kendi ülkesini sever ancak başka ülkelerden nefret etmez.
9. Kültürel, siyasal ve ruhsal olarak batının bir parçasıyız.
10. Bizim bazı olaylar ve mekanlar için ortak hafızamız var.