2022'de meydana gelen Amasra’da maden faciasın sonrasında hazırlanan raporda; facia, ‘elim kaza’ olarak nitelendirilerek nitelendirildi. Bununla birlikte maden faciası, 1,9 milyar TL’lik zararın gerekçeleri arasında sayıldı. TTK, 43 madencinin hayatını kaybettiği maden ocağında, faciaya ilişkin yargılamayı yürüten mahkemeden tekrar üretim izni istedi.
14 Ekim 2022 günü Bartın’ın Amasra ilçesinde 43 madencinin hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan facianın nedeni tam olarak halen belirlenemedi. Türkiye Taşkömürü Kurumu'na (TTK) bağlı maden müessesinde yaşanan ve 43 kişinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan maden faciasının ardından hazırlanan raporda, çarpıcı tespitler yer aldı.
BirGün'den Mustafa Bildircin'in haberine göre rapor, 43 madenciye mezar olan TTK Amasra Müessese Müdürlüğü’nde deprem tehlikesinin de yok sayıldığını ortaya koydu.
MADEN FACİASI ZARAR ETTİRMİŞ
2022 yılında 1 milyar 988 milyon 92 bin TL zarar ettiği ifade edilen kurumun zarar gerekçeleri arasında Amasra’daki maden faciası da sıralandı. Faciadan, “Amasra Müessesimizde yaşanan elim kaza” diye söz edilerek, “Kaza” nedeniyle üretimin kesintiye uğramasından yakınıldı.
GÜVENLİK ZAFİYETİ İTİRAFI
Raporun, “Risk” bölümünde yeraltı çalışma koşullarının zorluğu kaydedilerek, “Jeolojik koşulların zorluğu ve klasik yöntemle emek yoğun çalışılması nedeniyle iş kazalarının oluşması…” ifadesi kullanıldı.
Facia ile ilgili olarak davanın görüldüğü Bartın Ağır Ceza Mahkemesi’ne üretim izni için yazı gönderen Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), henüz delillerin toplanmadığı madende üretim yapılabileceğini iddia etti. TTK’nın mahkemeye sunduğu yazıda, şu ifadeler yer aldı:
“Müessesemize 8 Mayıs 2023 tarihinde gelen yazınızda ‘Müdürlüğünüz bünyesinde patlamanın meydana geldiği maden ocağında gereken güvenlik önlemleri alınarak, kamera ve gözlemci de bulundurularak her ayın 15'inde olacak şekilde gerekli ölçümlerin yapılıp maden ocağının keşfe hazır hale gelip gelmediği ve gaz değerleri hususunda Mahkememize kapsamlı ve detaylı bir şekilde bilgi verilmesine karar verilmiş’ denilmektedir
Müessesemizde barajlardan numune alırken mevcut baraj kapakları açılarak ya da barajların arka tarafına geçilerek numune alma işlemleri yapılmamaktadır. Numune alma işlemlerimiz yaklaşık 2 cm çapındaki borular ile barajın arka tarafına geçmeden, barajlara herhangi bir müdahale edilmeden sadece numune toplarının içine barajların arka tarafındaki ortamın havası alınarak yapılmaktadır. Numune toplarının içine depolanan hava Yerüstündeki cihazlar ile karbon monoksit, oksijen, metan, karbondioksit ve hidrojen sülfür olarak miktarlarına göre ölçülendirilmektedir.
HER AYIN 15’İNDE BAŞKANLIKTA
Bu kapsamda alınan numune sonuçlarının her ayın 15'inde mahkemeniz başkanlığına gönderilecektir. Barajların arkasına geçemediğimizden dolayı ve yukarıda nasıl numune aldığımızı detaylı olarak belirtiğimiz işlemlerimizde kamera kaydına gerek olup olmadığı hususunda;
Ayrıca 5 Nisan 2023 mahkemeniz başkanlığına yazdığımız yazımızda da belirttiğimiz gibi kapalı olan barajlara hiçbir müdahalede bulunmadan, gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak mevzuata uygun şekilde, barajlar ile kapalı olmayan çalışma alanlarımızda normal çalışma düzene geçerek hazırlık ve üretim amacıyla ek planda da belirtilen bölgelerde tüm çalışanlarımız ile faaliyetlerimizi yürütmek istediğimiz hususunda; emir ve görüşlerinize arz ederiz.”
TTK, üretimin nerede yapılacağına ilişkin planı da mahkemeye sundu ancak delillerin nasıl kaybolmayacağını yazısında açıklayamadı.
Maden faciasına ilişkin yargılamada; mağdur ailelerin avukatlarında Derviş Emre Aydın, TTK’nın bu izni talebine ilişkin dosyaya gönderilen planda patlama alanının dışında bir alanda üretim yapılacağının anlatıldığını ifade ederek, şunları söyledi:
'O ASPİRATÖR KURULMAMIŞTI'
"Onların tarif ettiği şekliyle, patlama alanının dışında yeni bir kömür alanında çalışılacaktı. Buna ilişkin süreç devam ediyor. Mahkeme ile yapılan yazışmalar. 2018’den bu yana yapılan modernizasyon zaten ihaleye çıkılmış. Fakat o aspiratör kurulmamıştı. Onun kurulması da bu ay içerisinde başlayacak. Temmuz ayında da test ve kontrol aşamaları yapılacak. Bu aşamada da bağımsız gözlemci olarak Maden Mühendisleri Odası’nın katılma talebi oldu.
(Madende başlayacak çalışmaya ilişkin) Çekincemizi dile getirmiştik. Böyle bir çalışma başlatılacaksa, bunun patlama alanını etkilemeyen bir noktada yapılması gerekiyor diye. Şimdi de önümüze gönderilen planda da patlama alanının dışında bir bölge tarif ediliyor fakat yine tam olarak bunun doğrudan etki edip etmeyeceği, farklı şeyler de var. Orada bir aspiratör kurulduğunda barajlar üzerinde yapılacak basınç ile barajların sızdırmazlığını tartışmaya açabilir. Buna ilişkin tespitlerin bağımsız bilirkişilerce yapılmasını istiyoruz. Bir çalışma başlatılacaksa, bağımsız bir bilirkişi kontrolünde verilen kararla başlatılması gerektiği talebimiz oldu."
